در واقع با توجه به هزینه بالای تولید خودروهای الکترونیکی و هیبریدی و پایین بودن قدرت خرید بیشتر مردم جامعه ما و مسایلی از این دست، ورود و سرمایه گذاری برای دستیابی به فناوری خودروهای برقی از لحاظ اقتصادی توجیه پذیر نیست، اما اگر نگاهی به آن روی سکه بیندازیم، میبینیم پیشرفتهایی طی چند سال اخیر در توسعه فناوری چنین خودروهایی صورت گرفته است، به طوری که میتوان از همین حالا پیش بینی کرد که تا دو سه دهه آینده بازار دنیا به خودروهای برقی و هیبریدی اختصاص پیدا میکند، آنوقت درمی یابیم که چارهای جز ورود به حوزه این فناوری نداریم. یعنی باید خود را برای گذار از خودروهای بنزینی و دیزلی و استفاده از خودروهای برقی آماده کنیم.
مشکل اقتصادی تولید خودروهای برقی
فربد زاغه، کارشناس خودرو در این زمینه میگوید: فناوری خودروهای الکتریکی برای ۱۵ سال آینده است. با اینکه کشورهای اقتصادی دنیا مانند آمریکا، آلمان، ژاپن و چین سرمایه گذاری زیادی روی این فناوری کردهاند، اما در مجموع درصد بازار خودروهای الکتریکی به یک دهم درصد هم نمیرسد. یعنی بازارشان بسیار محدود است، ولی این وضعیت برای چند سال آینده بسرعت تغییر میکند و سهم این خودروها از بازار دنیا بسیار افزایش مییابد و به طور حتم ایران هم باید به حوزه علمی و تحقیقاتی فناوری خودروهای برقی ورود پیدا کند تا درصورت فراهم شدن شرایط، برای تولید انبوه سرمایه گذاری کند.
وی با اشاره به اینکه در هیچ جای دنیا شرکتهایی مثل ایران خودرو و سایپا به سراغ برقی کردن خودروها نمیروند، میافزاید: نه به جهت اینکه زود یا دیر است، بلکه به این خاطر که این یک فناوری خیلی خاصی است و در مرحله آغاز توسعه قراردارد. از این رو شرکتهای دانش بنیان کوچک، کار تحقیقاتی روی این فناوری را انجام میدهند و دولتها هم به این امید که در آینده از آن استفاده کنند، روی آن سرمایه گذاری میکنند، آن هم نه به عنوان رسیدن به سود اقتصادی و یا بازگشت سرمایه، بلکه بیشتر برای توسعه صنایع پاکشان. از این رو اگر ما هم میخواهیم در این عرصه کاری بکنیم، باید مثل همه کشورهای دنیا از طریق شرکتهای دانش بنیان اقدام کنیم.
باتریهای 50 میلیونی
وی هزینه بالای تولید، سنگینی باتریها، زمان زیاد شارژ باتریها، ایمنی پایین و مشکلات زیست محیطی خودروهای برقی و هیبریدی را از دلایل اصلی به تولید انبوه نرسیدن این خودروها میداند و میگوید: در قطعات و بدنه خودروهای برقی از فولادهای آلیاژی استفاده میشود که بسیار گران است، به طوری که مثلاً یک باتری به تنهایی بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون قیمت دارد. علاوه بر این فقط ۱۵ درصد انرژی ذخیره شده باتریهای لیتیومی که در حال حاضر مورد استفاده قرار میگیرند، قابلیت استفاده دارد، بنابراین وقتی شما حجم زیادی انرژی را در خودروی خود دارید، در واقع با خود یک بمب متحرک حمل میکنید و امکان انفجار و آتشسوزی آن بسیار بالاست. ضمن اینکه ۸۵ درصد از انرژی ذخیره شده در باتری استفاده نمیشود و حتی بعد از پایان عمر باتریها وجود خواهد داشت که برای طبیعت و انسان خطرآفرین است. علاوه بر این، طول عمر این باتریها محدود و در بهترین شرایط 6 سال است، اما مشکل اینجاست که به دلیل وجود نوع ژلی که در آنها به کار رفته، قابلیت دفن شدن در طبیعت را ندارند.
برقی کردن ناوگان عمومی بهتر است
این کارشناس خودروهای الکترونیکی در پاسخ به این پرسش که «باتوجه به هزینههای سنگینی که کشور بابت آلودگی هوا پرداخت میکند که منشأ اصلی آن سوخت خودروها و موتورسیکلتهاست، تولید خودروهای برقی و هیبریدی صرفه اقتصادی دارد؟»، میگوید: برای کاهش آلودگی هوا روشهای کم هزینه تری وجود دارد و برقی کردن سیستمهای گرمایشی و سرمایشی منازل، ادارات و صنایع از آن جمله است. بنابراین چرا باید به سراغ گرانترین روش برای کاهش آلودگی هوا برویم؟ در کجای دنیا تمام هم و غمشان را برای تولید خودروهای برقی گذاشتند که ما با تمام مشکلات اقتصادی موجود، بخواهیم این کار را انجام بدهیم؟
زاغه با تأکید بر اینکه در حال حاضر تولید خودروهای الکتریکی و هیبریدی در سطح انبوه، برای کشور صرفه اقتصادی ندارد، میافزاید: البته برقی کردن اتوبوسها، تاکسیها و قطارهای شهری و در مجموع ناوگان حمل و نقل عمومی توجیه اقتصادی دارد.
خودروهای برقی؛ شاید وقتی دیگر
محمد سلیمانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس هم با تأکید بر برقی شدن موتورسیکلتها و ناوگان عمومی کلانشهرهای کشور به خبرنگار ما میگوید: هزینه تولید خودروهای برقی و هیبریدی زیاد است. به همین دلیل بسیار بعید میدانم در کوتاه مدت فناوری تولید خودروهای برقی و هیبریدی را در ایران داشته باشیم، اما اگر شرایط برای این مهم فراهم شد آن وقت میتوانیم این پروژه را ابتدا با برقی کردن موتورسیکلتها و اتوبوسهای شهری و تاکسیها اجرا کنیم و سپس آن را در دیگر بخشها به کار بگیریم.
دولت حمایت میکند
سعید متصدی، معاون سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه دولت از تولید خودروها و موتورسیکلتهای برقی حمایت میکند، به «قدس» میگوید: بر اساس مصوبه هیأت دولت، توسعه سیستمهای حمل و نقل برقی و هیبریدی باید در دستور کار قرار گیرد.
وی در همین زمینه از در دستور کار بودن استفاده از موتورسیکلتهای برقی در شهرها و بخصوص هستههای مرکزی کلانشهرها که آلودگی بیشتری دارند، خبر میدهد و میگوید: از صنایع خارجی و داخلی برای تولید سیستمهای برقی در کشور دعوت میشود، چرا که دولت شرایط مناسبی برای فعالیت این صنایع در کشور ایجاد کرده و حذف سود بازرگانی مربوط به وارد کردن موتور و خودروی برقی و هیبریدی و قطعات آنها، یکی از تصمیمات مهم است.
وی به بستههای حمایتی شهرداری تهران برای خرید موتورسیکلتهای برقی اشاره میکند و میافزاید: امروز ما شاهد توسعه سیستمهای برقی در کل دنیا هستیم. در حال حاضر شرکتهای تسلای آمریکا و بی وای دی (BYD) چین خودروهای برقی روانه بازار کردهاند که باتری آنها ۱۰ سال عمر دارد و ظرفیت پیمایش ۵۰۰ کیلومتر دارند. ضمن اینکه برخی دیگر از مباحث از جمله ایمنی مسافران در این خودروها پیش بینی شده است.
آیا دست مافیا در کار است؟
معاون سازمان حفاظت محیط زیست درباره ادعای یکی از محققان کشور که بتازگی در برنامه ثریا ادعا کرده بود، به دلیل وجود مافیا در صنعت خودروسازی، دولتهای پیشین و دولت فعلی از خودروی برقی تولیدی وی حمایت نکردهاند، میگوید: آن موقعی که ایشان خواستار حمایت از خودروی تولیدیاش شده بود، بنده مدیرکل آلودگی هوای کشور بودم و اگر گفتیم که خودروی تولیدیاش کاربرد ندارد، به دلیل این بوده که خودرو و باتری آن سنگین بوده و زمان شارژش مشکل داشته، استهلاکش بالا بوده و پیمایش آن در حد قابل قبول نبوده است.
وی با تأکید بر اینکه سازمان حفاظت محیط زیست، حافظ منافع جامعه است نه حافظ منفعت فرد یا شرکت، تصریح میکند: این سازمان نقش حاکمیتی و نظارتی دارد. خودرو یا هر محصول دیگری که میخواهد مورد تأیید و حمایت سازمان قرار گیرد، باید از استانداردهای لازم برخوردار باشد، بنابراین اگر هر فرد و یا شرکتی ادعایی دارد، ارایه کند و ما هم آن را به شور متخصصان خود میگذاریم و در صورت تأیید حمایت میکنیم. ضمن اینکه سازمان حفاظت محیط زیست، واحد آرندی نیست و حمایت از تحقیقات، رشد و توسعه فناوری از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صورت میگیرد و ما فقط از تحقیقات کاربردی برای کاهش آلایندهها و کاهش آلودگی محیط زیست حمایت میکنیم.
نظر شما