این گزاره در واقع تکرار موضع رسمی ایران درباره طرح تثبیت تولید نفت در بازارهای جهانی - فریز نفتی - است که صبح سه شنبه گذشته و دقیقا چهار روز پس از آنکه محمد بن سلمان جانشین ولیعهد عربستان اجرای آن را مشروط به همراهی همه کشورهای تولید و صادرکننده نفت از جمله ایران کرده، از سوی بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت دولت تدبیر و امید مطرح شده است.
اما اهمیت چنین موضع گیری شفافی آن هم در آستانه برگزاری نشست تثبیت قیمت نفت در دوحه قطر در بیست و نهم فروردین ماه جاری در چیست؟ و چرا ایران به رغم آنکه خواهان کاهش و یا حداقل توقف افزایش تولید وعرضه نفت در بازارهای جهانی است، خود فعلاً زیر بار اجرای طرح یاد شده نمی رود و بر افزایش تولید و صادرات نفت خود در این بازار تأکید میکند؟ مهمتر اینکه به چه دلیل عربستان سعودی اجرای توقف افزایش تولید نفت را منوط به همراهی ایران کرده است ؟
برای پاسخ به این پرسشها ابتدا باید کمی به عقب برگردیم؛ یعنی به ژانویه گذشته زمانی که عربستان و روسیه به عنوان بزرگترین صادرکنندگان نفت جهان به ظاهر تصمیم گرفته اند تا سقف تولید نفت را ثابت نگه دارند. توافقی که تقریباً از همان ابتدا مورد استقبال همه کشورهای نفتی که به صادرات و درآمد مالی نفت وابستگی دارند، قرار گرفته است؛ چون در این صورت عرضه و تقاضای این کالا در بازارهای جهانی متعادل شده و در نتیجه آن نیز قیمت نفت افزایش مییابد.
اما آن روی سکه موضوع کمی متفاوت به نظر میرسد. در واقع با اجرایی شدن برجام و رفع تحریم های بین المللی در موضوع هسته ای، نیت و اهداف واقعی عربستان سعودی از توافق یاد شده بیشتر آشکار میشود. به عبارت بهتر این کشور با این توافق صوری و مشروط کردن اجرای آن به همراهی ایران قصد دارد تا توپ را به زمین ما بیندازد؛ زیرا بخوبی میداند، ایران به هیچ وجه زیر بار این شرط نمی رود، بنابراین نشست دوحه برای تثبیت نفت در بازارهای جهانی به احتمال قوی نتیجه ای جز شکست ندارد. نتیجه ای که به او این امکان را میدهد تا با حفظ وضع موجود و افزایش عرضه نفت همچنان از حربه کاهش قیمت برای فشار اقتصادی به ایران و کنار زدن تولید کنندگان نفت غیر متعارف استفاده کند، بدون اینکه از جانب متحدانش که از روند نزولی قیمت نفت بشدت نگران و ناراحت هستند، مقصر اصلی این وضعیت قلمداد شود و تحت فشار بیشتر قرار گیرد.
بنابراین و با این نگاه میتوان به جرأت گفت، اجرای طرح فریز نفتی اگرچه به افزایش و ثبات قیمت نفت در بازارهای جهانی میانجامد و از این لحاظ برای همه کشورهای نفتی مفید است، اما پیوستن ایران به این طرح؛ یعنی ثابت ماندن سطح تولید و صادرات نفت ایران در حدود یک میلیون بشکه در روز، در حالی که این سطح در گذشته بیش از 4 میلیون بشکه نفت بوده است که این نکته بخوبی نشان میدهد، تن دادن به اجرای فریز نفتی در شرایط کنونی به ضرر ایران تمام میشود.
بر همین اساس است که میبینیم وزیر نفت سه شنبه هفدهم فروردین ماه جاری و درجریان جلسه با اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی بار دیگر ضمن مثبت ارزیابی کردن توافق کشورهای بزرگ تولید و صادرکننده نفت برای فریز نفتی بصراحت میگوید: «از هر پیشنهادی برای بهبود بازار نفت استقبال میکنیم، اما نفت ایران فریز نمی شود و ما تا رسیدن به سطح پیش از تحریمها به افزایش تولید و صادرات نفت در بازارهای جهانی ادامه میدهیم و این موضوع را همه کشورها باید متوجه باشند.»
این موضع گیری شفاف و منطقی که به قول وزیر نفت همه تولید کنندگان نفت آن را متوجه شده و درک کرده اند، البته مورد حمایت همه مسؤولان و کارشناسان جامعه قرار گرفته است که این خود نشان از اهمیت موضوع یاد شده و نقشی است که میتواند در تأمین منافع ملی ایفا کند.
مهدی موسوی نژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت افزایش تولید و صادرات نفت ایران میگوید: در شرایط کنونی باید بار دیگر سهم از دست رفته خود را از بازارهای جهانی به دست بیاوریم.
وی فشار اقتصادی به ایران را از طریق پایین نگه داشتن تولید و صادرات نفت، هدف عربستان در مشروط کردن اجرای طرح فریز نفتی با همراهی ایران میداند و تصریح میکند: اگرچه وابستگی بودجه کشور به نفت، صادرات خام این کالا را در حال حاضر برای دولت الزامی کرده است، اما این روند باید در یک زمانی قطع شود.
آرش نجفی، رئیس انجمن بهینه سازی مصرف سوخت و نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران نیز از افزایش تولید و صادرات نفت در برهه حساس کنونی دفاع میکند و میگوید: باید با تصمیم گیری درست و منطقی خود را از گزند اقدامهای انتحاری عربستان در زمینه نفت در امان داریم و برای این منظور تقویت ساختار اقتصادی بهترین راهکار است.
وی با اشاره به ضرورت تقویت ساختار اقتصادی کشور میافزاید: یکی از راههای دستیابی به این هدف به دست آوردن بازار از دست رفته نفت کشور است. بنابراین ما باید با افزایش تولید و صادرات نفت بار دیگر به سهم واقعی خود در بازارهای جهانی برسیم.
وی با بیان اینکه امید چندانی به نشست دوحه برای اجرای طرح توافق فریز نفتی نیست، میگوید: بعید است که عربستان بدون همراهی ایران و ثابت نگه داشتن سطح تولید خود حاضر به اجرای این توافق شود.
از سوی دیگر رویکرد وزارت نفت ایران در بحث فریز نفتی در سطح بین الملل نیز موافقانی دارد. در واقع تاکنون حداقل دو کشور عمان و نیجریه حمایت خود را از کشورمان اعلام کرده و خواستار مستثنا شدن ایران از اجرای طرح
«فریز نفتی» شدند.
به گزارش مهر، پس از «امانوئل ایبه کاچیکو» وزیر انرژی نیجریه که هفته گذشته در اظهارنظری افزایش تولید نفت ایران پس از لغو تحریمها را حق ایران دانسته و گفته بود، بشکههای نفت ایران نباید مشمول اجرای طرح فریز نفتی شوند، حالا «محمد بن حمد الرمحی» وزیر نفت و گاز عمان هم در اظهارات مشابهی افزایش تولید و صادرات نفت توسط ایران را حق مسلم کشور در دوران پساتحریم اعلام و تصریح میکند: به دلیل آسیب دیدن صادرات نفت ایران از تحریمهای غربی، این کشور میتواند از توافق احتمالی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) برای افزایش ندادن تولید نفت مستثنا شود.
۲۲ فروردین ۱۳۹۵ - ۰۸:۴۵
کد خبر: 366603
قدس آنلاین / محمود مصدق : ایران از تثبیت بازار نفت حمایت میکند، اما خود را متعهد به اجرای طرح فریز نفتی نمی داند و به افزایش تولید و صادرات نفت تا رسیدن به سطح پیش از تحریمها ادامه میدهد.
نظر شما