محمدمهدی مروج الشریعه در مصاحبه ای با رسانه‌های استان درباره شرایط بحرانی آینده خراسان رضوی از نظر منابع آبی و توسعه اقتصادی صحبت کرد و از آخرین وضعیت پیش‌بینی‌هایی که دراین باره انجام شده، گفت که نیازمند همت دولتمردان برای تحقق آن است.
برداشت ممنوع
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری خراسان رضوی در ابتدای این نشست اظهار داشت: شمار دشت‌های فوق بحرانی خراسان رضوی بمراتب از میانگین کشوری بالاتر است و دشتی نداریم که بحرانی نباشد و به جز یک دشت بسیار کوچک در محدوده روستای گنبدلی سرخس که واجد پتانسیل آب شور زیرزمینی است، هیچ دشت آزادی برای برداشت آب در استان نداریم.
مروج الشریعه افزود: متأسفانه برداشت‌های
بی رویه از آب‌های زیر زمینی و اخلال در نظم فیزیکی زمین باعث بروز دو شکاف عمیق و طولانی در دشت نیشابور شده که یکی از آن‌ها به طول سه کیلومتر بین بوژان و باغرود است و شاهد مرگ طبیعی این دشت هستیم.
سنگان معطل 20 میلیون مترمکعب آب
وی گفت: سنگان خواف مجتمعی از بهترین واحدهای زنجیره تکمیل و تولید فولاد با سرمایه گذاری چند 10هزار میلیارد تومانی، معطل 20 میلیون مترمکعب آب است و درحالی که جلسات متعددی با وزرای نیرو و صنعت برگزار شده است، اما خروجی آن در نهایت به یک برداشت بسیار کوچک از خروجی دشت زوزن بوده که اصلاً جوابگوی مصرف صنعتی نیست.
وی افزود: این درحالی است که دولتمردان می‌گویند، چاه‌های کشاورزی منطقه را خریداری کنید، درصورتی که این چاه‌ها خود وابسته به بارش هستند و استان در شرایط خشکسالی قرار دارد.
ظلم بزرگ به خراسانی ها
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری خراسان رضوی تصریح کرد: ظلم بزرگی که به خراسان رضوی شده، این است که از 20 سال پیش برنامه توسعه استان براساس بی آبی تعریف و طراحی شده است و به همین دلیل است که هیچ واحد پتروشیمی آب بر در استان نداریم.
مروج الشریعه افزود: معدن سنگان نمونه دیگری است که باعث ضرر اقتصادی استان است.
خام فروشی مواد معدنی این منطقه یکی از ضررهای بزرگ اقتصادی استان و کشور است. در سوابق این منطقه وجود دارد که تا روزی 700 کامیون سنگ آهن از سنگان خواف به بندرعباس حمل و از آنجا به کشور چین صادر شده و عملاً با این کار به کاهش نرخ بیکاری و بالابردن
ارزش افزوده اقتصادی برای چین کمک کرده‌ایم!
راهکار چیست؟
وی تصریح کرد: انتقال آب از حوزه‌های بیرون استان به داخل استان راهکار اصلی حل این معضل است که برای این منظور سه منطقه پیش بینی شده که عبارتند از انتقال از دریای خزر، دوم مسیر کشورهای آسیای میانه اما از یک منشأ مشخص مثلاً انتقال آب از مسیر قرقوم با مبدأ ورودی آب از سیحون و جیحون و سوم انتقال آب از اقیانوس هند یا دریای عمان.
وی گفت: برای انتقال آب از دریای خزر با چند مشکل روبه‌رو هستیم، یک اینکه ایران تنها کشور استفاده کننده از آب آنجا نیست. دوم مسایل زیست محیطی و بروز مشکلات در انتقال این آب اجازه نمی دهد که خیلی راحت ضایعات یا نمک‌های ناشی از پروسه آب شور به شیرین را حل کرد.
وی ادامه داد: مطابق محاسبات اگر قرار باشد، 100 میلیون مترمکعب آب دریای خزر به آب شیرین تبدیل شود، روزانه 5 هزار تن نمک را باید تصفیه کرد؛ نمکی که نه قابل تخلیه در دریا و نه در ساحل است.
وی خاطرنشان کرد: گزینه مربوط به تاجیکستان البته منتفی نیست، اما مسایل بین المللی خاص خودش را دارد. بنابراین تنها مسیر مطمئن استفاده از خاک خودمان و حق برداشت از اقیانوس هند است، آن هم به سبک کشورهای حاشیه خلیج فارس.
برداشت 44میلیارد مترمکعبی امارات از خلیج فارس
وی افزود: درحال حاضر امارات بیشترین برداشت را از خلیج فارس با 44 میلیارد مترمکعب آب دارد که می‌خواهد، این رقم را تا 70 میلیارد مترمکعب افزایش دهد. عربستان نیز 3 میلیارد مترمکعب آب برداشت دارد. این در حالی است که ایران 70 میلیون مترمکعب آب را از این طریق برای مصارف خود به کار می‌برد.
3 میلیارد دلار اعتبار لازم داریم
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری خراسان رضوی یادآور شد: انتقال آب از این مسیر مورد مطالعه دقیق قرار گرفته و هیچگونه معارض و مشکل امنیتی ندارد. مطالعات تفضیلی آن نیز منوط به تأمین اعتبار است که امیدواریم، هرچه زودتر تأمین شود.
وی افزود: برای انتقال 300 میلیون مترمکعب آب از ساحل دریای عمان به مشهد مبلغی درحدود 3 میلیارد دلار اعتبار لازم است. یکی دو شرکت خارجی که چه به صورت فاینانس و چه مشارکت در سرمایه گذاری اعلام آمادگی کردند و منتظر تأیید نهایی ایران هستند که دست به کار شوند.
خسارت‌هایی که به خراسان وارد می‌شود
مروج الشریعه بیان کرد: وقتی چنین امکانی وجود دارد، اگر از آن استفاده نشود، چند خسارت بزرگ به استان وارد می‌شود؛ نخست اینکه فرصت‌های شغلی که در اختیار استان است، به طور حتم از بین خواهد رفت.
سرمایه گذاران بسیاری درخصوص پتروشیمی وارد استان شده اند و تمام آنان با یک مشکل مواجه شده اند و آن فقدان آب است. می‌دانید که واحدهای پتروشیمیایی دو مؤلفه اصلی دارند: یکی آب و دیگری گاز. حال اینکه خراسان رضوی گاز دارد، اما از نظر آب دستش تهی است.
دولت نگاهش را درباره خراسان رضوی تغییر دهد
وی تصریح کرد: به جد از مسؤولان وزارت صنعت، معدن و تجارت تقاضا دارم که دیدشان را نسبت به احداث واحدهای پتروشیمی در خراسان رضوی اصلاح کنند، زیرا اگر با دید آن‌ها بخواهیم پیش برویم، یعنی هرگز نباید واحدی پتروشیمیایی در استان ایجاد شود! این درحالی است که خراسان رضوی از نظر دانش پتروشیمی نخبگان فراوانی دارد، اما به خاطر فقدان صنایعی که بخواهد برای آنان اشتغال ایجاد کند، این افراد مجبور به کوچ هستند و این ضربه دیگری است که به آینده استان وارد می‌شود. روزگاری فکر انتقال آب در کشور ما تابو بود، اما امروز می‌بینیم که برای واحدهای اقتصادی صنعتی مانند مس سرچشمه یا گل گوهر از بندرعباس تا عمق 550 کیلومتری کشور وارد شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نظر شما