مراسم پاسداشت مقام محمدجواد محبت 20 تیرماه به همت سازمان هنری رسانهای اوج در کافه نخلستان این سازمان برگزار شد.
در این مراسم محمدرضا سنگری، نویسنده، منتقد و پژوهشگر عرصه ادبیات، به مسأله مهمی اشاره داشت و آن اینکه مدتها درگیر این مسأله بوده است که تفاوت «ادیب» و «مؤدب» چیست؟او مدتها در این ارتباط پژوهش کرده است تا متوجه میشود که پیش از اینها، استاد صاحبنام مرحوم علامه طباطبایی تعریف دقیق و جامعی در این ارتباط ارایه کردهاند.علامه چنین بیان کردهاند که اگر «واژه» را در بهترین جایگاه خودش قرار دهیم، «ادبیات» آغاز میشود و وقتی «رفتار» در بهترین جایگاه خود میایستد، «ادب» شکل میگیرد. گوینده آن واژهها، «ادیب» و دارنده آن رفتارها، «مؤدب» است.
دکتر سنگری از این صحبت مهم به این نتیجه رسید که استاد محمدجواد محبت هم ادیب هستند و هم مؤدب. صحبتهای سنجیده و زیبای دکتر سنگری این فکر را به ذهن متبادر میکند که چرا و چگونه در ایران مقام و منزلت ادیبان ما حفظ نمیشود؟ آقای صالحی، معاون محترم فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در اختتامیه جشنواره «قلم زرین» اطلاعات جالبی از جوایز ادبی کشور فرانسه ارایه داد و گفت: در کشور فرانسه، سالانه ۷۰۰ جایزه ادبی اهدا میشود که ۸۵ جایزه در موضوع رمان، ۲۳۳ جایزه برای ادبیات عمومی و ۹۳ جایزه برای آثار تاریخی مرتبط با رمان اهدا میشود و بخش وسیعی از این جوایز نیز در شهرهایی غیر از پاریس اهدا میشود. البته قبول داریم که فرانسویزبانها از فارسیزبانها بیشتر هستند اما در این میان، فاصله ما قابل توجه است. ما در ایران ۵۰ جایزه ادبی بیشتر نداریم؛ در حالی که این جوایز فرصتساز و موجب رونق ادبیات هستند.
در ایران نهتنها خیلیها چشم دیدن معدود جشنوارههای ادبی را ندارند بلکه مراکز ادبی برای فرار از اهدای جوایز، از انتخاب اثر برگزیده سر باز میزنند. در دورهای که بخل و حسد و مادیات صِرف، عرصه ادبیات کشور را محاصره کرده است و متولیان امور فرهنگی تنها به دادن آمار و ارقام بعضاً تصنعی دل خوش کردهاند، چگونه میتوان امیدوار بود که مقام و منزلت ادیب، خاصه ادیبی که مؤدب باشد، حفظ شود؟ قدردانی و جبران زحمات ادیب دیگر پیشکش!
غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مهمان دیگر مراسم، گفت: اگر میخواستم آیهای از قرآن را برای آغاز حرفهایم انتخاب کنم، «والسابقون السابقون، أُولئک الْمقربون» را بر میگزیدم. آقای محبت واقعاً مصداق «والسابقون السابقون» است. وقتی محمدجواد محبت در حد و اندازهای در عرصه ادبیات ملی ایران ظاهر میشود که صاحبنظران عرصه ادبی درباره آن بزگوار چنین میگویند، این سؤال به ذهن میرسد که آیا برگزاری نشستهای سازمان اوج برای حفظ مقام و منزلت ادیب کافی است؟ آیا تنها سازمان اوج که در حوزه سینما فعالیت میکند، میبایست دلنگران وضعیت ادبیات کشور باشد؟
نظر شما