منور میرشجاعان: حضرت علی (ع) در نامه ای به یکی از فرمانداران خود می فرماید: «أَمَّا بَعْدُ، فَقَدْ بَلَغَنِی عَنْکَ أَمْرٌ، إِنْ کُنْتَ فَعَلْتَهُ فَقَدْ أَسْخَطْتَ رَبَّکَ، وَعَصَیْتَ إِمَامَکَ، وَأَخْزَیْتَ أَمَانَتَکَ. بَلَغَنِی أَنَّکَ جَرَّدْتَ الاْرْضَ فَأَخَذْتَ مَا تَحْتَ قَدَمَیْکَ، وَأَکَلْتَ مَا تَحْتَ یَدَیْکَ، فَارْفَعْ إِلَیَّ حِسَابَکَ، وَاعْلَمْ أَنَّ حِسَابَ الله أَعْظَمُ مِنْ حِسَابِ النَّاسِ، وَالسَّلاَمُ.»
«اما بعد، کارى از تو به من گزارش داده شده که اگر انجام داده باشى، پروردگارت را به خشم آورده اى، پيشوايت را عصيان کرده اى و امانت خود را به رسوايى کشيده اى. به من خبر داده اند که تو زمين‌هاى آباد را ويران کرده اى و آنچه از بيت المال در زير دست تو بوده است، به خيانت برگرفته و خورده اى، بنابراين حساب خويش را براى من بفرست و بدان که حساب خداوند از حساب مردم سخت تر و برتر است. والسلام.»
به گفته آیت الله مکارم شیرازی، جمله «أَخْزَیْتَ أَمَانَتَکَ» ممکن است اشاره به امانت مقام، یعنى فرماندارى باشد؛ یعنى کار تو مایه رسوایى فرماندارى توست و یا اشاره به امانت و اعتبارى است که او نزد مردم داشته، یعنى خود را در نظر خلق بى اعتبار کرده‌اى.
جمله «جَرَّدْتَ الاْرْضَ» نیز ممکن است اشاره به این باشد که محصولات اراضى خراجیه را بر گرفته و براى خود برداشته اى و یا اشاره به این باشد که بر اثر سو بی‌تدبیری‌ات زمین‌هاى زراعى را ویران کرده اى. بعضى احتمال داده اند که «ارض» در اینجا به معناى زمین بیت المال است، یعنى موجودى بیت المال را برگرفته و آن را خالى کرده اى، ولى احتمال اول و دوم قوى تر به نظر مى‌رسد.
منظور از حساب که امام علی(علیه السلام) به آن اشاره کرده، حساب درآمد بیت المال از جمله زمین‌هاى خراجیه و زکات و غنایم و مانند آن است که فرماندار حضرت موظف شده هم درآمدها و هم هزینه‌ها را براى امام بنویسد تا روشن شود، حیف و میلى در بیت المال واقع شده یا نه.
نظر شما