ماه‌هاست که ژنرال عبدالرشید دوستم، معاون اول ازبک‌تبار رئیس‌جمهور افغانستان، پایتخت را ترک کرده و به شبرغان، شهرآبا و اجدادی خویش در شمال غرب این کشور رفته است. بسیاری بر این باورند که حمایت بی‌چون و چرای دوستم از اشرف غنی سبب شد تا رأی ازبک‌تبارهای افغانستان کاملاً در حمایت از رئیس‌جمهور فعلی باشد و همین رأی بود که او را برنده رقابت کرد. بر این اساس، هم خود ژنرال دوستم و هم نزدیکان او بر این باورند که پس از به‌‌قدرت‌رسیدن غنی، آنچنان که باید و شاید به این ژنرال میدان داده نشده است.
همزمان با حضور دوستم در شمال، تنش‌هایی میان حامیان او و نیروهای وفادار به ژنرال عطا محمد نور در این منطقه از افغانستان درگرفت؛ تنش‌هایی که هرچند ظاهراً با تعدادی کشته و زخمی پایان یافت اما حکم آتش زیر خاکستر را دارد و هر آن ممکن است از گوشه‌ای دیگر سر بر کند. ژنرال عطا از فرماندهان جهادی و بسیار پرنفوذ در افغانستان میباشد و استان بلخ و شهر مزارشریف ناحیه نفوذ سنتی اوست. در عین حال، او در شمال کشور، از بدخشان در شرقی‌ترین ولایت تا ولایتهای فاریاب و بادغیس در شمال غرب کشور، نفوذ قابل ملاحظه‌ای دارد. در این ناحیه جغرافیایی اما یک پادشاه دیگر هم هست و آن ژنرال دوستم است.
در سال‌های اخیر ژنرال دوستم به کابل رفت و سالهایی را نیز در ترکیه و ازبکستان گذرانید. اما پس از پایان دولت کرزی و به‌‌قدرت‌رسیدن اشرف غنی، به سبب حمایت مؤثر از غنی در انتخابات بسیار امیدوار بود که سهم قابل ملاحظه‌ای در اداره مملکت داشته باشد. در ظاهر نیز سِمت بسیار مهم معاون اول ریاست‌جمهوری به او رسید اما دوستم بسیار زود پی برد که پس از پایان رقابت‌ها و تحکیم پایه‌های حکومت اشرف غنی، کسی در کابل او را جدی نمی‌گیرد. حامیان ژنرال دوستم بیشتر انتظار داشتند که او با نیروهایش در خطوط مقدم نبرد و در سرکوب طالبان نقش ایفا کند.
در این میان، این ژنرال ازبک‌تبار احساس کرد از او سوءاستفاده شده است و در حالی که همه به مراکز اصلی ثروت و قدرت چنگ انداخته‌اند، سهم او، جنگ و تأمین امنیت برای دیگران خواهد بود.
با این وضعیت، او کم‌کم به پایگاه سابق خود برگشت و دولت مرکزی هم چندان از این اتفاق ناراضی نبود. اما حقیقت آن است که ژنرال دوستم روابط گرمی با کشورهای ذی‌نفوذ در افغانستان از جمله ترکیه و ازبکستان دارد. در صورتی که نارضایتی او دوام یابد، این ارتباط می‌تواند برای کابل دردسرساز شود. زیرا هزاران نیروی مسلح در اختیار اوست، حداقل یک استان را هم‌اکنون بهطور کامل در کنترل دارد و در بسیاری از استان‌های دیگر نیز از طرفداران حاضر‌به‌یراق و مسلحی برخوردار است. اینها چیزهایی نیستند که دولت کابل بتواند نادیده بگیرد.
نظر شما