سدهایش کم کم تحلیل میروند و آب آنها کم و کمتر میشود، به طوری که مسؤولان، امیدی برای آب تا پایان تابستان ندارند و همواره بر لزوم صرفه جویی مشترکان تأکید میکنند.
سد درودزن مرودشت در حوزه پایین دست قدیمی اما بحران زده است، همان سدی که چند ماه پیش پنج هزار خانواده منتظر بازشدن دریچههای آن بودند تا آب، گندمهای تشنه آنها را سیراب کند، اما باز نشد که اگر تنها یک نوبت آب به 20 هزار هکتار از گندم زارهای کشاورزان میرسید از 90 میلیارد تومان ضرر و زیان جلوگیری میشد.
با این حال بعد از گذشت حدود دو ماه از این ماجرا خبر میرسد، 19 میلیون مترمکعب آب سد ملاصدرا برای زمینهای کشاورزی در منطقه کامفیروز شهرستان مرودشت برای آبیاری برنج رها میشود!
تأمین آب برای کشت برنج در کامفیروز
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری فارس میگوید: سال گذشته 100 میلیون مترمکعب آب از سد درودزن برای مزارع گندم در حوزه آبخور این سد رها شد، اما به دلیل کمبود بارش در بهار نتوانستیم برای دومین بار آب در اختیار کشاورزان قرار دهیم.
یدالله رحمانی با اذعان به اینکه کشت برنج فقط مختص مناطق شمالی کشور شده است، تأکید میکند: 19 میلیون مترمکعب آب برای اراضی کامفیروز رها میشود که براساس این میزان آب باید سطح زیرکشت در نظرگرفته شود.
این در حالی است که محمدعلی افشانی استاندار فارس در جریان اعتراض کشاورزان گندمکار رها نشدن آب برای آبیاری گندم، گفته بود، در پایین دست سد ملاصدرا حتی اجازه یک گرم کشت شلتوک داده نمیشود.
برپایه این گزارش پیشتر در فروردین امسال رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس از کشاورزان خواسته بود از کشت محصولات با نیاز آبی بالا در شرایط کم آبی و خشکسالی این استان بپرهیزند، زیرا در سال 95 کشت شلتوک (برنج) با بهرهگیری از آب چاههای کشاورزی و منابع آب زیرزمینی در فارس ممنوع است.
محمدمهدی قاسمی گفته بود با توجه به ذخیره نشدن میزان کافی آب در مخزن سد ملاصدرا تأمین آب برای کشاورزان روستاهای بخش کامفیروز مرودشت برای کشت برنج در سال زراعی کنونی از (مهر 94 تا شهریور 95) مقدور نیست و در صورت کشت برنج براساس ضوابط و مقررات با متخلفان برخورد قانونی میشود.
البته اختصاص آب به کشت برنج در شرایط بحرانی فارس مختص امسال نبود و سال گذشته نیز برخلاف هشدارهای مسؤولان و تأکید بر اختصاص نیافتن آب به برنجکاران، سه میلیون مترمکعب از آب سدملاصدرا به کشت برنج اختصاص مییافت. امروز در حالی در منطقه کامفیروز و بخشی از زمینهای اطراف شهر مرودشت با آب سد برنجکاری میشود که بیش از 100 هزار هکتار زمین در پایین دست درودزن حقابه داشته و مردم این مناطق هیچ راهی برای کار و معیشت جز کشاورزی ندارند و از نعمت آب محروم هستند و از طرفی کشت برنج در هر هکتار 25 تا 30 مترمکعب آب مصرف میکند و کشت گندم در هر هکتار 4 تا 5 مترمکعب!
مردم آب خوردن ندارند
محمد حق نگر عضو شورای شهر شیراز در این باره میگوید: در شرایطی که از آسمان آتش میبارد و بسیاری از شهروندان در شهرهای فارس و شیراز آب خوردن ندارند، واقعاً جای پرسش است که چگونه مسؤولان استان بر امری چنین واضح نظارت ندارند که کاشت برنج در شرایط فعلی که حتی استانهای پرآب کشور نیز با مشکلاتی مواجه هستند- امکانپذیر نیست و مشخص نیست، این اقدام چگونه ممکن است در حالی که مردم آب خوردن ندارند هکتارها زمین برای کشت برنج در آب غرق شود!
این مسایل نشان میدهد کشاورزی در فارس بیشتر از آنچه که از بی آبی و دلال بازی رنج میبرد از سوءمدیریت ضربه میخورد.
50 درصد چاه غیر مجاز
در همین حال مدیر پایگاه میراث جهانی تختجمشید به موضوع دیگری اشاره می کند و می گوید: فرونشست دشت مرودشت بر اثر برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی که از سالهای گذشته شروع شده، نگرانیهایی را برای مجموعه تختجمشید به وجود آورده است.
مسعود رضایی منفرد با بیان اینکه 6 چاه در این محوطه پلمب شده و از آن زمان تاکنون اجازه برداشت داده نشده است، می افزاید: در دشت مرودشت بیش از 15هزار چاه وجود دارد که 50 درصد آن غیرمجاز است و همین برداشت بیش از اندازه و غیرمجاز سبب فرونشست دشت مرودشت شده و این فرونشست ترکهایی را در تختجمشید و آثاری که در این حریم واقع شدهاند، به وجود آورده است.
وی می گوید: این خطر برای میراث جهانی تختجمشید نیاز به طرح ملی و اعتبارات ملی دارد و باید همه وزارتخانههای مرتبط وارد عمل شوند.
به هر حال معلوم نیست سازمان آب منطقهای فارس چرا اندک آب موجود در پشت سدهای درودزن و ملاصدرا را برای کشت برنج فریز میکند و تابستان در اختیار برنجکاران قرار میدهد.
به نظر میرسد، در شرایط فعلی باید طرح «نکاشت» با همه معایب آن در حوزه پایین دست سدهای ملاصدرا و درودزن اجرایی شود تا هم آب به اندازه کافی پشت سدها ذخیره شود و دریاچههای استان که اکنون به کانون ریزگردهای سمی تبدیل شدهاند، احیا و هم معیشت کشاورزان تأمین شود و نیز به میراث جهانی تخت جمشید آسیب نرسد.
نظر شما