بخشش مال

«آن کس که با دست کوتاه ببخشد، او را با دست دراز ببخشند.» (حکمت 232)

سعدی نیز آورده است: خواهی که خدا بر تو ببخشد

با خلق خدا کن نکویی

پرسیدن

«حضرت علی(علیه السلام) به کسی که از او مشکلی را پرسید، فرمود: براى دانستن بپرس نه براى آزار دادن که نادان آموزنده همانند داناست و داناى برون از راه انصاف، همانند نادان پر چون وچراست.» (حکمت 320)

سعدی می‌گوید: بپرس هرچه ندانی که ذلّ پرسیدن

دلیل راه تو باشد به عزّ دانایی

خوشرویی

حضرت علی(علیه السلام) فرموده‌اند: «آن گونه با مردم معاشرت کنید که اگر بمیرید، بر مرگ شما اشک بریزند و اگر زنده بمانید، به شما عشق ورزند.» (حکمت 10)

سعدی نیز می‌گوید: مبر حاجت به نزد ترشروی

که از خوی بدش فرسوده گردی

داشتن همّت

«امام علی (عليه السلام) فرمود: ارزش هر كس به اندازه همت او و راستگويى و صداقتِ هر كس به اندازه شخصيت اوست...»(حکمت 47)

سعدی هم بیان کرده است: هر که نان از عمل خویش خورد

منّت حاتم طائى نبرد

رازداری

حضرت علی (علیه السلام) می‌فرمایند: «آنکه راز خود را نهان داشت، اختیار را به دست خویش گذاشت.» (حکمت162)

سعدی نیز آورده است: خامشی به که ضمیر دل خویش

با کسی گفتن و گفتن که مگوی

ای سلیم آب ز سرچشمه ببند

که چو پر شد نتوان بستن جوی

سخن سنجیده گفتن

حضرت علی (علیه السلام) می‌فرماید: « آنجا که گفتن باید خاموشى نشاید، و آنجا که ندانند، به که خاموش مانند.» (حکمت 182)

سعدى می‌گوید: «دو چیز طیره عقل است: دم فرو بستن به وقت گفتن و، گفتن به وقت خاموشى.»

عدالت در رفتار

امیرالمومنین علی (علیه السلام) می‌فرماید: « و مبادا نیکوکار و بدکردار در دیده ات برابر آید که آن رغبت نکوکار را در نیکی کم می‌کند، و بدکردار را به بدی وادار نماید.» (نامه 53)

سعدی نیز چنین آورده است: «رحم آوردن بر بدان، ستم است بر نیکان و عفو کردن از ظالمان، جور است بر درویشان.»

قناعت

«امام علی علیه السلام فرمود: قناعت مالی است که پایان نیابد.» (حکمت 57)

سعدى گوید: ای قناعت، توانگرم گردان

که ورای تو هیچ نعمت نیست