خَصائصُ أمیرالمؤمنین علی بن أبی طالب(علیه السلام) تألیف ابوعبدالرحمن احمد بن شعیب نسائی (متوفای ۳۰۳ق) عالم و محدثان بزرگ اهل سنت و صاحب کتاب السنن است. این کتاب در مناقب و فضائل امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) نگاشته شده است.

نگاه عالم اهل سنت پیرامون شخصیت امام علی(علیه السلام)

به گزارش قدس آنلاین به نقل از تبیان ، نسائی از شمار شش تن از راویان معتبر و موثق اهل سنت است که کتاب السنن وی از صحاح سته اهل سنت به شمار می رود. ابن حجر از محدثان اهل سنت درباره وی می گوید:

نسائی در میان صحابه پیامبر تنها به جستجوی احادیثی که درباره مناقب علی(علیه السلام) است پرداخته و احادیثی بسیار را که بیشتر آنها دارای اسناد خوب و قابل قبولند، در این کتاب گرد آورد کتاب نسائی همان حقیقتی را نشان می دهد که حدیث شناسان بزرگ اهل سنت مانند ابن حنبل، اسماعیل قاضی و ابوعلی نیشابوری بر آن معترفند و می گویند:  «در حق هیچ کدام از اصحاب پیامبر به اندازه امام علی(علیه السلام)، فضائل و مناقب، با سندهای خوب نقل نشده است.» دانشمندان بزرگ در مهارت نسائی نسبت به شناخت احادیث و رجال، همداستانند و عده ای همچون دارقطنی می گوید: «هیچ کس را بر نسائی مقدم نمی دارم». ذهبی از دیگر دانشمندان اهل سنت می نویسد:

«نسائی در شناخت احادیث و رجال از مسلم و ابوداود و ترمذی ماهرتر است. البته همه این ستایش ها به این معنا نیست که نسائی از خطا مصون باشد و راه برای نقد احادیثی که نقل کرده بسته شود.»

این کتاب از آن جهت که توسط یکی از محدثان معتمد اهل سنت نگاشته شده دارای جایگاه والا و اهمیت فراوان است. او کتابی دیگر به نام مسند علی بن ابی طالب را نیز نگاشته است.

انگیزه تألیف

نسائی اواخر عمرش به دمشق رفت. وی در این سفر چون انحراف مردم را مشاهده نمود تصمیم به نگارش این کتاب گرفت تا مردم را هدایت کند. و چون از او درباره فضائل معاویه پرسیدند؛ گفت: فضیلتی برای معاویه نمی شناسم جز این گفته پیامبر که خدا شکمش را سیر نکند. پس وی را در مسجد جامع آنجا کتک زدند و او خواستار رهسپارشدن به مکه شد. وی را در حالی که بیمار بود به سوی مکه بردند ولی آزارهای واردشده بر او سبب مرگش شد و در مکه درگذشت.

برخی نسائی را به خاطر نگارش این کتاب،شیعه دانسته اند اما هیچ کدام از ادعاهایی که در مورد او بیان شده است، تا کنون به اثبات نرسیده و صرفا در حد یک گمان باقی مانده است.

نسائی در این کتاب مجموع ۱۸۸ روایت را درباره خصائص امام علی(علیه السلام) با موضوع پیشگامی علی(علیه السلام) در اسلام آغاز نموده و پس از آن به ذکر دهها حدیث درباره ویژگی های آن حضرت از قبیل حدیث ثقلین، طیر، رایت، منزلت، کساء، غدیر، سد ابواب و... پرداخته است.

او در کتاب خصائص به بیان جایگاه امام علی نزد پیامبر، قرابت وی با رسول خدا، جایگاه همسر و فرزندان امیرالمؤمنین(علیه السلام)، مذمت دشمنان وی و... سخن گفته که برخی از مهمترین عناوین کتاب به این شرح است:

علی(علیه السلام) نخستین مسلمان و نمازگزار، عبادت علی(علیه السلام)، منزلت علی(علیه السلام) نزد خدا،  علی(علیه السلام) ولی مؤمنان (حدیث غدیر)، علی(علیه السلام) محبوبترین آفریده های خدا (حدیث طیر)، علی به منزله هارون برای پیامبر (حدیث منزلت)، علی(علیه السلام) محبوب خدا و رسول خدا (حدیث رایت)، علی(علیه السلام) از اهل بیت پیامبر خدا(حدیث کساء)، همراهی جبرئیل و میکائیل با علی(علیه السلام)، خدا هرگز علی(علیه السلام) را خوار نمی کند، ویژگی های ده گانه علی(علیه السلام)، علی(علیه السلام) آمرزیده است، خدا دل علی(علیه السلام) را با ایمان آزموده، خدا دل علی را هدایت و زبانش را بر حق استوار ساخت، دعای پیامبر خدا در حق علی(علیه السلام)، درها جز در خانه علی(علیه السلام) بسته شود (حدیث سد الابواب)،  خداوند، علی(علیه السلام) را داخل و دیگران را خارج کرد، منزلت علی(علیه السلام) نزد پیامبر خدا، علی(علیه السلام) از اهل بیت پیامبر خدا، علی(علیه السلام) محبوب خدا و رسول او، علی(علیه السلام) برادر و وارث رسول خدا، علی(علیه السلام) از پیامبر و پیامبر از علی(علیه السلام)، علی(علیه السلام) جان پیامبر،  علی(علیه السلام) برگزیده و امین پیامبر،علی(علیه السلام) ادا کننده وظایف پیامبر، علی(علیه السلام) پیغام رسان سوره برائت، علی(علیه السلام) ولی، دوست و پیشوای مؤمنان، علی(علیه السلام) هم وزن کتاب خدا (حدیث ثقلین)، علی(علیه السلام) پیشوای هر مؤمن پس از پیامبر خدا، ناسزاگو به علی(علیه السلام) ناسزاگو به پیامبر، ترغیب به دوستی علی(علیه السلام) و حذر از دشمنی با او، حدیث غدیر، دعای پیامبر(علیه السلام) برای دوستان علی و نفرین بر دشمنان او، دوستی علی(علیه السلام) مرز بین مؤمن و منافق،  مَثَل علی(علیه السلام) به عیسی(علیه السلام)،  منزلت علی(علیه السلام) نزد پیامبر، نزدیکی و پیوستگی علی(علیه السلام) با پیامبر،علی(علیه السلام) یه السّلام وارث رسول خدا و...

برخی نسائی را به خاطر نگارش این کتاب،شیعه دانسته اند اما هیچ کدام از ادعاهایی که در مورد او بیان شده است، تا کنون به اثبات نرسیده و صرفا در حد یک گمان باقی مانده است.

منابع: 
مقدمه کتاب ویژگی های امیرمؤمنان علی بن ابی طالب؛ نوشته فتح الله نجارزادگان. 
ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عمحمد علی بجاوی، بیروت، ۱۴۱۳ق. 
ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، ۱۴۱۳ق.

تبیان

برچسب‌ها

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.