وفای به عهد که یکی از فرایض و از جمله آداب معاشرت و حسن سلوک با مردم به شمار می رود، باید همیشه مورد توجه سالک الی الله باشد که البته در قرآن مجید و روایات اسلامی به این امر مهم فوق العاده اهمیت داده شده است.

آنها چه خوب به عهد خود وفا کردند، ما چه کردیم؟!!

به گزارش قدس آنلاین به نقل از تبیان ، امروز خاطره ای از همسر یک شهید خواندم که هر چند مطلب تازه ای نبود، اما برداشت تازه ای از آن می توان داشت. خاطره مربوط به وفای به عهد آن شهید بزرگوار می شد. با خود اندیشیدم که چرا تاکنون به این مساله‌ی مهم اخلاقی، از این منظر، ننگریسته‌ایم. مردان جوانمرد روزگار ما، چگونه و چرا در این دنیای پر از هیاهو، چنین ماندگار شدند؟ چه شد که خداوند متعال آنان را برای مقام شهادت برگزید؟ در عصر بی اخلاقی های اجتماعی و خانوادگی، کدامین رفتار ما حاکی از پایبندیمان به اخلاقیات انسانی است؟ به همین دلیل بر آن شدم که درباره ی این ویژگی مهم شهدا بیندیشم و در رفتارشان دقت بیشتری کنم.
پایبندی به تعهد یا همان وفای به عهد؛ واژه ای غریب در عصر مدرنیته. عصر بی تفاوتی های جاهلانه؛ عصری که وفای آغازین انسان در آن به فراموشی سپرده شده، بار امانت رها کرده و با خیال جاهلانه ی سبکباری، به سوی دره ی حیوانیت سوق یافته است. امروز که سال های بسیاری از جوانمردی های انقلابی انسان های بیدار می گذرد، چه سرمشقی از سبکباران حقیقی تاریخ بگیریم؟ چه تحفه ای برای ما به یادگار گذاشتند و رفتند؟ امروزه با خود می اندیشم که داشتن عکس چند شهید و داشتن چند نشان از پلاک و سربند و چفیه، همان است که آنان برایش جنگیدند؟ گوش دادن به شعرهای حماسی و مداحی های زیبا، چقدر ما را با روح شهدا آشنا می سازد؟ نه اینکه اینها درست نیست؛ اما آیا کافی است؟ 

وفای به عهد در زندگی شهید چمران:

امروز که سال های بسیاری از جوانمردی های انقلابی انسان های بیدار می گذرد، چه سرمشقی از سبکباران حقیقی تاریخ بگیریم؟ چه تحفه ای برای ما به یادگار گذاشتند و رفتند؟

بیایید با هم خاطره ی همسر شهید مصطفی چمران را مروری کنیم: "روزی که مصطفی به خواستگاری من آمد مادرم به او گفت :این دختر صبح ها که از خواب پا می شود، در فاصله ای که دستش را شسته و مسواک می زند، یک نفر تختش را مرتب کرده است و لیوان شیر را جلوی در اتاقش آورده اند و قهوه را آماده کرده اند. شما می توانید با این دختر ازدواج کنید؟ مصطفی که خیلی آرام گوش می کرد؛ گفت :«من نمی توانم برایش مستخدم بگیرم، ولی قول می دهم تا زنده ام، وقتی بیدار شد، تختش را مرتب کنم و لیوان شیر و قهوه را روی سینی بیاورم روی تخت.» او تا وقتی شهید شد این کار را می کرد، خودش قهوه نمی خورد اما چون می دانست ما لبنانی ها عادت داریم؛ درست می کرد و وقتی منعش می کردم، می گفت :«من به مادرتان قولداده ام تا زنده ام این کار را برای شما بکنم.»
ما در زندگی شخصی خود چقدر به تعهدات اخلاقی پایبندیم؟ این نمونه ای بسیار کوچک از وفای به عهد شهدایی بود که حماسه ای بزرگ را آفریدند؟ اما آیا اگر به این رفتارهای ساده ی خود، دقت نکنیم، می توانیم تحولات بزرگ در زندگی خویش ایجاد کرده، خود را به شاهراه انسانیت در تاریخ برسانیم؟ 
عادت به پایبندی به تعهدات روزمره، ما را در پایبندی به تعهدات بزرگ تر سوق خواهد داد و نفس سرکش ما را در فرار از مسئولیت ها به عقال تعهدات (عقال در عربی یعنی چیزی که چیز دیگری رو با اون میبندند) خویش خواهد بست. مگر نه اینکه جان و مال و ناموس و دین ما امانتی است که باید حفظ کرده تا به دست صاحب اصلی اش برسانیم. شهدای سال هایدفاع مقدس، ثابت کردند که به عهد خویش با پروردگار وفا کردند و اجازه ی تجاوز به دین و ناموس عزیزانشان را به دشمن ندادند. کاش ما هم کمی به این مساله ی مهم اخلاقی بیندیشیم و در زندگی روزمره به کار بندیم تا اگر در آینده نیز مسئولیتی بزرگ تر نصیبمان گشت، به عهد خود وفادار مانده و به جای تلاش در ضایع نمودن حق مردم، امانت های سپرده به خود را درست و به موقع برگردانیم و از پیروان حقیقی شهدای دفاع مقدسمان باشیم.

اگر در این تعهدات، عهدشکنی نکردیم میتوانیم خود را از ادامه دهندگان راه مردان بزرگ خدا بدانیم. اما اگر جوانب نفع و ضرر خود را در مسئولیت ها نگه داشتیم و به همه ی عهد و پیمان ها پشت کرده، باعث تضییع حقوق مردم هم وطن و هم کیش خود شدیم؛ چه انسانیتی در این نگاه به زندگی باقی خواهد ماند؟

وفای به عهدی  که خداوند متعال دستور اکید به آن داده ( "وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذا عاهَدْتُمْ " (النحل : 91) و در قبالش موردسوال واقع می شویم (" أَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ کانَ مَسْؤُلاً" (الإسراء : 34 ) در کجای زندگی ما نمود پیدا کرده است؟ شهدا با بذل جان خویش ثابت نمودند که بر عهد خود با خداوند وفادارند؛ همانگونه که شهید چمران تا آخرین روز زندگی پر برکتش بر تعهدی ساده به مادری نگران پایبند ماند. حال، وقت آن است که خود را محک بزنیم، ببینیم ما چقدر به تعهداتمان پایبندیم؟
تعهدهای ما گاه به سادگی یک قرار ملاقات ساده در زمان مشخصی است، گاه بر اثر تغییر موقعیت برای انسان ایجاد می‌گردد؛ مانند تعهد در انجام مسئولیت های همسری، که پس از عقد زناشویی بر عهده انسان نهاده می‌شود. گاه نیز عهدی است میان انسان و خدای خویش. 
اگر در این تعهدات، عهدشکنی نکردیم می توانیم خود را از ادامه دهندگان راه مردان بزرگ خدا بدانیم. اما اگر جوانب نفع و ضرر خود را در مسئولیت ها نگه داشتیم و به همه ی عهد و پیمان ها پشت کرده، باعث تضییع حقوق مردم هم وطن و هم کیش خود شدیم؛ چه انسانیتی در این نگاه به زندگی باقی خواهد ماند؟

و حسن ختامی با ذکر دو روایت: 

حضرت علی ـ علیه السلام ـ فرمود: ان الوفاء بالعهد من علامات اهل الدین. وفای به عهد از نشانه های مردم متدیّن است. (سفینة البحار، ج 2 / ص 675) و نیز در حدیث دیگری رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود: لا دین لمن لا عهد له. کسی که پای بند به پیمان خود نباشد دین ندارد. (بحارالانوار، چاپ بیروت، ج 72 / ص 96)

تبیان

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.