کشور ما از جمله کشورهای پیشرو در ثبت آمارهای اقتصادی در منطقه به شمار می‌آید؛ به غیر از کشورهای توسعه یافته معدود کشورهایی را می‌توان یافت که بیش از 70 سال آمارهای اقتصادی در آن کشور موجود باشد. اطلاعات آماری ارزشمندی از دهه 30 شمسی در بانک مرکزی و مرکز آمار ایران ثبت شده است. سرشماری نفوس و مسکن نیز یکی از رخدادهای آماری مهم است که هر 10 سال از سال 1335 در کشور انجام شده و حاوی اطلاعات بسیار گرانبهایی است که در حوزه‌های گوناگون در اختیار سیاستگذاران و محققان قرار می‌دهد. از سال 1385 تصمیم گرفته شده سرشماری نفوس و مسکن از هر 10 سال به 5 سال کاهش یابد و سال 90 نخستین سرشماری با گذشت 5 سال صورت گرفت. در چند روز گذشته سرشماری سال 1395 (برای نخستین بار به صورت اینترنتی) آغاز شده است. شاید در گوشه و کنار افرادی باشند که به خود بگویند این هزینه بسیار برای سرشماری، چه منافعی برای کشور دارد یا چرا باید در این سرشماری شرکت کنیم؟ در این نوشتار به دنبال بررسی ضرورت‌های شرکت در سرشماری هستیم.
مهم‌ترین عامل تصمیم‌گیری سیاستگذاری اقتصادی در هر کشوری شناخت رفتار عملکردی مردم آن کشور است. به بیان دیگر اگر دولت بدرستی شناخت کاملی از رفتار اقتصادی آحاد جامعه داشته باشد، بهتر می‌تواند بودجه بندی و سیاست‌های اقتصادی خود را در راستای تأمین نیازهای آن جامعه به کار گیرد. نکته مهم‌تر از سیاستگذاری اقتصادی به تخصیص بودجه و اولویت‌بندی طرح‌ها و برنامه‌ها مربوط خواهد بود؛ برای مثال اگر دولت از میزان دقیق شمار بی‌سوادان کشور آگاه باشد، بهتر می‌تواند برای ریشه کنی بی‌سوادی سیاستگذاری هدفمند را طراحی کند.(در سایر بخش‌های اقتصادی نیز موضوع به همین منوال است)
از سوی دیگر داده‌های آماری خوراک تحقیق در بسیاری از علوم اجتماعی بخصوص اقتصاد محسوب می‌شود و محققان علوم اجتماعی با استفاده از داده‌های آماری به پژوهش و کشف علل اجتماعی پدیده‌ها می‌پردازند. به طور طبیعی اگر داده‌های آماری در کشور اندک باشند، دیگر زمینه‌های تحقیقی بسیاری وجود نخواهد داشت، چنانکه به دلیل نبود آمار در برخی از حوزه‌ها، محققان اقتصادی از داده‌های سایر کشورها برای پژوهش‌های خود استفاده می‌کنند. نکته بعدی کیفیت داده‌هاست؛ اگر داده‌های آماری با کیفیت مناسب نباشند، نتایج پژوهش با واقعیت همخوانی نخواهد داشت و تصمیماتی که از دل این پژوهش‌های غلط اتخاذ می‌شود، در بردارنده نتایج نادرست خواهد بود. به همین خاطر است که به بسیاری از تحقیقات پژوهشی به دلیل کیفیت پایین داده‌های آماری نمی‌توان اعتماد داشت. یکی از مهم‌ترین راهکارها برای بالا بردن کیفیت داده‌های آماری انتقال صحیح و درست به مراکز آماری است؛ متأسفانه بسیار مشاهده می‌شود که شمار زیادی از افراد جامعه، اطلاعات شخصی را کتمان می‌کنند؛ در این بین شایعات بسیاری هم در بین مردم رواج پیدا کرده است؛ شایعاتی مانند حذف یارانه‌ها یا افزایش مالیات از جمله سخنان نادرست در این مورد است؛ این در حالی است که مسؤولان مرکز آمار بارها اعلام کرده‌اند اطلاعات شهروندان محرمانه‌خواهد بود و حتی دادگاه با حکم قضایی نمی‌تواند به اطلاعات شخصی افراد دسترسی داشته باشد و این اطلاعات به صورت رمزنگاری شده مورد استفاده قرار خواهد گرفت؛ به بیان ساده‌تر حتی مسؤولان مرکز آمار نیز به اطلاعات شخصی افراد به صورت مستقیم دسترسی نخواهند داشت، بنابراین نباید خانواده‌ها اندک دلواپسی برای بیان واقعیت‌ها داشته باشند.
از سوی دیگر مقام معظم رهبری و مراجع تقلید انتقال اطلاعات غیر صحیح به مراکز آماری را به مثابه دروغ پنداشتند و خاطرنشان کردند عموم مردم برای ثبت اطلاعات دقیق آماری باید مشارکت فعال داشته باشند. یکی از ویژگی‌های سرشماری امسال برگزاری اینترنتی و حضوری سرشماری است؛ با توجه به افزایش قابل توجه مشترکان اینترنتی در کشور، استفاده از این ابزار به طور ویژه‌ای هزینه‌های سرشماری را کاهش خواهد داد. از سوی دیگر اشتباهات اپراتورها و نیز انتقال اطلاعات کاغذی به رایانه به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش خواهد یافت؛ بنابراین شرکت گسترده مردم به صورت اینترنتی در سرشماری موجب کاهش هزینه‌های مالی این طرح خواهد شد.