در گفت و گو با رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو نگاهی داریم به حال و روز فروشندگانی که با تهیه سرمایه ای بالا به افت و خیزهای بازار چشم دوخته اند.
گفت و گوی ما را با سعید موتمنی بخوانید.
آقای موتمنی از تعداد اعضای اتحادیه تان برایمان بگویید و اینکه در حال حاضر چه تعداد از صنف فروشندگان خودرو فاقد مجوز و یا بصورت غیر قانونی فعالیت می کنند؟
حدود ۱۰۵۰ نمایشگاه فروش خودرو در تهران جواز کسب دارند اما حدود ۳ هزار فروشنده هم فاقد مجوز هستند. حدود ۱۰ هزار دفتر غیر قانونی خرید و فروش خودرو در تهران بصورت زیر زمینی فعالیت می کنند. البته بخشی از این مشکل به محدودیت های مالی و اقتصادی افراد بر می گیرد؛ چون برای مثال اگر کسی بخواهد مغازه ای ۶۰ – ۷۰ متری تهیه کند باید حداقل ۳ میلیارد تومان سرمایه برای این منظور اختصاص دهد. ضمن اینکه اتحادیه به فروشگاه های ۷۰ متری جواز نمی دهد و حداقل باید این فروشگاه ها ۹۰ متر ویترین داشته باشند. بنابر این اگر قیمت هر متر این فروشگاه را ۳۰ میلیون تومان هم در نظر بگیرید سرمایه گذار به حدود ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان سرمایه اولیه نیاز دارد و اگر بخواهد همین ۹۰ متر را در منطقه عباس آباد خریداری کند باید حدود ۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بابت آن هزینه کند.
پس بنابر این تمایلی هم برای سرمایه گذاری وجود ندارد و یا حداقل اندک است؟
بله، ضمن اینکه با این وضع بازار، روز بروز از اعضای اتحادیه کاسته می شود. علاوه بر آنکه مشکل مالیات هم وجود دارد. چون آن هایی که غیر قانونی کار می کنند نه سامان دهی می شوند و نه مالیات می دهند. آن ها ترجیح می دهند با همان پولی که می خواهند صرف سرمایه گذاری برای تهیه فروشگاه کنند، چند ماشین بیشتر، وارد کنند و به کاسبی شان رونق دهند. البته ما چندی است برای مقابله با آن ها اقداماتی را شروع کرده ایم. چون این عده علاوه بر نداشتن مجوز، با وارد کردن غیر قانونی خودرو برای جامعه نیز مشکلاتی را بوجود می آورند. محلی هم که آن ها در آن فعالیت می کند؛ غالباً استیجاری است. خودرو را با درج آگهی در یک سایت می فروشند و اگر مشکلی برای آن بوجود بیاید نمی توانند جوابگو باشند در حالی که اگر این خودرو اگر از فروشگاه خریداری شود مغازه دار تا ۵ سال پاسخگوی اشکالات آن است. دفاتر بدون مجوز با چاپ آگهی پیش فروش و اعلام قیمت کمتر مردم را برای خرید وسوسه و گرفتار می کنند.
به نظر می رسد بازار خودرو نسبت به سایر صنوف وضعیت نامتعادل تری دارد بگونه ای که در این بازار خودرو با تفاوت قیمت های بالاتر و با حضور دلالان بیشتر بفروش می رسد. چرا اینطور است؟
به دلیل نوسانات مختلف در بازار، شمار زیادی از افراد جذب این بازار شده اند. البته هر فردی که در هر صنفی بود، خرید و فروش ماشین را انجام می داد. چون سود دهی داشت اما الان وضعیت فرق کرده است. دولت تورم را کنترل کرده و مردم به خودرو به عنوان کالای مصرفی نگاه می کنند. اگر کسی امروز در این بازار سرمایه گذاری کند ضرر می کند. البته الان ۶ ماه است که در مورد خودروهای وارداتی نوسان قیمت نداریم؛ اما در خصوص خودروهای داخلی اینگونه نیست. بازار را خودروسازان تنظیم می کنند. ماشین های زیر ۵۰ میلیون تومان وارد نمی شود. دو شرکت بزرگ این خودروها را به بازار تزریق می کنند. در خودروهای ایران خودرو، از ۲ تا ۱۲ میلیون تومان اختلاف قیمت وجود دارد در حالی که نباید اینطور باشد. متاسفانه آن ها کم لطفی می کنند.
در برخی از اتحادیه ها برای ارتقای حال و روز آن حرفه، مسوولان اتحادیه اقدام به برگزاری کلاس های آموزشی می کنند. شما هم در این خصوص کاری انجام داده اید؟
زمانی که افراد برای دریافت پروانه به اتحادیه مراجعه می کنند اتاق اصناف برای آن ها کلاس برگزار می کند. برگزاری کلاس آموزشی یک ضرورت است. البته امروز، صنف ما با گذشته اش تفاوت زیادی دارد و معمولاً کسانی که وارد این حرفه می شوند تحصیلات عالیه دارند. افرادی با مدرک فوق لیسانس و دکترا در این صنف فعالیت می کنند. وجود این کلاس ها یک ضرورت است و باید در آن ها، در خصوص چگونگی برخورد با مشتری و یا نحوه تنطیم قراردادها آموزش داده شود. الان تمام مغازه ها مثل گذشته نیستند. بیشتر آن ها یک مشاور دارند تا اگر مشکلی بین آن ها و مشتری ایجاد شود او به حل این مشکل کمک کند. هر چه اطلاعات در این صنف افزایش پیدا کند هم به نفع مردم و هم به نفع اعضای صنف است.
موضوع جلب اعتماد آنهم در بازاری که ثبات ندارد و عده زیادی بصورت زیر زمینی فعالیت می کنند کار مشکلی است. بگونه ای که معمولاً در این بازار خریداران به فروشندگان مغازه ها هم اعتماد نمی کنند. برای حل این مشکل چه می توان کرد؟
این مساله دو طرفه است. شما حتی اگر بخواهید خودرویی را زیر قیمت به من بفروشید من آن را نخواهم خرید مگر آنکه فردی شما را تایید کند. خریداران هم این نظر را دارند. فروشنده و خریدار در هر صورت باید با هم آشنایی داشته باشند. به دلیل اینکه معاملات ما سنتی است و معمولاً ثبت نمی شود. اگر معاملات بصورت آنلاین ثبت می شد این مشکل حل می شد. یعنی من هنگام خرید خودرو تردید دارم که شما قبلاً با تنظیم قرارداد دیگری این خودرو را معامله کرده اید یا نه. در سال ۸۵ طرحی با نام ساماندهی ثبت خودرو وجود داشت که املاک آن را در سال ۸۷ اجرایی کردند اما، ما به دلایلی موفق به انجام آن نشدیم. اگر سامان دهی انجام شود مثل تمام دنیا این مشکل ما هم حل می شود. شما وقتی خودرویی را خریداری می کنید کد رهگیری به شما تعلق می گیرد. در این صورت دفاتر فروش خودرو جمع می شود آن وقت آن هایی که قانونمند کار می کنند بدون هیچ گونه مشکلی در بازار فعالیت می کنند و خریدار هم سرش کلاه نمی رود. الان وقتی قیمت ثبت سند بالاست من ضرورتی برای ثبت معامله در سند نمی بینم. از سویی ممکن است با پلاک شما خلافی انجام دهم و آن وقت شما گرفتار می شوید. اگر معاملات خودرو سامان دهی و ثبت شود دیگر مشکلی به وجود نمی آید. تمام کشورهای دنیا اقدام به شفاف سازی معاملاتی داشته اند. در چنین شرایطی علاوه بر اینکه ضریب امنیت بالا می رود تخلفات کاهش می یابد و دیگر، یک خودرو به نام چند نفر ثبت نمی شود.
نظرتان درباره جمعه بازار خودرو چیست؟
من با جمعه بازار خودرو مخالفم؛ چون اگر شکواییه های این بازارها را مرور کنید می بینید که چقدر تخلف در آن جا رخ می دهد. بیشتر آن ها اقداماتی انجام می دهند که صنف ما را زیر سوال می برند. در کشور ما هر کسی ماشین می خرد سرش کلاه می رود یا کلاهبرداری می شود در حالی که نمایشگاه دارانی که جواز کسب دارند به هیچ عنوان خلاف نمی کنند. آن ها اگر خودرو مشکلی داشته باشد عیب آن را به شما می گویند چون باید پاسخگوی ۵ سال باشند اما در این بازار اینگونه نیست. فردی می گفت من خودرویی را خریداری کرده ام اما الان می گویند شاسی آن دستکاری و رنگ شده است. آن ها کارهایی می کنند که آدم شرم می کند آن ها را بیان کند. هر کسی قانونمند باشد خلاف نمی کند و برای مردم مشکل بوجود نمی آورد. شبانه پلاک موتور را بر می دارند و می گویند گم شده و برای نصب آن باید هزینه ای را بپردازید.
خبرنگار: کیوان سرافرازی
نظر شما