هر سال نیز تعدادی دانشجوی جدید به جمعیت فعلی افزوده و تعدادی هم پس از اتمام درس، از دانشگاه جدا می شوند. این روال در همه دانشگاه ها به طور طبیعی در حال گذران است. استادان به کلاس درس می آیند و بر اساس سرفصل هایی که به آنان داده شده تدریس می کنند و دانشجویان هم سر کلاس می روند و خود را برای امتحانات پایان ترم آماده می کنند.

این جریانی است که به آرامی در همه دانشگاه ها وجود دارد. اما همه ماجرا این نیست. از قدیم گفته اند هر که بامش بیش، برفش بیشتر. کشوری با چهار و نیم میلیون جمعیت دانشجویی، با مشکلاتی در دانشگاه های خود مواجه می شود که گاه از پس همه آن ها بر نمی آید و تعداد زیادی از این مسایل بدون راه حل روی زمین می مانند و از آنجا که وقتی مشکلی را برطرف نسازیم قطعا گستره آسیبش بیشتر خواهد شد.

دانشجویان ما هم با شروع سال تحصیلی باز هم با همان دغدغه های گذشته و حتی جدیدتر دست و پنجه نرم می کنند و به نظر می رسد حتی تعدادی از این معضلات حل نشده باقی مانده تا به سال تحصیلی جدید رسیده است.

در این زمینه با برخی از دانشجویان به گفت و گو نشسته ایم و آن ها از مشکلات پیش رویی که در سال تحصیلی جدید دارند، می گویند.

سریال ناتمام کیفیت پایین غذا

سهیلا علیکایی دانشجوی دانشگاه کرمان در گفت و گو با خبرنگار ما از مشکلات کیفیت غذا گله می کند و می گوید: فکر می کنم اگر کارآمدترین و بهترین آشپزخانه ها را هم در اختیار دانشگاه ها قرار دهند باز هم کیفیت غذا خیلی افتضاح است چرا که اشکال از مواد اولیه و شیوه طبخ آشپزان است. دانشگاه ها خوش باور هستند که ارزانترین یا گرانترین مواد اولیه را خریداری کرده و با کمترین قیمت ممکن در اختیار دانشجویان قرار می دهند. حتی دلشان را خوش کرده اند که غذا را با سه نرخ به دانشجو می دهند در حالیکه باور کنید کیفیت ها نه تنها بهتر نشده بلکه غذای نرخ بالاتر کیفیت بدتری دارد. حتی آشپزهای دانشگاه ها هم مشکل دارند و مشخص است همه

برای دریافت حقوق کار می کنند و حاضر نیستند کیفیت را کمی بهتر کنند.

این دانشجو ادامه می دهد: مشکل از اینجاست که دانشجویان دست به اعتراضی تاثیر گذار نمی زنند یا حتی آشپزها با دیدن مواد اولیه کیفیت پایین دست به پختن غذا می زنند. دانشجو هم که مجبور است این غذا را بخورد وگرنه باید قیمت بالاتر از بوفه دانشگاه ناهار بخرد. انتظار داشتیم در سال تحصیلی جدید حداقل کیفیت غذاها بهتر شود تا حداقل بگوییم یک مشکل حل شده اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد و همه دانشجویان از غذا گله دارند.

کتاب های تکراری

حسین اسماعیلی دانشجوی دانشگاه آزاد تهران مرکزی درباره مشکلات دانشجویان در خرید کتاب هایی که استادان معرفی می کنند، می گوید: استادان هر کدام یک کتاب درسی را معرفی می کنند که تالیف خودشان است یا استادان دیگری که با آنان دوست هستند. هر کتاب بین 20 تا 45 هزار تومان قیمت دارد. نکته اینجاست که قرار نیست استاد از همه کتاب درس بدهد بلکه تنها بخشی از کتاب برایش مهم است و سایر بخش ها باید خاک خورده باقی بماند چون در سرفصل ها نیست

و اصلاً در یک ترم وقت نمی شود این همه مبحث را تدریس کرد.

حسین می افزاید: مشکل ما دانشجویان اینجاست که در طول یک هفته 200 هزار تومان برای پنج کتاب پول داده ایم. یعنی هر دانشجو حدود 200 هزار تومان هزینه کرده تا کتاب های نصفه و نیمه ای را خریداری کند و بتواند با این استادان سخت گیر حداقل نمره 15 یا 16 را در آخر ترم بگیرد. در حالی که می شود از این کتاب یک نسخه را پرینت گرفت و تنها بخش های قابل استفاده را برای دانشجویان تکثیر کرد. چرا باید از اول ترم این همه هزینه بر دوش دانشجو باشد؟ کتابفروشان هم مشکلات خودشان را دارند و تخفیف کتاب در کارشان نیست. استاد هم که مشخص است از دوست یا کتاب خود طرفداری کرده و دانشجو را مجبور می کند کتاب را حتما خریداری کند.

سرما در خوابگاه

میترا اعرافی دانشجوی دانشگاه اصفهان که در خوابگاه زندگی می کند به خبرنگار ما می گوید: حدود سه سال است در خوابگاه زندگی می کنم. البته منهای سال اول که اصلا به ما خوابگاه ندادند و این ترم آخرین ترمی است که خوشبختانه در خوابگاه می مانم. تا حدود چند سال پیش زندگی در خوابگاه برای دختران و پسران خیلی جذابیت داشت اما نمی دانم چرا چند سالی است که خوابگاه گریزی کار دانشجویان شده است. سرمای زمستان در راه است و خوابگاه هم که مثل خانه نمی تواند گرم باشد. پنجره ها و هواکش ها به هر نحوی که شده هوای سرد را به داخل می آورند. ما از الان عزا گرفته ایم که دو هفته دیگر با این سرما چه کنیم. سیستم های گرمایشی خوابگاه هم معمولاً با سه تا چهار هفته تاخیر به کار می افتند چون هر کدام شان یک مشکل اساسی دارند و دانشگاه هم هزینه های تعمیر را به سختی پرداخت می کند.

او تاکید می کند که زندگی خوابگاهی در ترم جدید هم عین ترم های گذشته اعتراض های زیادی را به دنبال دارد. سرویس های بهداشتی تعمیر نشده اند، آشپزخانه ها با حداقل امکانات مواجه هستند و تنها چند قسمت از سقف ساختمان خوابگاه ها را گچ گرفته اند که تجربه نشان داده این گچ ها زیاد هم مقاوم نیست و در برابر اولین باران سریع ریزش می کنند. دغدغه های دانشجویان خوابگاهی هنوز ادامه دارد و دیگر امیدی نداریم که این مشکلات برطرف شوند. تنها راه فرار از خوابگاه، خانه مجردی گرفتن یا دانش آموخته شدن است.

تحقیقی که گم شد

سنا نیازی دانشجوی دانشگاه علم و صنعت به خبرنگار ما می گوید: تنها در رشته های فنی مهندسی هست که تعداد خیلی اندکی از دانشجویان میل به تحقیق و پژوهش دارند. در بیشتر رشته های مهندسی، دانشجویان تنها شوق دریافت مدرک تحصیلی را دارند و پروژه هایی را که استاد از آنان می خواهد، خریداری کرده و انتهای ترم به استاد ارایه می دهند. دیگر کلاسی را نمی بینیم که دانشجویانش بعد از کلاس دور هم جمع شوند و درباره تحقیق گروهی صحبت و مجادله کنند. سختی تحقیق تمام شد و به همان سال ها که دانشگاه هنوز جایی برای مدرک گرفتن تبدیل نشده بود، اکتفا کرد.

استخوان لای زخم آموزش عالی

در کنار این مشکلات، گاه بی پاسخ ماندن پرسش ها و مطالبات دانشجویان هم جای ناراحتی دارد. وقتی دانشجویی اعتراضی می کند و در مقابل توهین معاون یا مقام مسوول دیگر را به خود می بینید، حس می کند اینجا دانشگاه نیست. نمونه های عینی زیادی اطراف مان در دانشگاه ها وجود دارد که حرمت دانشجو و دانشگاه حفظ نمی شود. برخی کارمندان تنها برای پر کردن ساعت کاری به دانشگاه می روند و اصلاً برطرف کردن مشکلات دانشجویی جز وظایف شان نوشته نشده است.

از سوی دیگر، باید نیم نگاهی هم به ساختمان 15 طبقه وزارت علوم داشت و این پرسش را مطرح کرد که چرا این وزارتخانه به وظایف خود در قبال جمعیت دانشجویی عمل نمی کند. هر چند محدودیت بودجه ها در وزارت علوم غوغا می کند اما راه های ایجاد درآمدهایی به جز ردیف های بودجه هم باید به طور منطقی در دانشگاه پیاده شود. جذب دانشجوی پولی به بهانه ایجاد درآمد اختصاصی نمی تواند راهگشا باشد. بلکه می توان با همگرا ساختن دانشگاهیان و صنعت و تعریف پروژه هایی برای دانشگاه ها درآمدزایی کرد و حتی مشکلات درون دانشگاه را با همکاری دانشجویان و استادان برطرف ساخت.

مشکلاتی همیشه وجود دارند

احمدرضا معتمدی رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر در گفت و گو با خبرنگار ما می گوید: این مشکلات برای هر دانشگاهی وجود دارد و به طور عادی هیچ رئیس دانشگاهی نمی خواهد دانشگاه محل خدمتش این همه مشکل داشته باشد. با این حال تا آنجا که می دانم همه مسوولان آموزش عالی در تلاش هستند تا اصلی ترین مسایل را حل کنند و دانشجویان با آرامش بیشتری درس بخوانند ولی برخی مواقع حل کردن یک مشکل کار یک دقیقه و یک ساعت نیست. بنابراین دانشجویان باید با صبر بیشتری تحصیل کنند تا این مسایل هم برطرف شود. مهمتر از هر چیز تمرکز بر روی درس است و ما مسوولان هم به نوبه خود در تلاشیم با حداکثر امکانات و تلاش مان محیطی آرام را برای تحصیل دانشجویان فراهم سازیم.