امروز نه تنها مردم آمریکا که بیشتر کشورهای جهان رقابت‌های انتخاباتی آمریکا را بیش از هر دوره دیگر با حساسیت و کنجکاوانه دنبال می‌کنند زیرا نتیجه آن شاید بیش از هر زمان دیگری در سرنوشت تحولات و نظم جهانی تأثیرگذار باشد.
با همین نگاه انتخابات آمریکا برای ایرانی‌ها هم مهم است، همانگونه که در سوی دیگر معادله و در رقابت‌های سیاسی داخل آمریکا هم موضوع ایران و چالش‌ها و رویکردهای دو پایتخت جایگاهی ویژه دارند و در همه میتینگ‌ها و مناظره‌ها موضوع ایران و سیاست‌های هر نامزد در مقابل کشورمان از مباحث داغ و حساس بوده و هست.
تحلیل و تفسیر دو مناظره کلینتون و ترامپ هم بیانگر همین واقعیت است که به دلایل مختلفی هر دو آنها سیاست‌های از پیش هماهنگ شده و تعریف شده‌ای را در مورد ایران مطرح می‌کنند که نقش مهمی در موقعیت انتخاباتی آنها دارد. به‌ویژه آنکه امضای برجام که شاید بتوان آنرا اولین توافق رسمی و چند جانبه دانست که پس از انقلاب تهران و واشنگتن طرف‌های تعیین کننده و اصلی آن بوده‌اند و امضایشان پای یک سند رسمی مشترک نشسته و حداقل تا یک دهه آینده تعاملات سیاسی در این حوزه را بین دو کشور رقم می‌زند.
جمهوری خواه یا دموکرات
این روزها تحلیل‌های مختلفی شنیده می‌شود، از اینکه انتخاب کلینتون یا ترامپ برای ایران فرقی نمی‌کند، یا اینکه پیروزی دموکرات‌ها برای ما و حفظ برجام بهتر است.
هر رئیس جمهوری که در آمریکا سرکار آمده یک بحث «بازبینی سیاست» نسبت به ایران را مطرح کرده است که به اعتقاد علیرضا میر یوسفی تحلیلگر مسایل آمریکا و رایزن سابق کشورمان در نمایندگی نیویورک اگر چه همیشه هم نیت مثبت و به این صورت بوده است که روابط آمریکا با ایران مطلوب نیست و باید آن را اصلاح کنیم، ولی همیشه هم آن چیزی که خروجی این مسأله بوده خصومت بیشتر بوده است. یعنی با نیت بهبود و اصلاح شروع شده ولی در آخر دشمنی ها را دامن زده است.
اما این بار حداقل در یک سوی رقابت یعنی در کمپین دونالد ترامپ نه این حسن نیت دیده می‌شود و نه اینکه او از بیان خصومتش با ایران و بیان این جمله معروف که برجام را قبول ندارد ابایی دارد.
متأسفانه هیلاری کلینتون هم در حزب دموکرات به سیاستمداری خشک و صریح شهره‌است که دیدگاه‌هایش در طیف تندرو و رادیکال قرار می‌گیرد و دست سست‌تری در اعمال خشونت و قدرت دارد و ترجیح می‌دهد دیدگاه‌هایش را با قدرت تحمیل کند. با این حال گفته می‌شود او سیاست‌های اوباما یا به تعبیر درست‌تر دموکرات‌ها را به سبک خودش ادامه خواهد داد. اکنون شاید بیش از همه برای ما مهم این باشد که هر یک از این دو با موضوع برجام چگونه کنار خواهد آمد و آینده این توافق چند جانبه چه خواهد شد وسؤال این است که پیروزی هر یک از این دو نامزد انتخابات آمریکا چه تأثیری بر روابط یا بهتر است بگوییم حوزه‌های تماس و سایش سیاست‌های دو کشور با هم دارد؟
برداشت اشتباه
بیژن نوباوه در این باره می‌گوید: سابقه تاریخی نشان می‌دهد که آمریکا به دلیل سیستماتیک بودن سیاست‌های کلان دارای شرایط انتخاباتی خاص است که اجازه نمی‌دهد دولت این کشور از چارچوب خطوطی تعیین شده و منافع تعریف شده خارج شود.این کارشناس مسایل آمریکا در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه به غلط بسیاری از مردم گمان می‌کنند با آمدن جمهوری خواهان یا دموکرات‌ها تفاوت خاصی در نگاه آمریکا به ایران بوجود می‌آید افزود: ده‌ها حزب در آمریکا وجود دارد اما به هیچ حزبی جز دموکرات و جمهوری‌خواه اجازه شرکت در انتخابات داده نمی‌شود و این اولین عنصر ضد دموکراسی است زیرا باید تداوم سیاست‌های تبیین شده برای آمریکا ادامه یابد.
وی تأکید می‌کند: آنچه در انتخابات آمریکا اهمیت دارد حفظ منافع این کشور در جهان است و هیچ تفاوتی میان کسانی که به قدرت می‌رسند وجود ندارد چون اساس سیاست‌های معیشتی، اجتماعی، خارجی و امثالهم مد نظر هست و هر کس به قدرت برسد باید خود را با آنها تطبیق دهد.
نوباوه با اشاره به اینکه در عرف گفته می‌شود دموکرات‌ها ضد جنگ هستند و بر موضوع حقوق بشر و اعمال دیپلماسی تمرکز می‌کنند و در مقابل جمهوری‌خواهان جنگ طلب و سرمایه دار به شمار می‌روند می‌گوید: اما سابقه تاریخی نشان می‌دهد این تحلیل درست نیست و حتی عکس آن صادق است. کما اینکه انقلاب ما در زمان کارتر دموکرات به وقوع پیوست و بیشترین ضربه‌ها را از دولت دموکرات آمریکا خورد. آنها حساب‌های ایران را مسدود و اموال ما را مصادره و بیشترین تحریم ها را علیه ما وضع کردند.
وی می‌افزاید: در زمان بیل کلینتون بدترین تحریم‌ها با نام «داماتو» علیه ما وضع شد و در دوران اوباما هم این تحریم‌ها تا جایی که ممکن بود تشدید شد و نظامی گری آمریکا و مداخلات نظامی این کشور در نقاط مختلف جهان کمتر نشد.
نوباوه با بیان اینکه در آمریکا مثالی هست که می‌گوید فرق دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان فرق میان پپسی و کوکاکولا است خاطر نشان می‌کند: تعیین کننده سیاست‌ها در آمریکا نظام کاپیتالیسم و سرمایه دار و لابی صهیونیستی است پس اینکه کلینتون برای ما بهتر است یا ترامپ سؤال اشتباهی است که برای انحراف افکار عمومی مطرح می‌شود. وی درباره تحلیل‌هایی که در مورد وضعیت توافق هسته‌ای در صورت پیروزی این دو نامزد انتخابات آمریکا مطرح می‌شود هم با تأکید بر اینکه همین الان هم اتفاقی که نباید رخ می‌داد رخ داده است تصریح کرد: برجام یک طرح شکست خورده است که در واقع منافع آمریکا را حفظ کرد و هر کسی در آمریکا رئیس جمهور شود شرایط ما در برجام تفاوتی نخواهد کرد و اگر منافع آمریکا ایجاب کند چه دولت دموکرات در آمریکا بر سر کار باشد چه جمهوری‌خواه آنها می‌توانند برجام را به هم بزنند.
کسی برجام را پاره نخواهد کرد
دکتر فواد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا اما معتقد است اینکه گفته می‌شود خانم کلینتون ادامه دهنده سیاست‌های اوباما است شاید بیشتر در حوزه مباحث داخلی صحیح باشد اما در حوزه مباحث بین‌الملل وی تندتر از اوباما است و شاید یکی از دلایلی هم که وی در دوره دوم ریاست جمهوری اوباما وزیر امورخارجه نماند این بود در حوزه سوریه، لیبی و ایران با اوباما اختلاف نظر داشت و در این حوزه‌ها تندتر از اوباما بود.
ایزدی در گفت‌وگو با نسیم با بیان اینکه کلینتون بارها دشمنی خود با ایران را اعلام کرده و گفته است که با ایران برخورد خواهد کرد اظهار داشت: البته همانطوری که خانم کلینتون ادبیات تندی نسبت به ایران استفاده کرده آقای ترامپ هم همینطور است و هر دوی آنها دشمن ایران هستند اما چون خانم کلینتون دشمن هوشمندتری است در ایجاد اجماع بر علیه ما هم می‌تواند موفق‌تر باشد.
این کارشناس مسائل آمریکا درباره سیاست دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در خصوص برجام با بیان اینکه برجام توافق خوبی برای آمریکایی‌ها است گفت: نه تنها کسی در آمریکا برجام را پاره نخواهد کرد بلکه از ظرفیت‌های درون برجام که آقای اوباما از آن استفاده نکرده بود استفاده خواهند کرد و دست کنگره را برای فعالیت‌های ضدایرانی بیشتر باز می‌گذارند.
وی افزود:اختلافات در آمریکا بر سر برجام در مورد این نبود که بر ایران نظارت بیشتری شود یا فلان فعالیت هسته‌ای ایران را بیشتر محدود کنند بلکه اختلاف برسر این بود که با لغو تحریم‌ها ایران یک نفسی بکشد که البته الآن معلوم شده آن خوفی را که بعضی‌ها داشتند که ممکن است برجام کمک جدی برای ایران باشد بی‌مورد بوده و همان داستان تقریباً هیچ آقای سیف اتفاق افتاده است.
ایزدی با بیان اینکه در مجموع در مورد برجام اختلاف نظر خاصی در آمریکا نیست گفت: چند وقت پیش هم آقای اوباما گفته بود که اسرائیلی‌ها به برجام علاقه دارند و هم مسؤولین اطلاعاتی و هم سیاسی آنها همه برجام را تأیید می‌کنند که این حرف اوباما صحیح است.
نظر شما