محاسبات آمارهای مرتبط با حوزه فقر در سال‌های اخیر نشان می‌دهد در حالی که خانوارها به ویژه دهک‌های پایین و میان درآمدی، در تنگنای هزینه‌ای قرار داشته‌اند، سهم سبد تحصیلی را افزایش داده‌اند. اما آیا این مساله می‌تواند زنگ خطر جدی در حوزه فقرزدایی باشد؟

آیا تحصیل در ایران به یک کالای پست تبدیل شده است؟

به گزارش اقتصادنیوز،‌ محاسبات آمارهای مرتبط با حوزه فقر در سال‌های اخیر نشان می‌دهد در حالی که خانوارها به ویژه دهک‌های پایین و میان درآمدی، در تنگنای هزینه‌ای قرار داشته‌اند، سهم سبد تحصیلی را افزایش داده‌اند. اما آیا این مساله می‌تواند زنگ خطر جدی در حوزه فقرزدایی باشد؟
هفته‌نامه تجارت‌فردا در شماره جدید این مجله که امروز (شنبه اول آبان ماه) منتشر شده در تحلیلی مبسوط با ارزیابی وضعیت هزینه تحصیل در کشور این سوال جدی را مطرح کرده که آیا تحصیل در ایران به یک کالای پست تبدیل شده است؟
وی در این تحلیل به نکات قابل توجهی اشاره کرده که چکیده‌ای از آن را در زیر ملاحظه می‌کنید:
- بررسی آمار و ارقام مربوط به هزینه-درآمد خانوارهای شهری ایران، نشان میدهد که از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۳، به جز یک افزایش در سال ۱۳۸۶، به طور مرتب، در حال کاهش بوده است. روند این تغییرات نشان از یک کاهش متوسط سالانه منفی ۱.۲۳ درصدی در هزینه خانوار است. تحلیل ارقام بر اساس دهکهای درآمدی، نشان میدهد که این کاهش در کلیه دهکهای حادث شده و بیشترین میزان کاهش نیز به دهکهای هشتم و نهم مربوط است. 
- روند تغییرات سهم هزینه تحصیل از کل سبد هزینه خانوارهای شهری ایران طی دوره ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۳ به قیمتهای ثابت سال ۱۳۸۳ است که از ۱.۹۳ درصد در سال ۱۳۸۵ به ۲.۶۳ درصد در سال ۱۳۹۳ با میانگین نرخ رشد سالانه ۳.۹۸ درصد، افزایش یافته است. 
- در حالی که از کل مصرف خانوارهای شهری، حدود ۴۸ درصد آن به ۲۰ درصد غنیترین و تنها ۲.۳ درصد به ۲۰ درصد فقیرترین بخش جامعه تلعق دارد که نشان دهنده یک فاصله ۲۱ برابری میان هزینه غنیترین و فقیرترین ۲۰ درصد بالایی و پایینی جامعه است. در مورد ده درصد غنیترین و فقیرترین، این فاصله به ۵۰ برابر افزایش مییابد! اما در حوزه هزینه تحصیل، وضعیت اندکی بهبود مییابد به طوری که اختلاف میان هزینه ۲۰ درصد غنیترین و ۲۰ درصد فقیرترین خانوارها به ۸ برابر و فاصله بین ۱۰ درصد غنیترین و ۱۰ درصد فقیرترین نیز به ۱۴ برابر کاهش مییابد هرچند که هنوز هم فاصله بسیار زیادی وجود دارد. 
- خانوارهای پنج دهک اول، به ویژه دهک چهارم، به نسبت سایر دهکها، رشد بیشتری در هزینههای تحصیلی داشته و یا به عبارت دیگر، در حوزه تحصیل فزرندان خود، اهتمام بیشتری را به خرج دادهاند. 
نعمتی سپس این گونه نوشته است: حال با داشتن ارقام فوق، آیا میتوان مدعی شد که خدمات تحصیلی در ایران دیگر یک کالای لوکس محسوب نمیشود؟ اهمیت این پرسش از آن روست که در حالی که هزینههای خانوار کاهش یافته است، سهم هزینههای تحصیلی در سبد بودجه خانوار، افزایش یافته که در نتیجه، کشش هزینهای تحصیل، یک عدد منفی است که علت منفی بودن آن نیز رشد منفی هزینههای کل است و نه هزینههای تحصیل. در تبین این پرسش، دو مسأله قابل مشاهده است. نخست آنکه در اینجا به جای درآمد از ارقام هزینهها استفاده شده است و دوم آنکه، منفی شدن این نسبت نه به دلیل کاهش در هزینههای تحصیل بلکه در اثر کاهش در هزینههای کل رخ داده است. به عبارت دیگر، در حالی که خانوارها به ویژه دهکهای پایین و میان درآمدی، در تنگنای هزینهای قرار داشتهاند، سهم سبد تحصیلی را افزایش دادهاند. 

برچسب‌ها

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.