تحریم ها و تهدیدهای هر روز غربی ها از نامزدهای انتخاباتی تا مسولین امریکایی نشان می دهد عنان پیشرفت کشور را به دست آمریکا سپردن خواب و سرابی بیش نیست و غرب در هر فرصتی به دنبال لطمه زدن به روند پیشرفت ایران است که این حربه جز از راه اقتصاد ممکن نیست. بی تردید عوامل محتلفی تسهیل کننده این فرصت برای دشمن هستند تا هر چه بیشتر به نظام و ملت آسیب برسانند از این رو قدس آنلاین در گفتگو با دکتر رحمان سعادت دکترای اقتصاد بین الملل استاد دانشگاه سمنان و پژوهشگر مرکز پژوهشی مطالعات بازرگانی و مرکز تحقیقات استراتژیک به تحلیل موضوع اقتصاد مقاومتی در شش ماهه اول سال ۹۵ و بررسی عملکرد آستان قدس رضوی در مساله مهم محرومیت زدایی پرداخته است.

امسال به نام سال اقتصاد مقاومتی؛ اقدام وعمل نامگذاری شده است به نظر شما تا کنون که بیش از شش ماه از سال گذشته است تحولی در حوزه تحقق اقتصاد مقاومتی رخ داده است؟

بدیهی است در سالی که به نام اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل نامگذاری شده شاهد تحولی مطلوب در حوزه اجرا باشیم. البته ارائه ارقام و اعدادی که عملکرد ارگان ها، سازمانها بنگاه های تولیدی و نوع ورود مردم را به حوزه اقتصاد مقاومتی نشان دهد به خودی خود سخت است چرا که اقتصاد مقاومتی ابعاد و وسعت بسیاری دارد و اینکه آثار و نتایج بازدهی و بهینه سازی امور بر حسب اقتصاد مقاومتی زمان بر و بلند مدت است. بدیهی است مساله اقتصاد مقاومتی از دو روی ظاهری و باطنی برخوردار است. بررسی برنامه ها، آیین نامه ها؛ کمیته ها؛ تشکل ها و... که شامل سطح ظاهری ابعاد اقتصاد مقاومتی است نشان می دهد همه نهادهای دولتی و حتی نهادهای خصوصی در این باره به پیام رهبری لبیک داده اند و عزم خود را برای تحقق اقتصاد مقاومتی جزم کرده اند بگونه ای که اکثر ادارات دولتی و شرکت های خصوصی اعم از ضعیف یا قوی کمابیش در حوزه اقتصاد مقاومتی فعالیت هایی ارائه داده اند. بی شک یکی از مسائل مهمی که می تواند بازدهی دستگاه های دولتی و خصوصی از اقتصاد مقاومتی را به روز و عینی تر کند و به عنوان راهکار مقدماتی محسوب شود ارائه آموزش به کارمندان در دستگاه های یاد شده است. بنده به عنوان شاهد عینی از نزدیک شاهد ارائه آموزش به کارمندان و نیروهای کاری در دستگاه های دولتی و غیر دولتی بوده ام که در قالب های مختلف با ارائه بروشورها و دعوت از اساتید برای سخنرانی های لازم انجام شده است بنابراین با قاطعیت می توان گفت کمتر کسی را می توان پیدا کرد که با اقتصاد مقاومتی آشنایی نداشته باشد یا با ضرورت امر آشنا نباشد. بی شک همانگونه که مقام  معظم رهبری عنوان نمودند که اقتصاد مقاومتی منحصر به یک قشر خاص نیست بلکه همه افراد جامعه از دولت تا ملت مسئوول تحقق اقتصاد مقاومتی هستند.

با قاطعیت می توان گفت کمتر کسی را می توان پیدا کرد که با اقتصاد مقاومتی آشنایی نداشته باشد یا با ضرورت امر آشنا نباشد. بی شک همانگونه که مقام  معظم رهبری عنوان نمودند که اقتصاد مقاومتی منحصر به یک قشر خاص نیست بلکه همه افراد جامعه از دولت تا ملت مسئوول تحقق اقتصاد مقاومتی هستند.

آیا در شش ماهه اول نمونه مثبتی از کاهش هزینه ها و صرفه جویی که یکی از مسائل تاثیر گذار در تحقق اقتصاد مقاومتی است داشته ایم؟

 بی شک مسائل فرهنگی وآموزش هایی از این دست نیاز به زمان طولانی تری برای تحقق مطلوب تر دارد. به هر حال به نظر می رسد دولت باید بیش از پیش تغییر رفتاری و بنیادی به بنگاه های اقتصادی خصوصی و بنگاه های دولتی داشته باشد بنحوی که این تغییرات از سطح شعار فاصله گرفته و در سطح عمل نمود بیابد. یقینا امروز دولت و مردم به این نتیجه و ضرورت رسیده اند که باید درباره بنگاه های کوچک اقتصادی و زوده بازده تغییراتی صورت دهند چرا که اگر بخواهیم براساس اقتصاد مقاومتی برنامه ریزی مناسبی در راستای بودجه بندی داشته باشیم یا برنامه ریزی های اقتصادی بلند مدتی داشته باشیم باید از برنامه های مدون و قابل اجرایی برخوردار باشیم و مساله ای که به این موضوع کمک می کند همکاری و تعاون همه مردم جامعه با دولت و اهتمام دولت به تحقق اقتصاد مقاومتی در حوزه های زود بازده است. به هر حال به نظر می رسد سال ۹۵ شروع خوبی برای کارمندان دولت حداقل در حد تمرین باشد تا در راستای شکوفایی اقتصاد مقاومتی به مساله کاهش هزینه ها توجه بیشتری معطوف دارند. به عنوان مثال سرشماری نفوس و مسکن در کشور که از طریق اینترنت انجام شد و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بود در کاهش هزینه های دولت بسیار موثر بود بنحوی که دولت می تواند این هزینه ها را در مواردی که ضرورت دارد استفاده نماید. به هر حال چنین تمهیداتی را می توان یک نمونه موفق درحوزه اقتصاد مقاومتی عنوان نمود. امیدواریم در شش ماهه دوم سال شاهد فعالیت های بهتری در راستای تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی باشیم تا آثار آن در سالهای آینده به ثمر برسد. بی شک شناخت مسائل و ضرورتهای کشور و ارائه برنامه های مناسب بهترین راه حل رسیدن به اقتصاد مقاومتی درکمترین زمان ممکن است.

یکی از مسائل مهم در تحقق اقتصاد مقاومتی علاوه بر مساله آموزش که بسیار مهم است کمک به راه اندازی و حمایت از بنگاه های زود بازده ای است که به دلایل مختلف از جمله رکود در تنگنای مالی قرار داشته یا ورشکسته شده اند که این مساله منجربه عدم اشتغال زایی و کاهش سطح تولید شده است این مساله تا چه حد می تواند درروند رشد اقتصاد مقاومتی موثر باشد؟

 بی شک در مواجهه با مسائل و معضلات اقتصادی دو رویکرد قابل بررسی است. رویکرد اول انجام اقدامات فوری و ضروری که بتواند بار ناشی از مسائل را کم و بیش کاهش دهد و رویکرد دوم اقدامات و برنامه ریزیهای بلند مدتی است که به حل  مسائل به صورت ریشه ای بپردازد. بی شک تامین مالی و ایجاد بنگاه های زود بازده از مهمترین راه های برون رفت از بحران اقتصادی موجود بخصوص درحل مساله اشتغال جوانان است. متاسفانه آمار بیکاری افزایش یافته و عدم صبر وتحمل جوانان یک واقیت است که باید مسئوولان بدان واقف باشند ازاین رو با توجه به شرایط اقتصادی و زندگی و مشکلات متعدد جوانها نمی توان بیش از این از آنها انتظار صبوری داشت. به هرحال جوانها را نمی توان با وعده ساخت کارخانه های بزرگ و ایجاد شغل مثلا در سالهای آینده منتظر نگاه داشت بنابراین بهترین نسخه برای حل معضل بیکاری توجه به بنگاه های زود بازده برای برون رفت از رکود اقتصادی به ویژه در بحث اشتغال است. طرح بنگاه های زود بازده که به وسلیه دولت گذشته دنبال شد و در مقطعی مورد توجه دولت دهم قرار داشت امر نیکویی بود که اگر دنبال میشد محل خیرات وبرکات خوبی در زمینه توسعه اشتغال وتولید بود. متاسفانه با تغییر دولت و تغییر افرادی که در دولت قبل پیگیر بازدهی بنگاه های زود بازده بودند این مساله از سوی دولت یازدهم مورد بی توجهی و بی اعتنایی قرار گرفت بنحوی که با تغییر دولت برنامه قبلی کنار گذاشته شد. بی شک مساله تغییر مدیرانی که برنامه های توسعه ای را دنبال می کنند و بی توجهی و کنار گذاشتن برنامه های توسعه ای یکی از مهمترین آسیب های برنامه ریزی کشور به شمار می رود. یقینا اگر دولت دغدغه اشتغال زایی داشته باشد باید پیش از هر کاری به دنبال آسیب شناسی این بی توجهی و احیای طرح بازدهی بنگاه های زود بازده باشد تا بخشی از مساله اشتغال جوانان از طریق این کانال حیاتی رفع شود. به هر حال دولت با بیکاری شدیدی مواجه است آنگونه که وزیر علوم اعلام کردند بخبش قابل توجهی از فارغ التحصیلان ما بیکار هستند. بی شک بیکاری جوانان اعم  از تحصیلکرده یا کم سواد بحران بزرگی است که باید به زودی برطرف شود از این رو راه اندازی بنگاه های زود بازده به عنوان راهبردی که می تواند ما را به مرحله بعدی برساند واز بحران ها خارج کند بسیار مناسب و ضروری است از این رو از دولت ومسئوولین انتظار می رود در این حوزه اقدامات موثری را به نمایش بگذارند.

به نظر شما عملکرد دولت درکدام یک از حوزه های  اقتصاد مقاومتی موفق یا  ناموفق بوده است؟

در حوزه سرمایه گذاری و دانش بنیان عملکرد خوبی داشته بنحوی که معاونت فناوری ریاست جمهوری اقدامات شایان توجهی از خود ارائه داده است که در جای خود ارزشمند است. از سوی دیگر متاسفانه در حوزه صنعت اصلا اوضاع بر وفق مراد نیست و بین بنگاه های تولیدی ودولت فاصله عمیقی در تقویت تولید و ایجاد بسترهای آن در راستای اقتصاد مقاومتی وجود دارد.  گرچه دولت در حوزه روابط خارجی اقدامات خوبی انجام داده به نظر می رسد برخی از مشکلات اساسی بخش تولید مربوط به نابسامانی های داخلی و مدیریتی است که نشان می دهد بابخش های تولیدی همراهی و مساعدت قابل قبولی صورت نمی گیرد. بدیهی است تا زمانی که دولت تمام انرژی خود را صرف  روابط خارجی کند و به مسائل و سیاست های داخلی بخصوص در بخش اقتصاد کمتر توجه کند توازنی در این بخش و در تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی نخواهیم داشت. بی شک اگر در بخش داخلی با بخش خارجی دولت قادر به ایجاد توازن بود ما تا کنون به نتایج بهتری رسیده بودیم. بی شک لازمه رشد و شکوفایی اقتصادی تغییر نگاه دولت به مشکلات اقتصادی است. استفاده از ظرفیت ها و پتانسیل های موجود نیز می تواند در این بخش حلال بسیاری از مشکلات اقتصادی درون زای ما باشد.

آستان قدس که به عنوان مهمترین نهاد مذهبی و فرهنگی در کشور و منطقه و تاثیر گذار است آغاز گرتغییر رویه ای در راستای از بین بردن فقر است که نگاه ویژه این نهاد مذهبی به بحث محرومیت زدایی به  نفع همه ملت بخصوص محرومین است.

خوشبختانه تولیت آستان قدس رضوی علاوه بر اهتمام به تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی واستفاده از ظرفیت های آستان قدس رضوی به مبحث محرومیت زدایی که از مولفه های مهم توسعه کشور مربوط می شود نگاه ویژه ای دارند به نظر شما حضور آستان قدس در این بخش تا چه حد مثمرثمر خواهد بود؟

به هر حال تولیت آستان قدس رضوی به این مساله واقف هستند و اتفاقا به این دلیل است که نگاه ویژه ای به مساله محرومیت زدایی دارند چرا که ایشان بنا به سوابق مدیریتی ودینی خود می دانند که زیبنده یک جامعه توسعه یافته و کشور اسلامی چون ایران با سابقه تمدن بزرگی و  دین بزرگی چون اسلام نیست که مردم محرومی داشته باشد. از این رو محرومیت زدایی در کنار تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی مساله مهمی است که خوشبختانه اولویت اقتصادی و شاید فرهنگی آستان قدس باشد. یکی از فعالیت های مهمی  که در برنامه ششم توسعه مد نظر قرار گرفته افزایش  توسعه متوازن است بنحوی که با کاهش محرومیت در بخش های مختلف افزایش رفاه عمومی محقق شود. بی شک در جهت رفع محرومیت زدایی استان قدس در کنار دولت می تواند به دو مساله مهم اهتمام  داشته باشد یکی ایجاد شغل برای محرومان است چرا که بسیاری ازافراد محروم شغل مناسبی ندارند و دومین مور توزیع درآمد عادلانه و اخذ مالیات از ثروتمندان جامعه و قطع یارانه ثروتمندان است تا از این طریق بخشی از نیازهای اولیه قشر محروم برطرف شود. بی شک محرومیت زدایی مساله ای است که همه نهادهای دولتی باید بدان ورود کنند و مختص دولت یا عده خاصی نیست. این  مساله از طرق مختلف اعم  از تامین سرمایه؛ امکانات و ایجاد شغل برای محرومین ممکن میشود که نهادهای مذهبی همچون آستان قدس با در اختیار داشتن منابع مالی می توانند در این مسیر سهم مطلوبی داشته باشند و با الگو سازی زمینه جذب خیرین را برای کمک های بیشتر و رفع محرومیت زدایی دائمی فراهم نمایند. درواقع اینک آستان  قدس رضوی که متعلق به همه مردم ایران و همه شیعیان دنیاست به عنوان یک الگوی راهگشا به محرومیت زدایی اهتمام ویژه ای پیدا کرده که اتفاق نیکویی است و می تواند به کاهش حاشیه نشینی و محرومیت در کشور کمک کند. آستان قدس که به عنوان مهمترین نهاد مذهبی و فرهنگی در کشور و منطقه و تاثیر گذار است آغاز گرتغییر رویه ای در راستای از بین بردن فقر است که نگاه ویژه این نهاد مذهبی به بحث محرومیت زدایی به  نفع همه ملت بخصوص محرومین است. بدیهی است تولیت آستان قدس با الگو گرفتن از زندگی ائمه معصومین علیهم السلام که پرچمدار کمک به محرومین بوده اند و آثار گرانبهایی از خدمات امام رضا (ع) که درباره محرومین داشته اند می تواند در این مهم بسیار موثر باشد.