قدس آنلاین/ محبوبه علی پور: گرچه بیش از ۲۵ سال از عمر «بوم‌گردی» یا اکوتوریسم در جهان می‌گذرد، اما این گونه گردشگری هنوز در کشور ما نوپا محسوب می‌شود، به طوری که حتی قوانین مرتبط با آن نیز بیش از سه سال نیست که سر و شکلی به خود گرفته است. این در حالی است که باتلاش فعالان این حوزه توانسته جایی برای خود در بین علاقه مندان سفر باز کند. به طوری که شاهدیم طی سال‌های اخیر با رشد ۱۳ درصدی مواجه بوده و به بیش از ۲۳۰ اقامتگاه رسیده است.

بوم‌گردی؛ جاده فراموش شده گردشگری در ایران

 جاده‌ای برای توسعه گردشگری

براساس آمار موجود، راه‌اندازی یک اقامتگاه بوم گردی می‌تواند به طور میانگین شرایط اشتغال چهار نفر را فراهم کند.

علی وصالی، مدیر یکی از قدیمی ترین اقامتگاه‌های خراسان شمالی دراین باره می‌گوید: اشتغالزایی و توسعه روستاها از مهم‌ترین کار کردهای این گونه گردشگری شمرده می‌شود و حتی می‌تواند در مهاجرت معکوس مؤثر باشد، به طوری که در روستایی که اقامتگاه ما واقع شده، به دلیل بیکاری بیشتر جوانان مهاجرت کردند، چنانکه در حال حاضر یک پنجم جمعیت روستای ما را جوان‌ها تشکیل می‌دهند. خود من هم که در شهر سکونت داشتم، در کارخانه ای مدیر بخش ریخته گری بودم، اما به روستا برگشتم و خانه ای را که قدمتی بیش از ۱۲۰ سال داشت، بازسازی کردم. البته استقبال خوبی شده و در حالت عادی ۴-۵ روز گردشگر را میزبانی می‌کنیم.

 طرح جنگلداری اجتماعی

سعید محمدی نیز از فعالان این حوزه است که می‌گوید: در واقع آغاز فعالیت ما براساس رابطه دوستانه شکل گرفت، اما با گذشت هشت سال فعالیت در حال حاضر ۱۰۰ کلبه روستایی در این زمینه مشارکت دارند و در اوج فعالیت نیز بیش از ۸۰ تا ۱۵۰ نفر به کار مشغول هستند.

هومن آقایی که مدیریت یکی از مشهورترین اقامتگاه ها در سوادکوه را به عهده دارد نیز تأکید می‌کند: روستاییان ساکن در حاشیه جنگل به دلیل نبود شغل و درآمد کافی یا ناگزیر به مهاجرت به شهرها می‌شدند و یا ناچار بودند برای معیشت خود به مشاغل زیان بخش رو بیاورند ودر چرخه قاچاق چوب و شکار فعالیت کنند. از این رو معتقدم آینده اقتصادی این روستاها با این حجم تقاضا متکی بر گردشگری خواهد شد. پس چه بهتر که از همین امروز شروع کرده و زیرساخت‌ها را آماده کنیم و به نظرم با این رویه حتی می‌توانیم شاهد مهاجرت شهرنشینان به روستا باشیم.

این فعال محیط زیست می‌افزاید: با اتکا به قابلیت‌های بومی و مردمان محلی می‌توان برای حفاظت از محیط زیست و جنگل ها تلاش کرد، زیرا امروزه با توجه به اجرای طرح جنگلداری اجتماعی در جهان، توانسته اند دوسوم جنگل‌ها را محافظت کنند. در واقع در دوره معاصر، بوم‌گردی بازوی اصلی اقتصادی طرح جنگلداری اجتماعی به شمار می‌آید.

 رابطه اقتصاد و فرهنگ در بوم گردی

بی تردید در کنار ده‌ها اثر رونق بوم گردی، نمی‌توان ثمرات فرهنگی این گونه گردشگری را نیز انکار کرد، به طوری که شواهد نشان می‌دهد، گردشگران خارجی از مشتریان پر و پا قرص این واحدهای اقامتی هستند.

سجادی که اقامتگاه خود را در روستایی ترکمن نشین ایجاد کرده، در این باره می‌گوید: بیش از هفت سال است که در این زمینه فعالیت می‌کنم. بیشتر میهمانان ما را گردشگران خارجی تشکیل می‌دهند، زیرا آن‌ها بیشتر علاقه‌مند به فرهنگ وهنر ایرانی هستند و از مشاهده صنایع دستی بومی مناطق مختلف به وجد می‌آیند .جالب آنجاست که حتی این گروه با علاقه افزون‌تری به دنبال جلوه‌های فرهنگی خاص منطقه ما هستند و از پوشیدن لباس‌های محلی ما اظهار شادمانی می‌کنند.

عربخانی، فعال گردشگری نیز خاطرنشان می‌کند: روستای ما با وجود ۶ اثر ثبت شده ملی، روستای هدف گردشگری منطقه به شمار می‌آید، اما بیش از هموطنان، این گردشگران خارجی هستند که به اقامتگاه ما سفر می‌کنند، زیرا این افراد از یک سو علاقه‌مندی بیشتری به فرهنگ و هنر دارند و از طرف دیگر، راهنمایان گردشگری آن‌ها نیز با تحقیق و بررسی‌های عمیق، از قابلیت‌های متعدد مناطق مطلع هستند و برهمین اساس گردشگران را جذب می‌کنند.

ضروت آموزش در حوزه بوم‌گردی

آقایی نیز با تأکید بر جلوه‌های فرهنگی بوم گردی می‌گوید: گردشگری هر روستا به دلیل شرایط بومی و اقلیمی با روستاهای دیگر متفاوت است و الگوی خاص خودش را می‌طلبد، زیرا مردمان محلی مطابق فرهنگ و اعتقادات خود حساسیت‌های خاص نسبت به شرایط منطقه‌ای دارند، بنابراین گردشگران باید هدفمند و مدیریت شده وارد این فضاها شوند.

وی در ادامه می‌افزاید: برای پرهیز از آثار منفی ورود بی ضابطه هرگونه گردشگر برفرهنگ و اقتصاد مناطق بوم گردی، ضروری است که با آموزش، این تفاوت‌ها شناخته شود تا تعامل دوسویه‌ای بین مردمان منطقه و گردشگران شکل بگیرد. البته چه بهتر که این مسأله با مدیریت و توسط نیروهای بومی محقق شود، زیرا بوم گردی از راه‌های بسیار ارزشمند برای حفظ فرهنگ روستاهاست.

حمایت‌ها کافی نیست

چند سالی است که متولیان حوزه گردشگری بر اهمیت بوم گردی در توسعه همه جانبه روستاها توجه جدی نشان می‌دهند، اما آیا این حمایت‌ها کافی است؟

آقایی می‌گوید: بروکراسی اداری یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بر سر راه فعالان این حوزه است، البته یکی دو سالی است تغییرات مثبتی را شاهد هستیم، اما همچنان ضعف هایی مشهود است که می‌توان به اموری همانند طولانی و وقت گیر بودن مسیر گرفتن مجوز و دشواری‌های دریافت تسهیلات بانکی اشاره کرد، به طوری که ما از آغاز در قالب یک سمن فعالیت کردیم و در حال حاضر نیز به عنوان شرکت تعاونی مشغولیم. به این ترتیب توانستیم شرکت‌های گردشگری را متقاعد کنیم که خدمات خود را در این منطقه به ما واگذار کنند.

برچسب‌ها

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.