این نرم افزار، تنها رکورددار موفق‌ترین پیام‌رسان از نظر داشتن بیشترین کاربران در ایران نیست، بلکه از نظر مدت زمانی که توانسته این حجم میلیونی از کاربران را نگه دارد هم رکورددار است. تلگرام امکان تماس صوتی و تصویری ندارد و چون رقیب اپراتورهای تلفن همراه حساب نمی‌شود و موجب کاستن درآمد آن‌ها هم نمی‌شود، هنوز زیرابش از ناحیه این اپراتورها نخورده است!
یکه‌تازی تلگرام ادامه دارد
اما یکه‌تازی تلگرام در ایران تا کی ادامه خواهد داشت؟ سرانجام داستان انتقال سرورهای این پیام‌رسان به داخل کشور چه شد و میزان نظارت و کنترل محتوای این پیام رسان از سوی نهادهای نظارتی داخلی تا چه حد است؟
شکی نیست که فعالیت همه پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی در مقاطع زمانی مختلف در همه کشورها زیر ذره‌بین حساسیت دولت‌ها قرار می‌گیرد. برخی از این نرم‌افزارها ابزار جاسوسی و اهرم فشارند. شبکه‌هایی مانند فیس‌بوک، توییتر، یوتیوب و اینستاگرام در مقاطع مختلف و در کشورهای مختلف مورد سوء‌استفاده قرار گرفته‌اند و بر اساس اعلام کارشناسان، داده‌های این شبکه‌ها به صورت مداوم در حال تحلیل و رصد است. هنوز هیچ کدام از این شبکه‌ها و مدیرانشان به این پرسش که «این شبکه‌ها از چه راه‌هایی امرار معاش می‌کنند و هزینه‌های سنگین خرید و راه‌اندازی سرورهای عظیم و پشتیبانی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری آن را فراهم می‌آورند»، پاسخ روشنی نداده‌اند.
برخی معتقدند، این شبکه‌ها با بنگاه‌های بزرگ اقتصادی در ارتباط هستند و از طریق آنالیز و فروش اطلاعات مربوط به کاربران – که در حالت خوشبینانه آنالیز رفتاری کاربران در فضای مجازی است- به سودهای کلان دست می‌یابند و برخی دیگر معتقدند که این شبکه‌ها، با برخی دولت‌ها ارتباط دارند و از کنار فروش اطلاعات و داده‌های کاربران در مقاطع مختلف، سود خوبی کسب می‌کنند.
ارزش حیاتی اطلاعات در فضای مجازی
شکی نیست که در عصر ارتباطات و اطلاعات، داده‌ها و اطلاعات رد و بدل شده بین مردم در فضای مجازی، ارزشی وصف‌ناپذیر دارد، ارزشی که موجب می‌شود دولت‌های بزرگ و قدرتمند با پشتیبانی نامحسوس از شبکه‌های مجازی و پیام‌رسان‌ها و فراهم کردن زمینه‌های رشد آن‌ها، هنگام نیاز از توانایی خیره‌کننده این شبکه‌ها بهره‌برداری کنند. چنین رخدادی حتی درباره غول‌های بزرگی مانند «گوگل» که هزاران برابر بزرگ‌تر و قدرتمندتر از شبکه‌های مجازی هستند نیز صدق می‌کند. امروز گوگل به طور رسمی اعلام می‌کند که اطلاعات کاربران و جست وجوهای آن‌ها را رصد، جمع‌آوری و تحلیل می‌کند. این تحلیل به ادعای گوگل برای در اختیار گذاشتن اطلاعات دقیق‌تر و سریع‌تر به کاربران است، اما کیست که نداند این حجم انبوه و دسته‌بندی شده از اطلاعات ارزشمند از مردم کشورهای مختلف، برای دولت ایالات متحده که جاسوسی کردن از همپیمانان خود را هم بی‌خیال نمی‌شود، چقدر حیاتی و کاربردی است؟
خوب حالا برسیم به تلگرامی که 28 میلیون ایرانی، صبح خود را با آن شب و شب خود را با آن صبح می‌کنند. بدون شک چنین پیام‌رسانی در مقاطع حساس می‌تواند یک خطر باشد. حالا بماند که از نگاه کارشناسان در شرایط عادی هم به دلیل فراوانی کانال‌ها و گروه‌هایی که داده‌های غیرقانونی، مبتذل، مستهجن و خرافی را در فضای تلگرام رد و بدل می‌کنند، این پیام‌رسان می‌تواند خطرناک و زیانبار باشد. پس باید فکری کرد!
غش کردن پیام‌رسان‌های داخلی!
بیسفون، ساینا، سلام و برخی دیگر از پیام‌رسان‌های ایرانی، جایگزین‌هایی بوده‌اند که در مقاطعی به عنوان رقیب آینده پیام‌رسان‌های خارجی و حالا «تلگرام» مطرح شده‌اند و هر یک به گونه‌ای از میدان رقابت خارج شده‌اند و درست‌تر آن است که بگوییم توان رقابت با خارجی‌ها را نداشته‌اند! یکی از خوش‌ساخت‌ترین این پیام‌رسان‌ها یعنی بیسفون، درست در زمانی که در حال رشد بود و برخی کاربران داخلی با نگاه حمایتی در حال استفاده و تبلیغ آن بودند، غش کرد و سرورهای ضعیفش پاسخ نداد و دچار قطعی‌های مداوم و طولانی شد و سرانجام سرمایه اعتماد کاربران را از دست داد.
«سروش» وارد می‌شود
حالا سخن از «سروش» به میان آمده است، پیام‌رسانی که گویا پشتیبان قوی‌تری مانند صدا و سیما را پشت سر خود دارد. ممکن است روزی روزگاری مثلاً در روزهای انتخابات و یا برخی مقاطع حساس، ناگهان به هزار و یک دلیل گفته و ناگفته، تلگرام از دست برود! پرسش این است که آیا «سروش» آمادگی به دوش کشیدن بار سنگین تلگرام را دارد؟ آیا سرورهای قوی به تعداد و توان کافی در اختیار دارد که بار انتقال داده‌های 20 تا 30 میلیون ایرانی را به دوش بکشد؟ برای امنیت اطلاعات کاربران در محیط این پیام‌رسان چه تدابیری اندیشیده شده و چه امکانات و جذابیت‌های رقابتی برای آن در نظر گرفته شده است؟ پروتکل‌های امنیتی حاکم بر این پیام‌رسان دارای چه استانداردهایی است و دسترسی نهادهای داخلی به اطلاعات این شبکه دارای چه حد و مرزی است؟
مسؤولان باید بدانند که پاسخ این پرسش‌ها برای کاربران بسیار مهم است و باید از تجربه ناکامی پیام‌رسان‌های قبلی درس گرفت و با سرمایه‌گذاری مناسب، مسأله را درست حل کرد. بله! در حوزه آی‌تی، بی‌مایه فطیر است و باید ایده‌های خوب داشت و پول خرج کرد تا به نتیجه مطلوب رسید. «سروش» هنوز در ابتدای راه است و کمی بیشتر از 100هزار کاربر دارد. این پیام‌رسان داخلی هم می‌تواند خیلی زود و راحت زمین بخورد. حالا اگر آن موقع تلگرامی در کار نبود، دست به دامن که می‌شویم؟ پس «سروش» را دریابید!
نظر شما