با گذشت حدود یک هفته از رای تاریخی شورای امنیت سازمان ملل علیه شهرک‌سازی رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی، رفته رفته ابعاد تازه‌تری از پشت پرده این رای‌گیری روشن می‌شود. در حالی که روابط رژیم صهیونیستی با اعضای شورای امنیت که به این قطعنامه رای مثبت دادند سرد و سردتر می‌شود اما روایت‌هایی که از ساعت‌های قبل از رای‌گیری که منتشر شده نشان می‌دهد اوضاع برای رژیم صهیونیستی و کابینه بنیامین نتانیاهو بسیار وخیم‌تر از آن چیزی شده که تصور می‌شد.

پشت پرده یک قطعنامه جنجالی/ تلاش‌هایی که به در بسته خورد

به گزارش قدس آنلاین به نقل از شفقنا میثم سلیمانی در روزنامه اعتماد نوشت: به گزارش روزنامه اسراییلی هاآرتص جمعه گذشته چند ساعت قبل از رای‌گیری در شورای امنیت سازمان ملل، بنیامین نتانیاهو با وزیر امور خارجه نیوزیلند، موری مک کولی تماس تلفنی برقرار می‌کند. نیوزیلند که به همراه سنگال، مالزی و ونزوئلا این قطعنامه را به شورای امنیت آورده بود، طرف مذاکره نتانیاهو قرار گرفت تا آنها پس از مصر که یک روز پیش از آن از ارایه این قطعنامه صرف‌نظر کرده بودند، با تل‌آویو همکاری و از طرح عقب‌نشینی کند. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که یک مقام ارشد وزارت خارجه اسراییل به سفیر نیوزیلند هشدار داده بود در صورت رای به این قطعنامه سفارت خود در ولینتگتون را در اعتراض به این حرکت تعطیل خواهند کرد. سفیر نیوزیلند نیز عنوان کرد که این موضوع را به وزارت خارجه منتقل می‌کند. اما اتفاقی که در نیویورک در حال رخ دادن بود بسیار متفاوت از شرایطی بود که نتانیاهو انتظار آن را می‌کشید. تماس تلفنی نتانیاهو را می‌توان تقریبا آخرین تلاش برای جلوگیری از رای‌گیری یا حداقل به تعویق انداختن آن برای خرید زمان اندک دانست. اما آن‌گونه که دیپلمات‌های غربی که روایت گفت‌وگوی تلفنی نتانیاهو وزیر خارجه نیوزیلند را شنیده‌اند، می‌گویند گفت‌وگو‌های میان مک کولی با نتانیاهو بسیار خشن و تهدید آمیز بوده است که این نوع از مکالمه میان اسراییل و کشورهای غربی نیز بی‌سابقه بوده است. یک دیپلمات غربی که نخواست نامش فاش شود به هاآرتص در خصوص مکالمه نتانیاهو و مک کولی عنوان کرد، نتانیاهو در مکالمه خود با وزیر خارجه نیوزیلند می‌گوید: این تصمیم شما افتضاح است. من از شما می‌خواهم که آن را پشتیبانی و تبلیغ نکنید. نتانیاهو در ادامه می‌افزاید: اگر شما همچنان به ترویج و ارایه این قطعنامه پافشاری کنید از نظر ما این یک اعلام جنگ خواهد بود. همچنین این اقدام می‌تواند به عواقبی همچون قطع رابطه میان دو طرف منجر شود و ما سفیرمان را به اورشلیم (بیت‌المقدس) فرا می‌خوانیم. اما مک‌کولی حاضر به عقب‌نشینی از این رای نشد و به نتانیاهو گفت که این قطعنامه مطابق با سیاست‌های ما است و در راستای آن رو به جلو حرکت می‌کنیم. این گفت‌وگوی تلفنی در حالی با چنین تنشی همراه بود که تنها یک ماه قبل‌تر از آن نتانیاهو کاملا مرد متفاوتی در برابر مک کولی بود. نتانیاهو در سفر مک کولی به سرزمین‌های اشغالی رفتاری دلپذیر، دوستانه و پر از گرما از خود به نمایش گذاشت. او میزبانی گرمی از وزیر خارجه نیوزیلند انجام داد و دو طرف بر گسترش روابط با یکدیگر توافق کردند. آن‌گونه که دیپلمات‌های غربی عنوان می‌کنند، مک کولی در طول دوسال گذشته به‌طور مداوم به دنبال حل مساله اسراییل و فلسطین در شورای امنیت بود و با نتانیاهو نیز بر سر این قطعنامه مذاکره کرده بود و به گفته مقامات نیوزیلند این قطعنامه یک نسخه بسیار نرم‌تر و معتدل‌تر از قطعنامه اولیه بود که روز جمعه در نهایت به تصویب رسید. با این وجود نیوزیلند به‌طور جدی به‌دنبال توقف شهرک‌سازی در سرزمین‌های اشغالی بوده است و همواره خواستار مذاکرات مستقیم و بدون پیش شرط در خصوص راه‌حل دو‌کشوری بوده است. اما نتانیاهو همواره این موضوع را رد کرده و تمایلی از خود برای مذاکره نشان نداده است و در طول چند هفته گذشته نیز پیام‌هایی میان نتانیاهو و مک کولی رد و بدل شده است. با این وجود به نظر می‌رسید نتانیاهو معتقد بود که در حال حاضر مسائله فلسطین چندان برای جهان اهمیت ندارد که وی بخواهد به آن توجه نشان دهد. با این حال یک دیپلمات غربی عنوان کرد که رای متفاوت جمعه ثابت کرد و نشان داد که ارزیابی نتانیاهو از شرایطی که اسراییل در آن قرار دارد، اشتباه بود. با این حال به نظر می‌رسد نتانیاهو نسبت به اتفاقی که هفته گذشته افتاده به کشورهایی که رای مثبت به آن دادند چنگ و دندان نشان می‌دهد و حتی ممکن است سفیر خود را از نیوزیلند فرا بخواند، اما به نظر می‌رسد فشارهای بین‌المللی پرقدرت‌تر از خشم نتانیاهو است. زیرا روز گذشته کابینه رژیم صهیونیستی مجوز ۶٠٠ خانه‌ای که بنا بود در اراضی اشغالی و در شرق بیت‌المقدس تاسیس شود را از دستور کار شهرداری خارج کرد که نشان می‌دهد اسراییل نیز نمی‌تواند به قطعنامه لازم‌الاجرای شورای امنیت بی‌توجه باشد. از طرفی اگرچه نتانیاهو اکنون پس از این واقعه خشمگین است و دیدار خود با ترزا می، ‌نخست‌وزیر بریتانیا را لغو کرده است اما او تنها طرف مقابل را تنبیه نکرده بلکه اکنون این خود نتانیاهو است که مورد تنبیه قرار گرفته و حمایت این کشورها را نیز از دست داده است. با این حال جان کری که در روزهای آخر صدارت خود در سمت وزارت خارجه فعالیت می‌کند آنگونه که وعده داده، قصد دارد پارامترهای جدیدی را در راستای روند صلح خاورمیانه ترسیم کند. این در حالی است که نتانیاهو و کابینه او معتقدند اوباما و تیم سیاست خارجی او با رای ممتنع خود در شورای امنیت، پشت پرده این قطعنامه را رقم زدند تا فشارها را بر اسراییل برای پذیرش صلح افزایش دهد.
بریتانیا و امریکا متهم اصلی
با این حال طبق گزارشی که هاآرتص منتشر کرده، دیپلمات‌های غربی و اسراییلی می‌گویند پس از اینکه مصر از ارایه این قطعنامه سر باز زده، نیوزیلند، سنگال در پشت مالزی و ونزوئلا که روابطی با اسراییل ندارند قرار گرفتند و با حمایت از آن فشارها را برای هماهنگی با فلسطینیان و بازگشت قطعنامه به میز شورای امنیت افزایش دادند. اما در این بین نیز بریتانیا نقش مهم و حیاتی را ایفا کرده است. آنگونه که دیپلمات‌های غربی می‌گویند، بریتانیا به‌شدت نیوزیلند را برای تداوم فشار و تشویق بر رای‌گیری حمایت کرده است. حتی گفته می‌شود بریتانیا چند روز پیش از ارایه قطعنامه به‌شدت فعال بوده است. حتی دیپلمات‌های اسراییلی می‌گویند که اطلاعاتی را در اختیار دارند که دیپلمات‌های بریتانیا به‌طور مستقیم با فلسطینی‌ها در ارتباط بودند و در جمله‌بندی قطعنامه اولیه نیز که توسط مصر عصر روز چهارشنبه ارایه کرد نیز همکاری کردند. البته طبق گفته دیپلمات‌های اسراییلی، این کار انگلیسی‌ها مخفیانه و بدون اطلاع اسراییل بوده است. اکنون این سوءظن بین اسراییلی‌ها به وجود آمده که در تمام آن روزها بریتانیا با همکاری امریکا به دنبال آن بوده که قطعنامه آنگونه که باب میل باراک اوباما، رییس‌جمهور ایالات متحده بوده تنظیم شود بدون اینکه بخواهد به‌طور مستقیم در تدوین آن دخالت کند. یک دیپلمات ارشد اسراییلی می‌گوید که ما می‌دانیم چگونه یک قطعنامه در شورای امنیت تنظیم می‌شود و این متنی نیست که توسط فلسطینی‌ها یا مصر تنظیم شده باشد بلکه این متن را یک قدرت غربی تنظیم کرده است. ران درمر، سفیر اسراییل در ایالات متحده در مصاحبه با رسانه‌های امریکایی در روز دوشنبه که انجام داد، پیش‌تر گفته بود که دولت اوباما در پشت این قطعنامه بوده و در تدوین آن همکاری داشته است اما روشن نیست که منظور سفیر اسراییل در امریکا چه چیزی بوده است. دیپلمات‌های غربی نیز تاحدی شرح اطلاعاتی که همکاران اسراییلی عنوان کرده است را تایید کرده‌اند. آنها نیز می‌گویند که بریتانیا نقش عمده‌ای در تدوین این قطعنامه و به جریان انداختن دوباره آن ایفا کرده است. اما هیچ مدرکی دال بر اینکه دولت امریکا در پشت صحنه این موضوع حرکت کرده، وجود ندارد. اما با این وجود هاآرتص نوشت: جان کری، وزیر خارجه امریکا و سوزان رایس، مشاور امنیت ملی کاخ سفید ١٠ روز قبل از جلسه شورای امنیت، با هیاتی از مقامات فلسطینی (تشکیلات خودگردان) در واشنگتن دیدار کرده و به آنها وعده دادند در صورتی که لحن قطعنامه میانه‌رو و خنثی باشد، آن را وتو نخواهند کرد. آنها همچنین از صائب عریقات، عضو ارشد تشکیلات خودگردان و دیگر اعضای هیات فلسطینی خواستند این دیدار فوق محرمانه باقی بماند. رایس اما تاکید کرده بود دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهور منتخب امریکا برای فلسطین بسیار خطرناک خواهد بود زیرا مواضعش درباره مناقشات فلسطین- اسراییل با تمام دولت‌های امریکایی بعد از سال ١٩۶٧ متفاوت است.
تلاش برای جلب نظر روسیه
بسیاری معتقدند که تلفن نتانیاهو با وزیر امور خارجه نیوزیلند پایان تلاش‌های نتانیاهو برای جلو‌گیری از ارایه پیش‌نویس این قطعنامه به شورای امنیت بوده است. در حالی چند ساعت قبل از رای‌گیری نتانیاهو تلاش می‌کند تا ولادمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه را نیز متقاعد کند که با این قطعنامه همراهی نکند، اما این اتفاق رخ نداد در حالی که پیش‌تر اسراییل به درخواست روسیه به رای‌گیری در مجمع عمومی در مورد جنایت جنگی در سوریه همراهی کرد و در آن جلسه غایب بود. کاملا روشن نیست که چه مکالمه‌ای بین نتانیاهو و پوتین اتفاق افتاده است اما کمتر از یک ساعت قبل از رای‌گیری یک درام واقعی در محل مقر سازمان ملل در نیویورک رخ می‌دهد. در حالی که اعضای شورای امنیت در حال آماده کردن متن‌های سخنرانی خود و بحث‌های عمومی پس از رای‌گیری هستند به ناگاه ویتالی چورکین، سفیر روسیه به اتاق خود برای مشاوره پشت درهای بسته می‌رود. یک دیپلمات غربی می‌گوید پس از اینکه چورکین از اتاق خود خارج می‌شود و در جمع ١۴کشور دیگر شورای امنیت قرار می‌گیرد، پیشنهاد به تعوق انداختن قطعنامه به پس از کریسمس را می‌دهد. چورکین عنوان کرده بود که من متعجب هستم از کشورهایی با این شتاب که به‌دنبال به رای گذاشتن این قطعنامه هستند و حتی عنوان می‌کند این موضوع بحث و بررسی بیشتری شود. اما اظهارات چورکین مورد توجه هیچ یک از نمایندگان قرار نگرفت و همگی درخواست کردند تا به سمت جلو پیش بروند. زیرا بسیاری نگران بودند که اگر این پیش‌نویس تا ژانویه به تعویق بیفتد و دولت جدید روی کار بیاید مشخص نیست چه اتفاقی برای این پیش‌نویس خواهد افتاد. اما برخی عنوان می‌کنند که هیچ‌کس شاید به یاد نداشته باشد که تمامی سفرا بخواهند تا این حد با سرعت به سمت تصویب یک قطعنامه پیش بروند و تنها چند دقیقه بعد قطعنامه با ١۴ رای موافق و یک رای ممتنع به تصویب می‌رسد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.