مهمترین زیارتگاه شهر شیراز بارگاه حضرت احمد ابن موسی شاهچراغ(ع) است که نزدیک مسجد نو قرار دارد.

سید میر احمد بین سالهای ۲۱۰ تا ۱۹۳ هجری قمری در زمان خلافت مامون، برای دیدار برادرش امام رضا ( ع) از راه فارس و شیراز عازم خراسان بودند که در شیراز شهید شدند.

ایشان در راه پیوستن به برادر خود به سوی خراسان سفر می‌کرد ولی در راه توسط افراد مأمون خلیفه عباسی در شهر شیراز شهید شد.

این آرامگاه در کنار میدانی به نام احمدی در شهر شیراز قرار دارد. آرامگاه سیدمیرمحمد برادر سیدمیراحمد نیز در نزدیکی شاهچراغ است که به سبک معماری آذری بنا شده است.

آستان سید علاء الدین حسین(ع)

آستان سید علاءالدین حسین(ع) برادر شاهچراغ(ع) در میدان آستانه شیراز جای دارد.

بنای نخستین این آرامگاه در زمان قتلغ‌خان والی فارس ساخته شد ولی بنای اساسی آن در دوران صفویه فردی به نام میرزا علی که اهل مدینه منوره بوده ساخت.

علی بن حمزه(ع)

در کنار پل دروازه اصفهان، آرامگاه یکی از امامزادگان به نام علی بن حمزه بن موسی‌الکاظم(ع) قرار دارد.علی بن حمزه (ع) از اثار تاریخی شیراز و جز مساجد شیراز است.

ضریح مطهر، در زیر گنبد اصلی قرار گرفته و تزئینات کاشی‌کاری، آیینه‌کاری و شیشه‌های رنگی بر عظمت و شکوه این بنا افزوده است.

اما در کنار این امکان، مساجد تاریخی بسیار زیبایی در شیراز قرار دارد که نمادی از معماری ناب ایرانی اسلامی است. مسجد نو، مسجد وکیل، کسجد جامع عتیق و... ازجمله این مساجد به شمار می آیند.

مسجد نو (مسجد شهدا)

مسجد نو در غرب میدان احمدی و روبروی آرامگاه شاهچراغ(ع) قرار دارد. این مسجد پس از مسجد جامع عتیق، کهن‌ترین مسجد شیراز و از اثار تاریخی شیراز به شمار می رود.

مسجد نو در زمان اتابک سعدبن زنگی، حاکم وقت فارس در بین سال‌های ۵۹۸ تا ۶۱۵ هجری قمری ساخته شده و در گذشته «مسجد اتابک» نامیده می‌شده است.

مسجد وکیل

این مسجد در شرق عمارت کلاه‌فرنگی و بین حمام و بازار وکیل جای گرفته و از شاهکارهای دوره زندیه به شمار می‌آید. مسجد وکیل به دستور کریم‌خان زند و در سال ۱۱۸۷هجری قمری ساخته شد.

بنای مسجد با مساحتی در حدود ۱۱ هزار متر مربع دربرگیرنده سردر مجلل، صحن، ایوان‌های شمالی و جنوبی، شبستان‌های جنوبی و شرقی، رواق‌های شرقی و غربی و حیاط کوچک کناری است.

شبستان مسجد وکیل با کاشی‌کاری‌های زیبا، ستونهای حجاری شده و منبر چهارده پله یکپارچه مرمرین آن از شاهکارهای دوران زندیه به شمار می‌رود. این منبر به نشانه چهارده معصوم، ۱۴پله دارد و سنگ آن از مراغه به شیراز آورده شده است.

مسجد نصیرالملک

مسجد نصیرالملک یکی از زیباترین مسجدهای تاریخی دوران قاجار شیراز و از مسجدهای تاریخی شیراز است که در محله گودعربان و خیابان لطفعلی‌خان زند قرار گرفته است.

این مسجد در فاصله سال‌های ۱۲۹۳ تا ۱۳۰۵ هجری قمری به دستور حسن علی نصیرالملک و به معماری میرزا محمد حسن معمار و کاشی‌پزی استاد محمدرضا از بزرگان دوران قاجار ساخته شده است. این مسجد دارای صحنی وسیع، دو ایوان شمالی و جنوبی، دو شبستان شرقی و غربی و سردر ورودی زیبایی است. این مکان دارای مساحتی برابر با ۲۹۸۰ متر مربع و زیر بنای ۲۲۱۶ متر مربع است.

شبستان غربی مسجد، دارای هفت در چوبی بزرگ مزین به شیشه‌های رنگی و ۱۲ ستون سنگی یکپارچه با شیارهای مارپیچ در دو ردیف شش‌تایی به نیت دوازده امام است. سقف شبستان نیز با نقش‌های گل و بوته، خطوط اسلیمی و آیات قرآنی به خط ثلث عالی تزیین شده است.

مسجد جامع عتیق

مسجد جامع عتیق، کهن‌ترین مسجد شیراز است که به آن مسجد جمعه، مسجد آدینه و مسجد جامع نیز می‌گویند.این مسجد در شرق حرم شاهچراغ(ع) قرار دارد.

این مسحد در دوره ۲۰۰ ساله سلطنت عمرو لیث صفاری در سال ۲۸۱ هجری قمری ساخته شده است.این مسجد دارای شش در ورودی و خروجی است. در ورودی ضلع شمالی به دروازه امام معروف است و کتیبه بالای آن در دوران صفوی در سال ۱۰۳۱ هجری قمری به خط علی جوهری نگاشته شده است.از اثار تاریخی شیراز می توان مسجد جامع عتیق را نام برد.

مسجد جامع عتیق از کهن ترین مساجد شیراز و مساجد تاریخی ایران به شمار می رود. در وسط صحن، بنایی مکعب شکل همانند خانه کعبه از گچ و سنگ ساخته شده که نزدیک به یک متر از سطح زمین بلندتر است وگرداگرد آن را ایوانی به عرض دو متر فراگرفته است.

این بنا که در سال ۷۵۲ هجری قمری به دستور شاه شیخ ابو اسحاق اینجو حاکم فارس ساخته شده، دارالمصحف، بیت‌المصحف و خدای‌خانه خوانده می‌شود و این بدین رو است که این مکان علاوه بر نگاهداری قرآن‌های تاریخی به خط امیرالمومنین(ع)، امام حسن(ع)، امام صادق(ع) و چند تن از یاران پیامبر و پیروان او محل تلاوت قرآن نیز بوده است. هم اینک برخی از این قرآن‌ها در موزه پارس نگاهداری می شوند.

مسجد مشیرالملک

این مسجد از اثار تاریخی شیراز و بناهای دوران قاجار است که در محله قدیمی «سنگ سیاه»شیراز، در خیابان قاآنی قرار گرفته است. ساخت این مسجد به دستور حاج میرزا ابوالحسن‌خان مشیرالملک والی فارس در سال ۱۲۶۴ هجری قمری آغاز و در سال ۱۲۷۴ هجری قمری پس از ۱۰ سال به پایان رسید.

این مسجد از دید استحکام و معماری مانند مسجد وکیل است. ساختمان مسجد دارای چند شبستان و چند حجره دو طبقه است. در ناحیه غربی مسجد، طاق نمایی بلند وجود دارد و در پشت آن، شبستان اصلی مسجد قرار دارد.