قدس آنلاین- ادبیات داستانی دفاع مقدس که در گونه خاصی از ادبیات ایران قرار می‌گیرد، متفاوت از ادبیات جنگ غربی و ادبیات ضدارزش‌های دفاع مقدس داخلی است. این ادبیات علاوه بر شرح رشادت‌ها، ایثارها و شهادت‌ها، باید گوشه‌های پنهان تاریخ ۸ ساله جنگ را نمایان کند و تغییرات بنیادینی را در قالب و ساختار خود ایجاد نماید.

یکی از وظایف مهم ادبیات دفاع مقدس پرداختن به حقایقی است که از چشمان جامعه دور مانده است. این حقایق هم می‌تواند مربوط به دوران جنگ باشد و هم مربوط به رویدادهای پس از آن. مثلاً جانبازی را در داستان تجسم کنید که سال‌ها در جیهه‌های جنگ حضور داشته و از خود رشادت نشان داده، ترکش خورده یا شیمیایی شده اما به دلایل نامشخصی پرونده‌اش در سازمان‌ها و نهادهای مختلف گم شده یا به نتیجه نرسیده است. این فرد حالا که با عارضه شیمیایی حاد درگیر است و توان درمان ندارد، متوجه می‌شود هیچ پرونده‌ای ندارد و حتی بر اساس ضوابط گنگ اداری شهادت فرماندهان جانباز مورد قبول قرار نمی‌گیرد و حتی از بررسی بدن شیمیایی و ترکش‌خورده او سر باز می‌زنند.

آیا وظیفه نویسنده ادبیات دفاع مقدس نیست که احوال جانباز یادشده را به تصویر بکشد؟ آیا نباید از صحت و سقم سخنان افرادی که ادعا می‌کنند در جنگ حضور داشتند، مطلع شد؟ یکی از وظایف اصلی نویسنده دفاع مقدس در این برهه از زمان پرداختن به چنین مسائلی است. بی‌شک تأثیر یک رمان ارزشمند در این وادی بسیار زیاد خواهد بود و باعث می‌شود ادبیات دفاع مقدس از چنگال قالب‌های کلیشه‌ای رها شود و از سویی دیگر، شاید برخی معضلات بوروکراسی و اداری کشور برطرف بشود. نمونه‌هایی از این دست بسیار زیاد است. نویسنده دفاع مقدس می‌تواند با گذشت سال‌های متمادی، تأثیر و بازتاب جنگ را در بستر جامعه روز بررسی کند. آیا فرهنگ و تمامی ارزش‌های ناب دفاع مقدس به‌درستی به نسل جوان منتقل شده است؟ اگر چنین نشده، چه عواملی مانع بوده است؟ تمامی این نوع مسائل باید در قالب ادبیات داستانی واکاوی بشود و بی‌شک تأثیرگذار خواهد بود؛ در عین حال که بخش‌های تاریک و پنهان جنگ ۸ ساله و رویدادهای پس از جنگ از این طریق ثبت و ماندگار می‌شود. در این دوران جوانانی که آن ایام را تجربه نکرده‌اند، سؤالات بی‌شماری دارند که بی‌شک ادبیات داستانی می‌تواند پاسخگوی آن‌ها باشد و پرده از بسیاری از رازهای پنهان دفاع مقدس بردارد. به یاد داشته باشیم که هنوز رویدادهای مهم و زیبایی از دوران دفاع مقدس به تصویر کشیده نشده است. جانبازان در آن دوره ایثارهای غریبی از خود نشان دادند که هنوز می‌تواند برای مخاطبان جذابیت داشته باشد. این رویدادها به‌زودی فراموش می‌شوند و دیگر در حافظه تاریخ باقی نمی‌مانند.