قدس آنلاین- گروه استان ها- محمدتوفیق مشیرپناهی: نیاز به ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری، رشد و توسعه استان از راه سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف صنعتی، کشاورزی، گردشگری و بازرگانی گفتمان رایج مسئولین استانی طی سال‌های اخیر بوده است. پیرامون این موضوع گفتگویی با سید احسن علوی نماینده سنندج، دیواندره و کامیاران در مجلس شورای اسلامی داشتیم که در ادامه می‌آید.
بحث سرمایه‌گذاری در کردستان طی سال‌های اخیر گفتمان رایج مسئولان استانی بوده است. اهمیت ایجاد سرمایه‌گذاری در استان کردستان چقدر است؟
استان کردستان علی‌رغم محرومیتی که دارد خوشبختانه ثروت نهفته‌ای هم دارد. متأسفانه بنا به دلایلی تاکنون نتوانسته‌اند بر روی پتانسیل و قابلیت‌هایی که در استان کردستان وجود دارد سرمایه‌گذاری کرده و آنها را در مسیر شکوفایی اقتصاد استان استفاده کنند. قطعاً اگر این پتانسیل‌ها و ظرفیت‌ها مورد شناسایی و اکتشاف قرار گیرد می‌تواند در ثروت ملی و منطقه‌ای اثربخش باشد، از جمله این پتانسیل‌ها و ظرفیت‌ها موقعیت ژئوپلتیک، معادن، نزولات جوی، منابع طبیعی و نیروی مستعد انسانی است که در این استان وجود دارد و اینها بزرگترین ثروتی است که می‌تواند در رشد اقتصادی استان و همچنین رشد ملی اثربخش باشد. البته مشروط بر این‌که بر آنها سرمایه‌گذاری کنند و اگر این سرمایه‌گذاری صورت گیرد می‌تواند در ثروت ملی اثربخش باشد.
ارزیابی شما از ظرفیت‌های اقتصادی و فرهنگی استان کردستان چیست؟
در کردستان قومیت‌های مختلفی وجود دارد که همین مسئله نشان از تنوع فرهنگی در این استان است. وجود آثار باستانی متعدد که خودشان یک تاریخ هستند نیز می‌تواند زمینه بسیار بکری برای مسائل فرهنگی باشد. پیشینه، تاریخ و آداب و رسوم و هنر این استان زبانزد است و به عنوان نقطه برجسته‌ای نه تنها در ایران بلکه در دنیا نیز مطرح است. ما از نظر پوشش لباس‌های کردی در جشنواره‌ای در سوئد مقام اول را آوردیم. موسیقی و ادبیات کردی نیز بسیار غنی و پخته است و این را در مضامینی که هم ادبیات و هم موسیقی کردی منتقل می‌کنند، می‌توان یافت.
کردستان از نظر موقعیت جغرافیایی در نقطه‌ای قرار گرفته است که مرز مشترک ۲۲۰ کیلومتری با کشور عراق و همچنین ترکیه دارد و همین مرز مشترک می‌تواند نقطه بسیار مهمی برای بخش اقتصادی باشد، از مرز کردستان ایران با دریای مدیترانه کمتر از فاصله تهران تا بندرعباس است که ما می‌توانیم از کردستان با دریای مدیترانه بحث مبادلات تجاری و بازرگانی را انجام دهیم و از آنجا می‌توانیم به کشورهای اروپایی و آمریکایی به راحتی ترانزیت کالا داشته باشیم. ما اگر بتوانیم یک بزرگراه یا آزادراهی را به سمت منطقه در کردستان ایجاد کنیم می‌توانیم پتانسیل خوبی را برای رشد اقتصادی کشور ایجاد کنیم.
همه این ظرفیت‌هایی که برشمردید تقریباً بالقوه هستند و برای به فعلیت رسیدن نیاز به سرمایه‌گذاری دارند. چرا در طول این سال‌ها این اتفاق رخ نداده است؟
ما سرمایه‌گذاران خوبی را به استان آورده‌ایم ولی وجود این تعداد سرمایه‌گذار و یا این حجم از سرمایه‌گذاری برای استان کردستان کافی نیست و زمانی ما در این زمینه موفق هستیم که این موضوع به یک پدیده تبدیل شود. متأسفانه این اراده برای سرمایه‌گذاری در استان کردستان وجود ندارد و کار ویژه‌ای نیز از طرف دولت‌ها برای سرمایه‌گذاری در این استان انجام نشده است. ایجاد و تأسیس یک پتروشیمی و یا پالایشگاه برای منطقه کردستان کافی نیست، کردستان با توجه به قابلیت‌ها و پتانسیل‌هایی که دارد بیشتر از این نیاز به سرمایه‌گذاری دارد. ما نیاز مبرمی به سرمایه‌گذاری در بخش معادن استان داریم. ما در اینجا هم آب و گاز و هم نیروی انسانی با استعدادی داریم که می‌توانند به سرمایه‌گذاری آسانتر در استان کمک کنند.
دلیل این کم‌کاری در بخش سرمایه‌گذاری چیست؟
عدم سرمایه‌گذاری در این استان به سیاست‌گذاری و استراتژی‌های دولت‌ها برمی‌گردد، مناطق محروم خیلی کم مورد توجه قرار می‌گیرند. نمی‌دانم چرا نگاه دولت‌ها به مناطق مرزی و محروم نگاه امنیتی است؛ در حالی که سرمایه‌گذاری در این مناطق می‌تواند در رشد اقتصادی کشور بسیار مؤثر باشد. یکی از عواملی که باعث شده است ترکیه تنه به تن کشورهای توسعه یافته بزند توجه به همین مناطق محروم و سرمایه‌گذاری در این مناطق است.
این‌که ما فکر کنیم تنها سرمایه‌گذاری دولتی می‌تواند گره از کار توسعه نقاط مرزی باز کند شاید قدری راحت‌طلبانه باشد. فکر نمی‌کنید حالا که دولت توان چنین سرمایه‌گذاری‌هایی ندارد بهتر است زمینه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را در این مناطق فراهم کند؟
یقیناً همین‌طور است. دولت می‌تواند با کاهش مالیات، در اختیار گذاشتن زمین برای سرمایه‌گذاران و همچنین تسهیلات بانکی با بهره کم از سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این مناطق حمایت کند، حتی دولت باید در دادن مجوز به سرمایه‌گذاران بسیار سریع عمل کند وگرنه اگر قرار باشد کسی که در شهرک صنعتی قزوین سرمایه‌گذاری می‌کند با کسی که قرار است در کردستان سرمایه‌گذاری کند به یک صورت دیده شود و یک شکل مورد حمایت قرار گیرند، ترجیح می‌دهد در همان شهرک صنعتی قزوین سرمایه‌گذاری کند.
در همه جای کشور بخشی از این تلاش برای جذب سرمایه‌گذار هم متوجه نمایندگان مجلس هر استانی است. نمایندگان کردستان در مجلس چقدر توان خود را صرف جذب صاحبان سرمایه کرده‌اند؟
ما چه قوانین بالادستی و چه قوانین بودجه‌ای سالانه به بحث حمایت از سرمایه‌گذاری پرداخته‌ایم و این‌گونه نبوده است که در این زمینه قانون نداشته باشیم اما این مواد قانونی در مرحله اجرادچار مشکل می‌شوند یا در بحث تسهیلات بانکی ما بانک‌ها را موظف به دادن تسهیلات کرده‌ایم اما متأسفانه همکاری بانک‌ها در این زمینه خوب نیست.
من به عنوان نماینده مجلس فقط می‌توانم یکسری سرمایه‌گذار را پیدا کنم و به کردستان بیاوریم اما این شرط لازم نیست زیرا باید بانک مرکزی، سازمان امور مالیاتی و سایر دستگاه‌ها نیز همراهی و حمایت کنند. متأسفانه این دستگاه‌ها در این چرخه ما را حمایت نمی‌کنند. البته باید این انگیزه را خود ادارات دولتی و وزارتخانه‌های مربوطه همانند وزارت صنعت، معدن و تجارت در افراد به وجود بیاورند و این اعتماد به سرمایه‌گذار داده شود که به نوعی بازخوردی در سرمایه‌اش به وجود می‌آید.
حال در این فضای موجود ایجاد منطقه آزاد بانه و مریوان را تا چه اندازه در رونق اقتصادی-ایجاد اشتغال و سرمایه‌گذاری‌های جدید- منطقه کردستان مؤثر می‌دانید؟
ایجاد این مناطق بسیار خوب است اما باید این منطقه آزاد مدیریت شود و به محلی برای جولان رانت خواری تبدیل نشود. اگر منطقه آزاد بانه و مریوان بتواند شرایطی را فراهم کند که ما هم صادرات و هم واردات داشته باشیم و در عین حال شرایط کسب و کار نیز رونق بگیرد خوب است. قاعدتاً اگر این فاکتورها عملیاتی شود خود به خود امنیت منطقه نیز به طور پایدار تأمین می‌شود. به هر حال سرمایه‌گذار برای ایجاد سرمایه‌گذاری به دنبال مکان‌های امن می‌گردد و قطعاً منطقه آزاد بانه و مریوان می‌تواند به عنوان یک پتانسیل قوی اقتصادی کشور باشد.
نظر شما