قدس آنلاین- بر اساس یک سنت دیرینه هر ساله بر اساس روزها و یا شرایط خاص شاهد افزایش بلیت سفرهای هوایی هستیم. این روزها نیز صحبت از افزایش چشمگیر نرخ پروازهای خارجی برای گردشگران ایرانی در ایام نوروز ۹۷ شنیده می‌شود. چنان که نرخ بلیت پرواز به سمت نپال که در روزهای دیگر سال یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بوده در این ایام به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است. برای سفر به صربستان نیز که در حال حاضر بلیت آن از ۸۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان متغیر است مسافران باید در روزهای نخست سال نو ۵/۳ میلیون تومان هزینه کنند.
*چشم طمع به تقاضاها
براستی چه توجیهی برای این افزایش قیمت‌ها می‌توان داشت. رضا جعفر زاده، مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری در پاسخ به این پرسش به گزارشگر ما می‌گوید:گرانی پروازهای خارجی در تمام دنیا و بر اساس مسائل کسب و کار و روند عرضه و تقاضا طبیعی است؛ چنان که همواره در زمان اوج مسافرت‌ها شرکت‌های هواپیمایی داخلی و خارجی و در زمان‌های متعدد تفاوت قیمت‌هایی داشتند. بر همین اساس مسافران بر اساس اختیارات خود نوع پرواز، نحوه خدمات دهی، زمان و هزینه سفر خود را تعیین می‌کنند که این مقوله متکی بر شرایط عرضه و تقاضا تعریف شده است.
وی با اشاره به بحث آزاد سازی نرخ قیمت بلیت هواپیما درسال‌های اخیر خاطرنشان می‌کند: شرکت‌های هواپیمایی ناگزیرند برای بقا در این بازار نسبت به نحوه خدمت دهی و رضایت مشتری توجه کافی داشته باشند؛ چرا که می‌دانند در صورت اهمال در مسئولیت خود مشتری‌ها دیگر این شرکت را انتخاب نخواهند کرد. همچنین صنعت حمل و نقل هوایی از ابزارهای مؤثر در گردشگری به شمار می‌رود، بنابر این جامعه پیشرفته‌ای را نمی‌توان معرفی کرد که برای تداوم و رونق این صنعت اندیشه و راهبردی نداشته باشد، از این رو حال که سیاست‌های کشور بر تقویت اقتصاد غیرنفتی در برابر درآمدهای حاصل از فروش نفت تأکید دارد، باید سعی شود عرصه گردشگری بیش از گذشته رونق پیدا کند. به این ترتیب می‌توان با فراهم ساختن فضای رقابتی امکانات رفت و آمدها به کشور را تسهیل کرد. همچنین تقویت و توسعه ناوگان هوایی در عرصه سیاست‌های کلان جامعه نیز مورد توجه تصمیم سازان کشور است.
ولی الله نانواکناری عضو فراکسیون گردشگری مجلس شورای اسلامی نیز به قدس می‌گوید: عوامل متفاوتی در این امر قابل بررسی هستند، چنان که از دلایل قابل تأمل می‌توان به نگاه اقتصادی به این موضوع اشاره کرد، به طوری که در زمان‌های اوج علاقه مندی به سفرهای خارجی و رشد تقاضای مسافرت‌ها همانند نوروز شرکت‌های هواپیمایی به افزایش قیمت بلیت می‌پردازند. این درحالی است که باید دستگاه‌های متولی ملاک هایی را برای میزان و نحوه افزایش قیمت‌ها تعیین کنند.
*ضرورت افزایش هدفمند قیمت‌ها
چند ماه پیش همزمان با اوج سفرها ی زیارتی شاهد افزایش قیمت سفرهای هوایی بودیم که با واکنش هایی نیز همراه بود. چنان که شادمهر کاظم‌زاده، عضو هیئت رئیسه کمیسیون عمران مجلس با تأکید بر ضرورت برخورد با ایرلاین‌های متخلف در زمینه فروش بلیت، می‌گوید: تعلیق فعالیت و جریمه در انتظار ایرلاین‌های گرانفروش است؛ زیرا هرساله در زمان مناسبت‌ها و اعیاد خاص نرخ بلیت هواپیما و قطار رشد بی سابقه داشته و مسئولان امر توجهی به این مهم نداشته‌اند.
نانواکناری، عضو کمیسیون امنیت وسیاست خارجی کشور نیز خاطر نشان می‌کند: برای کاهش تخلفات و غفلت هایی که در این زمینه از سوی دستگاه‌ها و نهادهای مختلف صورت می‌گیرد، باید دولت و مجلس به طور هماهنگ سیاست‌گذاری کرده و چاره اندیشی کنند.
امیر اعجمی، عضو هیئت مدیره جامعه تورگردانان ایران نیز در همین باره می‌گوید: در دنیا عرف متداول این است که امکان افزایش بهای بلیت پروازها در صورت سفر شخصی وجود دارد. به این ترتیب شرکت‌های هواپیمایی اگر برای مثال ۱۰۰ صندلی داشته باشند، به افرادی که درخرید بلیت پیشقدم باشند، تخفیف می‌دهند. به طوری که ۲۰ صندلی را ۵۰۰ دلار محاسبه می‌کنند، اما ۲۰ مورد دیگر را به قیمت ۷۰۰ دلار می‌فروشند. در واقع آخرین تعداد بلیت‌ها را گران‌تر مشتریان تهیه می‌کند.
وی با اشاره به نحوه خدمات تور اپراتورها دراین باره می‌افزاید: فعالان این حوزه که قصد فروش تورهای خارج از کشور را دارند، اغلب چندماه قبل قراردادها را با کشور مقصد منعقد می‌کنند. به این ترتیب شرکت هواپیمایی موظف است بر همین اساس و مطابق قیمت تعریف شده، خدمت رسانی کند. به هر روی اگر صاحبان آژانس‌های گردشگری به دلیل تقاضای بالا در لحظه آخر قیمت تورها را افزایش دهند این به عنوان ظلم به مشتری تلقی می‌شود. این درحالی است که متأسفانه چنین رفتارهایی درجامعه ما مشاهده می‌شود. در واقع تفاوت در قیمت سفرهای شخصی توسط شرکت‌های هواپیمایی در جهان اقدامی متداول است، اما افزایش قیمت پروازها به طور ناگهانی مقوله‌ای غیر حرفه‌ای محسوب می‌شود. همچنین بنابر تجربه شاهدیم در کشورهای پیشرفته همانند هلند با شفافیت نرخ و کیفیت خدمات گردشگری برای زمان مشخص تعریف شده و دیگر شاهد افزایش حتی یک یورو نیستیم، مگر آنکه ظرفیت تور تکمیل شده باشد.
*رونق گردشگری داخلی با حذف انتخاب مردم
بر اساس آمار رسمی دولت چین، میزان سفرهای خارجی اتباع این کشور از سال ۲۰۰۸ تاکنون رشد چشمگیر ۲۷۰ درصدی داشته و انتظار می‌رود شمار گردشگران چینی به مقاصد خارجی در سال ۲۰۲۰ میلادی به ۲۰۰ میلیون نفر برسد. این در حالی است که بارها در پاسخ افزایش نرخ خدمات گردشگری به خارج از کشور همانند بلیت سفرهای هوایی می‌شنویم، این عامل موجب رغبت سفر هموطنان ما به گردشگری داخلی می‌شود.
امیر اعجمی از فعالان حوزه گردشگری در این باره خاطرنشان می‌کند: این تصور که با افزایش هزینه‌های گردشگری خارجی موجب رونق گردشگری داخلی شویم، تفکر نادرستی است؛ چرا که ورود و خروج مسافر به کشور سبب ارزآوری می‌شود. چنان که شاهدیم همسو با ورود گردشگران به چین هرساله صدها هزار نفر از اتباع این کشور به دیگر کشورهای جهان سفر می‌کنند، چرا که گردشگری در کنار درآمدزایی موجب تبادل فرهنگی بین جوامع می‌شود. به هرروی این که متولیان امر به جای فراهم سازی زیرساخت‌های جذب افزون‌تر گردشگر مردم را در انتخاب نیازهای خود و سفربه دیگر کشورها منع کنند، شیوه پذیرفته شده‌ای نیست. امروزه اگر مردم سفر به ترکیه را ترجیح می‌دهند، به دلیل شرایط و قیمت‌های مناسب آن است، درحالی که اگر بخواهیم تور چابهار را بخریم باید ۲ میلیون و۵۰۰ هزارتومان هزینه کنیم که بیش از یک میلیون تومان آن نیز هزینه پرواز است. این در شرایطی است که هزینه تور گرجستان با امکانات و کیفیت مطلوب‌تر ۸۰۰ هزار تا ۹۰۰ هزارتومان می‌باشد. به هر حال در راستای بهبود زیرساخت‌های صنعت گردشگری اگر قیمت‌ها مناسب بوده و بازار نیز رقابتی باشد، می‌توان درجلب گردشگر داخلی و خارجی موفق بود. این درحالی است که تنها پروژه بزرگراه تهران- شمال سال هاست تکمیل نشده که این جای تأمل دارد.
ولی الله نانواکناری، نماینده ملت نیز تأکید می‌کند: عرصه گردشگری فرصت مناسبی برای رشد اقتصادی محسوب می‌شود، از این رو سیاست‌گذاران می‌توانند با تقویت و گسترش خدمات این حوزه همانند ساخت هتل‌های مناسب، تخفیف در ارائه خدمات و بهبود وضعیت راه‌های ارتباطی کشور سبب اقبال گردشگران ایرانی و خارجی به بازدید از جاذبه‌های گردشگری کشور شوند.
نظر شما