گرچه برخی تحولات و مسائل سیاسی منطقه‌ای و بین المللی و نزدیکی دیدگاه و مواضع سبب تحکیم روابط فی ما بین شده است و روسیه در توافق چند جانبه برجام با تأیید پایبندی ایران به این توافق، بار دیگر همسویی سیاست‌های دو کشور برای تشکیل اتحادیه را نشان داد، اما مسئله قابل توجه این است که جمهوری اسلامی باید مناسبات اقتصادی را فراتر از مسائل سیاسی دنبال کند تا روابط دو جانبه محدود به مسائل منطقه‌ای و سیاسی نشود و در این میان تشکیل اتحادیه و ائتلاف اقتصادی و یا صندوق مشترک با دول شرقی به خصوص در حوزه قفقاز و خاور دور پیش از بیش ضرورت خود را نشان می‌دهد.

نگاه به شرق، راهبردی برای موازنه قدرت

ویچسلاو والودین رئیس دومای دولتی روسیه که عصر یکشنبه به ایران سفر کرده، دیروز با علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار و گفت‌وگو کرد.

همچنین در دیدار روسای مجلس ایران و روسیه، دو طرف با تشکیل کمیته مشترک مجالس ایران و روسیه برای توسعه روابط دوجانبه موافقت کردند.

علی لاریجانی رئیس مجلس کشورمان درباره هدف تشکیل این کمیته اظهار کرد که هدف از این همکاری‌ها افزایش سطح روابط تجاری و سیاسی دو کشور در زمینه ایجاد امنیت پایدار در منطقه و مبارزه با مواد مخدر است که کمیته مشترک بین پارلمانی برای تحقق این اهداف تشکیل شده است.

همچنین رئیس دومای دولتی روسیه در توجیه این توافق گفت که با ایجاد ساختارهای مشترک، ما به انجام وظایفی می‌پردازیم که به درک بهتر از یکدیگر کمک می‌کند؛ از جمله در مبارزه با تروریسم و مقابله با مواد مخدر به یکدیگر کمک می‌کنیم، اما اصلی‌ترین هدف ما از این تفاهم، توسعه روابط اقتصادی است.

از سوی دیگر با توجه به اهمیت توسعه روابط استانی میان دو کشور، قرار است نشستی در استان ولگاگراد روسیه برگزار شود.

لزوم تشکیل اتحادیه اقتصادی دو جانبه

این گونه دیدارها می‌تواند نقطه قوتی در جهت گسترش مناسبات مجالس ایران و روسیه باشد و جمهوری اسلامی می‌تواند از راهبرد نگاه به شرق در مسیر بهره‌مندی سیاسی و اقتصادی سود ببرد.

گرچه برخی تحولات و مسائل سیاسی منطقه‌ای و بین المللی و نزدیکی دیدگاه و مواضع سبب تحکیم روابط فی ما بین شده است و روسیه در توافق چند جانبه برجام با تأیید پایبندی ایران به این توافق، بار دیگر همسویی سیاست‌های دو کشور برای تشکیل اتحادیه را نشان داد، اما مسئله قابل توجه این است که جمهوری اسلامی باید مناسبات اقتصادی را فراتر از مسائل سیاسی دنبال کند تا روابط دو جانبه محدود به مسائل منطقه‌ای و سیاسی نشود و در این میان تشکیل اتحادیه و ائتلاف اقتصادی و یا صندوق مشترک با دول شرقی به خصوص در حوزه قفقاز و خاور دور پیش از بیش ضرورت خود را نشان می‌دهد.

نشریه نیویورکر در یک تحلیلی درباره نزیکی ایران و روسیه می‌نویسد: رابطه مسکو و تهران از رابطه‌ای تاکتیکی، نظامی، سرد و محاسبه شده دیپلماتیک و عملگرایانه اقتصادی اکنون به همکاری راهبردی رو به رشد تبدیل شده است؛ آن هم به دلیل تهدید برجام از سوی ترامپ. پوتین تلاش می‌کند تا روسیه ابر قدرتی فوق العاده باشد و قدرت آن کشور احیا شود. ایران نیز هدفش آن است که دوباره صرفاً به یک بازیگر تبدیل شود.  

شکست هیمنه آمریکا در معادلات منطقه ای

محمد ساجدی کارشناس مسائل روسیه بر این باور است که روسیه برای تحقق هدف قدرت برتر جهانی در پی استفاده از ظرفیت همگامی و نزدیکی با کشورهایی همچون ایران است؛ چنانکه شاهدیم که در سوریه نیز مواضع روسیه با ایران همسو بوده و مقامات روسی از ابزارهای خود برای شکست هیمنه آمریکا و مقابله با دست برتر آن در معادلات خاورمیانه بهره می‌برند. روسیه نگاه جدیدتری را به منطقه خاورمیانه بویژه ایران و چین داشته و در واقع روس‌ها نیز تلاش کرده‌اند تا توسعه روابط خود را در شرایط تحریم کشورهای اروپایی و آمریکا به نمایش بگذارند.

به اعتقاد وی، دیدارها و مناسبات دیپلماتیک ایران و روسیه از جهت اقتصادی نیز جایگاه ویژه‌ای برخودار است. «ایران علاوه بر اینکه در برجام از حمایت‌های روسیه برخوردار بود در حوزه اقتصادی هم باید مناسبات بیشتری را برقرار کند تا گره خوردن آن با سیاست بتواند شرایط پایداری را در این خصوص ایجاد کرده و در منطقه نیز تحولات جدی تری مانند تشکیل سازمان های اقتصادی یا بازارهای مشترک را رقم بزند.»

بدون تردید باید راهکارهای اقتصادی جدیدی اندیشیده شود که بتواند در میان مدت منجر به تقویت قدرت اقتصادی کشورهای همسو در شرق شود.

منبع: روزنامه قدس

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.