به گزارش قدس آنلاین، مثلث آمریکا، انگلیس و فرانسه با استناد به ادعایی واهی در خصوص استفاده ارتش سوریه از تسلیحات شیمیایی در منطقه «دوما» دست به به تهاجم نظامی به سوریه زدند، که واکنش شدید سازمان ملل و ایران و روسیه به‌عنوان صحنه‌گردانان جنگ با تروریسم را به همراه داشت.
روسیه و جمهوری اسلامی ایران با بی‌پایه و اساس خواندن ادعای این مثلث متجاوز به سوریه؛ این اقدام را منجر به پیچیده‌تر شدن مسیر برای یافتن راه‌حل‌های برون رفت از بحران داخلی این کشور قلمداد کرده‌اند. و مقامات ارشد روسیه اعلام کرده‌اند که دربرابر این تجاوز خواهند ایستاد و بی‌جواب نخواهند گذاشت. همچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با مسئولان نظام این حمله را مصداق دقیق تجاوزگری و این رفتار آمریکا را ادامه شکست‌های آمریکا و متحدانش در منطقه دانستد.
درباره تصمیم اخیر دولت ترامپ برای تجاوز به سوریه و عوامل تأثیرگذار در این تصمیم، گفت‌وگویی با «امیرعلی ابوالفتح»، کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل شده است که مشروح آن از نظر می‌گذرد.
آقای ابوالفتح با توجه به تجاوزی که به سوریه صورت گرفته است برخی از تحلیل‌گران بر این باورند که آمریکا و دو کشور اروپایی یاری‌کننده آن می‌خواهند ایران، روسیه و سوریه را وادار کنند تا به نفع مخالفان بشار اسد امتیاز بگیرند و برای تحقق آن موضوع استفاده از تسلیحات شیمایی را مطرح کرده‌اند تا از آن به‌عنوان اهرم فشار و یا نقش پوششی استفاده کنند، آیا شما معتقد به این دیدگاه هستید؟
قطعاً اینکه سلاح شیمیایی بهانه است تردیدی وجود ندارد. به خاطر اینکه اصولاً هنوز اثبات نشده که اصلاً سلاح شیمایی به کار رفته و یا اگر به کار رفته چه کسی مسبب و مسئول این اتفاق است؛ صرفاً یک تصاویر تلویزیونی که از رسانه‌های غربی پخش شده که نشان می‌دهد یک سری افراد به دلیل برخورد تسلیحات شیمیایی تحت مداوا قرار گرفته‌اند و همین تصاویر بهانه‌ای شده برای حمله به سوریه و حتی خود طرف‌های غربی اعلام کرده‌اند چون آن منطقه محاصره بوده برای بررسی بیشتر به آن مکان دسترسی نداشتند.
حتی حمله سال گذشته آمریکا هم بهانه بود اما حداقل کمی ادعای سال پیشین آمریکا جدی‌تر بود چون امسال حتی حضور میدانی هم نداشت که بتواند این ادعا را اثبات کند.
مسئله مهم این است که موفقیت‌هایی که ارتش سوریه تحت حمایت ایران و روسیه طی چند ماه اخیربه دست آورده، یکی از انگیزه‌های است که تلاش بشود تا این توازن نظامی به نفع مخالفین بشار اسد تغییر بیابد و یا حداقل فشاری که بر این گروه‌ها از سوی دمشق و حامیان آن وارد می‌شود، کاهش یابد.
به نظر من تحریک ترامپ برای حمله به سوریه از نگرانی‌های جریان ائتلاف غربی – عربی ضد سوریه نشئت می‌گیرد چون این ائتلاف به شدت از تصمیمی که دونالد ترامپ درباره خروج نیروهای آمریکایی از سوریه گرفته بود، احساس نگرانی می‌کرد.
باید متذکر شوم که تصمیم اخیر ترامپ در خصوص خروج از سوریه به تأسی از نظریات ناسیونالیست‌های اقتصادی درون آمریکاست که معتقدند «جنگ در خاورمیانه بی حاصل است مگر اینکه کشورهای منطقه هزینه جنگ را بپردازند». لذا این مواضع احساس خطری را دورن آمریکا به‌ویژه در کابینه دولت ترامپ تا کشورها و بازیگران منطقه‌ای مثل عربستان و اسرائیل به وجود آورد که استراتژی سیاست خارجی ترامپ مبنی بر خروج و یا کاهش نقش‌آفرینی آمریکا در سوریه جدی باشد.
به نظر من در رابطه با تجاوز به سوریه اگر به شکل بدبینانه‌ای نگاه کنیم، یک توطئه‌ای رقم خورد و یا اگر بخواهیم خوشبینانه در نظر بگیریم از فرصت ایجاد شده در حادثه «دوما» بهره‌برداری صورت گرفت تا مخالفان خروج آمریکا از سوریه، ترامپ را مجبور سازند تا تجدیدنظر کند؛ یعنی اینکه نه تنها نیروهای آمریکایی از سوریه خارج نشوند بلکه فشارها بر روی رئیس جمهور آمریکا افزایش یابد تا نیروهای آمریکا را در سوریه برای مدت طولانی‌تر حفظ کند.
از آن‌جا که حمله به یک کشوری نیازمند مجوز شورای امنیت سازمان ملل است، چرا ترامپ این موضوع را از طریق شورای امنیت به صورت جدی پیگیری نکرد و منتظر مجوز نشد؟
تردیدی نیست که حمله کشوری به یک عضو سازمان ملل، نیازمند مجوز شواری امنیت است و باید شورای امنیت بپذیرد که آن کشور امنیت بین‌المللی را تهدید کرده و بر اساس فصل «۷» منشور سازمان ملل، شورای امنیت اجازه می‌دهد که کشورهای عضو دست به اقداماتی بزند از جمله اقدامات نظامی؛ البته این مورد در خصوص سوریه اتفاق نیافتاد و به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها خیلی دغدغه این موضوع را ندارند که به شورای امنیت رجوع کنند تا تن به مجوز شورای امنیت دهند و حتی خود آمریکایی‌ها این‌گونه راحت‌تر هستند چون خود «نیک هیلی» هم صراحتاً اعلام کرد: «اگر کشوری با ما همراهی نکند ایالات متحده آمریکا خودش دست به اقدام عملی خواهد زد». همچنین این‌را هم باید در نظر گرفت که آمریکایی‌ها توجیهی که مطرح می‌کنند در قالب اقدامات «بشردوستانه» است و مدعی می‌شوند که از سلاح شیمایی علیه غیرنظامیان در سوریه استفاده شده و استفاده سلاح شیمایی در مخاصمات ممنوع است و به‌عنوان یک جرم بین‌المللی تلقی می‌شود و کشورهای سازمان ملل خودشان را مجاز می‌دانند بدون مجوز شواری امنیت اقدام عملی انجام دهند برای جلوگیری از تکرار حملات شیمایی؛ البته تمامی آن‌ها مشروط به این است که مدارک معتبری وجود داشته باشد. در حادثه دوما تردید‌هایی وجود دارد و توسل به این موضوع خیلی توجیه‌پذیرنیست.
در داخل آمریکا کنگره و سنا معترض تصمیم اخیر ترامپ برای تجاوز به سوریه بدون دریافت مجوز هستند، آیا احتمال اینکه کنگره برخورد جدی با رئیس جمهور آمریکا داشته باشد، وجود دارد؟
درداخل خود آمریکا بر اساس قانون ۱۹۷۳ اختیارات جنگ، رئیس جمهور آمریکا پیش از هر اقدام نظامی‌ای باید کنگره را در جریان بگذارد و مجوز بگیرد اما طی حدود این چهل سال دیده شده که رئیس جمهور آمریکا بدون نیاز به کسب مجوز اقدام نظامی انجام می‌دهد و بعداً طی نامه‌ای دلایل خودش را بیان می‌کند.
در خصوص سوریه هم همین روند تکرار شد و دونالد ترامپ نامه‌ای به کنگره نوشت و دلایل خود را مطرح کرد و هرچند با وجود اختلاف نظر داخلی در این کشور، تعداد کمی از افراد معتقدند که دولت باید مجوز جنگ را بگیرد و اکثر اعضای کنگره بر اساس ضروریات امنیتی معتقدند که رئیس جمهور به‌عنوان فرمانده نیروهای مسلح را خیلی نمی‌توان در تنگنا قرار داد.
هرچند این باور وجود دارد که ترامپ از اختیارات خودش دارد سوء‌استفاده می‌کند اما به لحاظ داخلی چالش بزرگی برای رئیس جمهور به وجود نمی‌آید چون من اعتقاد دارم قبل از تجاوز به سوریه یک فضاسازی روانی و تبلیغاتی در میان افکار عمومی آمریکا صورت گرفت و به‌گونه‌ای جلوه دادند که واقعاً دولت سوریه از سلاح شیمایی استفاده کرده است.
به همین دلیل اگر عرصه سیاست داخلی آمریکا را رصد کنیم به این نتیجه می‌رسیم که حتی آن افرادی که در زمره منتقدان اختیارات رئیس‌جمهور هستند، همواره تأکید می‌کنند که دولت ترامپ باید با رژیم اسد مقابله کند. بنابراین با وجود مباحث قانونی در درون ایالات متحده خیلی نباید انتظار داشت که گروه‌ها و افکار عمومی به ترامپ فشار بیاورند که از رفتارهای خود در قبال سوریه عقب‌نشینی کند.
به‌عنوان سوال آخر بفرمائید با توجه به اینکه عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی انتظار داشتند که آمریکا دامنه حمله را گسترده‌تر کند و نهادهای اقتصادی و زیرساختی این کشور را هم هدف قرار دهد، به نظر شما احتمال اینکه این حملات دوباره با تحریک آن‌ها ادامه داشته باشد وجود دارد یا اینکه این آخرین مرحله حمله آمریکا قبل از خروج از سوریه است؟
به نظر می‌رسد که انتظار عربستان سعودی تغییر رژیم سیاسی در سوریه و روی کار آمدن یک دولت مورد حمایت آن در دمشق است و البته ترکیه هم از این استراژی حمایت می‌کند و حداقل خواسته رژیم صهیونیستی این است که ایران، جای پای دایمی در سوریه نداشته باشد.
رسیدن به خواست عریستان و صهیونیست‌ها بدون ورود زمینی ایالات متحده به سوریه امکان‌پذیر نخواهد بود. تنها با پرتاب موشک و بمب‌باران صحنه عملیاتی تغییر نخواهد یافت. سال گذشته در خان شیخون، یک فرودگاه با ۶۰ موشک مورد هدف قرار گرفت؛ و این‌بار سه هدف با حدود ۱۰۰ موشک و دیدیم که توازن نظامی تغییر نکرد و مانع پیشروی ارتش سوریه و متحدانش بر روی زمین نشد.
باور من این است که این اقدامی که ترامپ انجام داد موجب سرخوردگی جریان‌های ضد بشار هم شد؛ چون آن‌ها انتظار داشتند که یک اتفاق خاصی بیفتد و حتی برخی پیش‌بینی می‌کردند که مناطقی که نیروهای ایرانی و روسیه حضور دارند مورد هدف قرار گیرند. اما هیچ اتفاقی نیفتاد و حتی دراین حمله آمریکا نتوانست زیرساخت‌های اقتصادی سوریه و کاخ ریاست جمهوری و سایر نهادهای سیاسی را مورد حمله قرار دهد و همه این‌ها نشان می‌دهد که ایالات متحده آمریکا بنا به دلایلی دستش بسته است و بیشتر یک نمایش قدرت و نشان دادن عزم جهانی برای محکومیت استفاده از سلاح شیمیایی است.
با توجه به فشارهای عربستان و اسرائیل خیلی در خصوص آینده سوریه قرار نیست اتفاق خاصی رخ دهد. در واقع خط قرمز آمریکا استفاده از سلاح‌های شیمایی است که دولت سوریه هم از آن استفاده نکرده است، اما اینکه عربستان خواهان برخورد و حمله جدی‌تربود، نیازمند یک آرایش نظامی جدی‌تر است، که تحقق این امر هم نیازمند حضور ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار سرباز آمریکایی است که اتخاذ چنین تصمیمی باعث می‌شود تا هزینه زیاد مالی و جانی را بر عهده دولت آمریکا بگذارد.
نظر شما