قدس آنلاین- بیش از یک دهه است که فعالان و دلسوزان فرهنگی از معامله‌ها و خروج غیرقانونی اسناد و نسخ تاریخی سخن گفته و می‌گویند. روزنامه قدس نیز بنابر وظیفه و احترام به دغدغه‌های اندیشمندان و صاحبنظران این عرصه اواخر هفته گذشته در قالب گزارشی به این موضوع پرداخت که چاپ این مطلب با واکنش هایی مواجه شده است؛ چنان که فرمانده یگان حفاظت سازمان میراث‌فرهنگی با اشاره به انتشار همین مطلب ضمن قدردانی از دوستداران میراث‌فرهنگی و اهالی رسانه در انتقال سیاست‌های راهبردی یگان حفاظت و سازمان میراث‌فرهنگی گفت: «آگاهی‌بخشی به جامعه در راستای همگانی ساختن حفاظت از میراث‌فرهنگی و استفاده از ظرفیت‌های اجتماعی در حفاظت از اهدافی به شماری می‌آید که با همکاری اصحاب رسانه خوشبختانه محقق شده است.
سردار سرتیپ دوم پاسدار امیر رحمت الهی، همچنین افزود: یک منطق حقوقی با این مضمون وجود دارد، کسی که ادعایی می‌کند باید شاهد بیاورد و ثابت کند. در خبر منتشر شده به آگهی‌هایی در فضای مجازی اشاره شده که نسخ خطی با مشخصات، ارقام و مبالغ معین به فروش می‌رسد، در وهله نخست انتشار چنین آگهی‌هایی وصف مجرمانه داشته و قابل تعقیب است.
سردار رحمت‌اللهی اضافه کرد:انگیزه این اشخاص تطمیع افراد ساده‌اندیش، طمع‌کار و مصداق جرم کلاهبرداری است. چطور می‌توان به صرف اینکه آگهی‌هایی منتشر می‌شود این موضوع را قطعی تلقی کرد. ما این‌گونه موضوعات را از طریق شکایت در مراجع قضایی پیگیری می‌کنیم.
وی افزود: «۲۰۰ سایت غیرقانونی تبلیغ آثار فرهنگی تاریخی که اقداماتشان مصداق ارتکاب جرم علیه میراث‌فرهنگی بوده است، شناسایی شدند و از این تعداد ۱۱۶ سایت فیلتر شدند، و در موارد مشابه پرونده‌هایی در مراجع قضایی مطرح است.
سردار رحمت‌اللهی همچنین خاطرنشان کرد:افرادی که چنین اخباری را منتشر می‌کنند و ادعا دارند که مواریث فرهنگی تاریخی تاراج می‌شود یا باید مستنداتی دال بر سرقت کتاب‌ها و نسخ خطی از اماکن تحت پوشش حفاظتی داشته باشند که چنین موضوعی به‌هیچ عنوان واقعیت نداشته، چرا که اموال تاریخی با بهترین شیوه‌های امنیتی و حفاظتی، نگهداری می‌شود و حتی یک پرونده مربوط به سرقت آثار در حال حاضر در کشور وجود ندارد، در فرض بعدی باید افرادی قصد خروج این اموال تاریخی و نسخ خطی را به‌صورت غیرقانونی داشته باشند که توسط نیروی انتظامی دستگیر می‌شوند و در صورت چنین مواردی اصولاً در رسیدگی به پرونده‌ها، مراجع قضایی نظر کارشناسی سازمان میراث‌فرهنگی را درخواست می‌کنند که تاکنون چنین پرونده‌هایی مطرح نبوده است.
سردار رحمت‌اللهی افزود: «اینکه برابر اظهارنظر برخی از کارشناسان محترم در خبر مورداشاره چنین اقداماتی پیش از انقلاب و یا پس از انقلاب به وقوع پیوسته را نفی نمی‌کنم، ولی اینکه در حال حاضر این امر به‌عنوان اقدامی شایع وجود داشته باشد به‌صورت منطقی قابل‌پذیرش نیست و در صورت وجود مستنداتی در این خصوص یگان حفاظت آمادگی پیگیری این‌گونه جرایم را از طریق اینترپل (پلیس بین‌الملل) دارد.
فرمانده یگان حفاظت افزود: آگهی‌هایی که توسط برخی افراد برای فروش و تبلیغ آثار تاریخی منتشر می‌شود، به‌هیچ‌عنوان وجاهت قانونی نداشته، عمل آن‌ها مجرمانه و انگیزه این افراد بی‌تردید کلاهبرداری است.
حجت الاسلام حافظیان از پژوهشگران و کارشناسان حوزه نسخ خطی نیز اظهارکرد: برای حل معضل خروج غیرقانونی کتاب‌های خطی باید دنبال راه چاره بود، متولیانی که به صورت مستقیم یا به واسطه در این امر نقش دارند همفکری کنند تا جلوی خسارت‌های جبران ناپذیر در این حوزه گرفته شود. یکی از مراکز مسئول و توانمند در این زمینه کتابخانه‌های بزرگ کشور می‌باشند که کتابخانه آستان قدس رضوی با پشتوانه مالی غیرقابل رقابتی که دارد می‌تواند پیشقدم باشد. سازمان میراث فرهنگی به مقدار توقعی که از او می‌رود، کار نمی‌کند، البته کمبود کارشناس نسخ خطی و مضیقه مالی را که همواره برای مراکز فرهنگی وجود دارد، نباید از یاد برد. همچنین ضعفی را که اکنون در سازمان میراث فرهنگی اشاره کرده‌اید، اگر ریشه یابی کنید مشاهده خواهید کرد که در دولت نهم و دهم شیرازه این مرکز مهم که حافظ حافظه تاریخی ما بود از هم پاشید و مدیران آن وقت سازمان، اکنون به جرم به تاراج بردن بیت المال در پشت میله‌های زندان هستند! برخوردی دیرهنگام یعنی نوشدارو بعد از مرگ سهراب! همچنین سازمان ثروتمند اوقاف و امور خیریه مسئولیت بزرگی در این زمینه دارد، چراکه بیشتر نسخه‌های خطی موجود وقفی است و یادداشت وقف در آن‌ها مشاهده می‌شود. آیا این سازمان براساس رسالت خود بخش خاصی را برای این امرمهم اختصاص داده و هزینه‌ای کرده است؟ نقش مسئولان امنیتی و قضایی را هم نباید از نظر دور داشت، زیرا اکثر ممالک دنیا در فرودگاه‌ها وخروجی هایشان نظارت سنگینی براین امر دارند؛ درکشوری مانند عراق حتی خروج کتاب‌های چاپی هم ممنوع است؛ همچینن این قضاوت که بیش از ۹۰ درصد از آثارنفیس خطی از کشورخارج شده و باقی مانده نیز وضعیت مطلوبی ندارد، مبالغه آمیز بلکه آغراق امیز است، چرا که بزرگانی همچون آیت الله العظمی مرعشی، همچنین آیت الله العظمی بروجردی و آیت الله العظمی گلپایگانی، علامه امینی، سید محمد مشکات، حاج حسین ملک ومرحوم وزیری و مرحوم محمد رمضانی صاحب انتشارات کلاله خاور- که درباره نقش ارزنده شان در این زمینه کمتر سخن به میان می‌آید - با نیت‌های خالصانه و با چنگ و دندان از میراث علمی مخطوط مان حفاظت کردند و رایگان در اختیار ما نهادند.
نظر شما