نقل امروز و دیروز نیست، قرن‌هاست مسلمانان جهان به نشانه عشق‌ورزی به ساحت مقدس سیدالشهدا(ع) و نشان ارادت خود به ائمه اطهار(ع)، بخشی از اموال خود را وقف و نذر کرده و در هیئت‌های مذهبی و تکایا مراسم باشکوه عزاداری برپا می‌کنند. مراسمی که با هدف احیای ارزش‌های حسینی و زنده نگه داشتن یاد و نام حضرت هر سال باشکوه‌تر از سال پیش برگزار می‌شود.
اما افزون بر آن موارد، چطور می‌توانیم بیشتر از گذشته احیاگر ارزش‌های حسینی باشیم و برای معرفی اهداف، دلایل و ارزش‌های قیام حضرت(ع) به جهانیان نیز اقداماتی اثرگذار انجام دهیم؟
ترویج و گسترش فرهنگ حسینی در گرو بازتعریف وقف
حجت‌الاسلام دکتر حسینعلی رحمتی، استاد حوزه و دانشگاه در پاسخ به این پرسش و با اشاره به مبالغ کلانی که هر ساله توسط ارادتمندان به مکتب حسینی برای برگزاری پرشور مراسم عزا هزینه می‌شود، می‌گوید: می‌توان بخشی از این هزینه‌ها را در قالب وقف و نذر برای گسترش فرهنگ حسینی قرار داد.
او تأکید می‌کند: یکی از وظایف ما دربرابر قیام عاشورا، تلاش برای فعالیت‌های تحقیقاتی و علمی به منظور شناخت درست این واقعه و معرفی آن به تمام جهانیان است. این کار نیاز به سرمایه انسانی و مادی دارد و با بهره‌گیری از سنت وقف و ترغیب خیران و نیکوکاران می‌توان به آن دست پیدا کرد. خیران می‌توانند بخشی از دارایی خود را وقف تأسیس یک مؤسسه پژوهشی یا پشتیبانی از افرادی کنند که برای گسترش فرهنگ حسینی تلاش می‌کنند.
این استاد حوزه و دانشگاه اظهار می‌کند: در این راه می‌توان از نذورات و هدایای مردمی نیز استفاده کرد و بخشی از این هزینه‌ها را به سمت امور فرهنگی و پژوهشی و به‌طور کلی کارهایی که به گسترش فرهنگ حسینی در جامعه کمک می‌کند سوق داد. مبلغان، روحانیان و مسئولان هیئت‌ها و مجالس در راه تعظیم شعائر حسینی اثرگذار هستند. آن‌ها می‌توانند علاقه‌مندان به امام حسین(ع) را تشویق کنند بخشی از سرمایه‌های خود را وقف کارهای علمی و تبلیغاتی برای تبلیغ فرهنگ حسینی کنند. همانند کاری که نه تنها در کشور اسلامی ما، بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر نیز صورت می‌پذیرد و حتی پشتوانه مالی برخی از دانشگاه‌های معروف نیز از راه وقف است.
دکتر رحمتی یادآور می‌شود: نیاز است در جامعه کار تبلیغی و فرهنگ‌سازی انجام شود تا افراد خیر به این باور برسند که انجام کارهای فرهنگی برای ترویج فرهنگ و آشنا شدن مردم با پیام و اهداف عاشورا یا ساختن فیلم‌های مرتبط و در کل تمام اقدامات علمی، پژوهشی و تبلیغاتی در این خصوص همانند سایر مراسم، ثواب دنیوی و اخروی دارد.
این پژوهشگر دینی پیشنهاد می‌کند: با توجه به شرایط دنیای امروز، اگر بتوان بخشی از نذورات و موقوفات اباعبدالله(ع) را صرف راه‌اندازی مرکز عاشوراپژوهشی برای شناخت همه‌جانبه نهضت امام حسین(ع) و همین‌طور تألیف کتاب و مقاله و ترجمه به زبان‌های دیگر کرد، برکات فراوانی برای جامعه مسلمین دارد. علاوه بر آن، راه‌اندازی مرکزی تبلیغاتی برای ساخت فیلم‌ها و کلیپ‌هایی که معرف و مروج نهضت و اهداف حسینی باشد، با روش‌های جذاب به زبان فارسی و دیگر زبان‌ها نیز از نیازمندی‌های امروز جامعه است.
حجت‌الاسلام رحمتی یادآور می‌شود: فرهنگ حسینی ابعاد وسیع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را دربرمی‌گیرد. برای اقدام گسترده و اثربخش در این حوزه نیاز است تمام شاخصه‌ها و ملزومات یک انسان پیرو امام حسین(ع) را در نظر داشت و برای رشد و بالندگی و رفع موانع حسینی شدن فرد و جامعه برنامه‌ریزی کرد.
حمایت از پژوهشگران دینی، گامی بلند برای زنده نگه داشتن نهضت حسینی
دکتر محمدرضا پویافر، پژوهشگر حوزه وقف نیز با تأیید و تأکید بر ضرورت استفاده بیشتر و متفاوت از ظرفیت واقفان در این خصوص می‌گوید: برای گسترش فرهنگ حسینی و بیان بیشتر اهداف و انگیزه این قیام ممکن است وقف برای پرداخت هزینه سفر زائران اربعین خوب و کاربردی باشد، اما براساس آنچه این سال‌ها دیده می‌شود حاکمیت به‌خوبی از زائران اربعین حمایت می‌کند و آنان دغدغه چندانی برای تأمین هزینه سفرشان ندارند. البته همین کمک‌هزینه اگر در ایام دیگری از سال، غیر از اربعین نیز مستمر وجود داشته باشد، باز هم خوب است و زائران با حضور در عتبات عالیات از برکات آن بهره‌مند خواهند شد.
این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: حمایت از افرادی که در روزهای دیگر سال تمایل و فرصت حضور در عتبات دارند در قالب شکل‌گیری صندوق‌های حمایتی نیاز جامعه است و جای خالی آن احساس می‌شود یا ممکن است فردی عواید فعالیت روزانه‌اش را صرف تأمین هزینه سفر زائران کند. هنوز در این زمینه حرکت‌های گسترده چندانی ندیده‌ایم و جا دارد فعالیت‌های وقفی برای امام حسین(ع) به این سو سوق داده شوند.
دکتر پویافر تأکید می‌کند: در حوزه اربعین یکی از ملزوماتی که نیاز فوری به آن احساس می‌شود، هزینه کردن منابعی برای پژوهیدن در حوزه دین و مناسک ازجمله زیارت، زیارت امام حسین(ع) و اربعین است. دستگاه‌های اداری ما گاهی مدعی حمایت از پژوهش هستند اما عمده این حمایت‌ها منظم، گسترده، مشخص و برای حمایت از ایده‌ها و پژوهش‌های مستقل نیست. بیشتر افرادی هم که ایده کمک و وقف برای زائران سیدالشهدا(ع) دارند، عمدتاً تمایل دارند مناسک سوگواری را انجام دهند و برای شکوه هر چه بیشتر آن هزینه کنند اما برای حمایت از عاشوراپژوهان فکری نشده یا کمتر اقدامی در این زمینه شده است. راه‌اندازی مؤسسه خیریه علمی برای حمایت از پژوهشگران دینی با کمک واقفان و خیران همانند موارد مشابهی که در خارج از کشور دیده می‌شود، نیاز امروز جامعه برای جهانی کردن و زنده نگه داشتن نهضت حسینی است.
نظر شما