اختلاف در اردوگاه معارضان دولت سوریه طی ماه‌های اخیر شتاب بیشتری گرفته است. دلیل اصلی این مسئله هم آن بود که بسیاری از کشورهای عربی که از آغاز بحران تمام تلاش خود را برای سرنگونی دولت حاکم بر دمشق به کار بستند و در تجهیز و پشتیبانی گروه های مخالف از هیچ حمایتی دریغ نکردند ضمن پذیرش شکست و اعتراف به اشتباه روابط خود را با ددولت اسد از سر گرفتند.

اختلافات بین گروه‌های مخالف دولت سوریه در روزهای اخیر تا آنجا پیش رفته که «احمد معاذ الخطیب» رئیس پیشین ائتلاف معارضان سوری موسوم به «ائتلاف ملی مخالفان»، روز گذشته ضمن اعلام رسمی مرگ این ائتلاف، از وجود «یک تهدید شرم آور برای وادار کردن اعضای این ائتلاف به رای دادن به نفع یک رهبری تحمیلی» خبر داد. گفته می شود نامزد شدن «هادی البحره» برای تصدی پست ریاست ائتلاف معارضان سوری ریشه و دلیل اصلی این موضع گیری تند معاذ الخطیب بوده است.

دلایل بروز اختلافات بین معارضان

مصیب نعیمی کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با قدس در باره آخرین تحولات میدانی سوریه و تحلیل چرایی اختلاف بین گروه های مخالف دمشق گفت: آنچه پیش از این نیز از وضعیت میدانی در سوریه مشخص شده بود این است که معارضان با مشکلات بسیاری مواجه هستند و این مشکلات به اختلافات بین سران این گروه‌ها دامن زده است؛ این نیروها به مرور زمان و شکست‌هایی که در عرصه میدانی از ارتش سوریه متحمل شدند به نوعی دچار از هم گسیختگی شدند؛ از طرفی آنها دیگر پشتیبانی گذشته بیرونی را ندارند و از طرف مردم نیز مورد حمایت قرار نمی گیرند؛ بسیاری از مردم منطقه که نسبت به این گروه‌ها بی اعتماد شده اند خواستار پایان درگیری ها و بازگشت آوراگان به سرزمین هایشان هستند.

نعیمی افزود: از طرفی رویکرد دولت سوریه در پذیرش اظهار ندامت بسیاری از نیروهای معارض که دستشان به خون مردم سوریه آغشته نشده نیز در این ریزش نیروها موثر بوده است. وقتی تمام این شرایط را در کنار یکدیگر قرار بدهیم خب مشخص است که گروه های معارض ازجمله ائتلاف موسوم به مخالفان سوریه در وضعیت پایداری به سر نمی برند.

ضربه کاری به مخالفان سوریه

وی افزود: در این بین همان طور که اشاره شد حامیان این گروه‌ها مثل کشورهای عربی و ترکیه نیز دیگر حاضر به پشتیبانی و حمایت این گروه ها نیستند و همان طور که شاهد هستیم ترکیه در صدد ایجاد مناطق حائلی در مرزهایش با سوریه بود تا این گروه ها را در آنجا اسکان بدهد. از طرفی احیای روابط سوریه با کشورهای عربی و بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و ابراز تمایل آنکارا به احیای روابط با دمشق حامل این پیام به مردم و گروه‌های مخالف بود که این کشورها نه تنها دست آوردی از حمایت گروه های مخالف نداشتند که باید تبعات اقدام علیه دولت سوریه را نیز پذیرا باشند.

نعیمی تصریح کرد: ترکیه به عنوان یکی از کشورهای حامی ائتلاف مخالفین طی ماه های گذشته با فشارهای داخلی بسیاری از سوی ناسیونالیست‌های ترک در رابطه با حمایت از این گروه ها مواجه شده است و از طرفی دیگر شرایط وخیم اقتصادی این کشور، افت ارزش پولی و زلزله ای که جنوب این کشور را درگیر کرد توان ایفای نقش گذشته را از ترکیه گرفته است. از این رو ترکیه تلاش می‌کند مسئله سوریه را به گونه ای پیش ببرد که کمترین ضرر را متحمل شود هرچند در این بند تلاش می‌کند ضمن ایجاد منطقه حائل امتیازاتی را نیر از دولت سوریه بگیرد اما در نهایت آنچه از ابراز تمایل دیپلمات‌های ترکیه در دیدار با مقامات سوریه برمی آید این است که آنکارا دیگر تمایل دادن هزینه بیشتر را در قبال سوریه و حمایت از گروه‌های مخالف ندارد و به طور رسمی اعلام کردند که مسیری که ترکیه در قبال دولت سوریه در پیش گرفته بود اشتباه بوده است.

اختلاف سران در درجه دوم است

کارشناس مسائل منطقه ادامه داد: از طرفی نیروهای آمریکایی به واسطه درگیرشدن این کشور در جنگ اوکراین که تمرکز نظامی این کشور را معطوف به شرق اروپا کرده است حاضر نیستند چون گذشته به صورت مستقیم وارد درگیری بشوند و صرفا به در اختیار داشتن برخی مناطقی که در اختیارشان قرار دارد بسنده کردند و سعی می‌کنند منطقه حائلی که مدنظر ترکیه است را ایجاد کنند. درواقع اختلافات سران ائتلاف مخالفان سوریه در لایه های دوم و سوم ماجرا طبقه بندی می شود و مسئله در لایه‌های نخست یعنی کشورهای حامی این گروه ها عملا خاتمه یافته است؛ واضح است که فعالیت مخالفان سوری از سال ۲۰۱۱ تا به امروز همزمان با تضعیف قوانین بین‌المللی و گسترش فعالیت قدرت سیاسی دولت مرکزی سوریه با ائتلاف‌های خارجی به ویژه روسیه و ایران کاهش یافته است.