البته این، موضوع تازه‌ای نیست، سال‌های سال است این ساعت آموزشی در اغلب مدارس بدون برنامه و معلم ورزش سپری می‌شود و دانش‌آموزان در حیاط مدرسه یا وقت خود را به بطالت می‌گذرانند یا فقط بازی‌های دلخواهشان را دنبال می‌کنند.
بی‌توجهی به زنگ ورزش در مدارس مدت‌هاست این ذهنیت را ایجاد کرده که گویی زنگ ورزش زنگ رها شده و بدون برنامه است که فقط برای رعایت قانون در برنامه هفتگی دانش‌آموزان گنجانده شده است.
همه بهانه‌های تعطیلی زنگ ورزش
امیرعلی، یکی از دانش‌آموزان پایه ششم در یک مدرسه دولتی می‌گوید: یک هفته منتظر زنگ ورزش می‌مانیم، اما نبود معلم ورزش، آلودگی یا سردی هوا و... همه چیز را خراب می‌کند و زنگ ورزش تعطیل و تبدیل به یک زنگ دیگر می‌شود.
سال گذشته این اتفاق بسیار می‌افتاد؛ به دلایل مختلف تعطیل می‌شدیم و این سبب می‌شد از درس‌ها عقب بیفتیم. در نتیجه مدیران و معلمان برای جبران عقب‌افتادگی درس‌هایمان در بیشتر مواقع زنگ ورزش را برای کلاس‌های جبرانی به‌خصوص ریاضی درنظر می‌گرفتند.
این دانش‌آموز می‌گوید: وقتی هوا سرد می‌شود و یا کمی باران می‌آید زنگ ورزش هم تعطیل است! چرا باید همیشه از زنگ ورزش برای جبران کلاس ریاضی و یا درس‌های دیگر استفاده کنند؟
وی ادامه می‌دهد: من به رشته بسکتبال علاقه دارم، اما هیچ امکاناتی برای این رشته غیر از یک توپ بسکتبال در مدرسه ما نیست؛ نه سبدی و نه مربی که بخواهد این رشته را به ما آموزش بدهد، تنها یک زمین برای فوتبال و گاهی والیبال وجود دارد.
عرفان، دانش‌آموز مقطع اول متوسطه هم می‌گوید: نزدیک یک ماه است که معلم ورزش نداریم، ناظم مدرسه به جای معلم ورزش می‌آید و یک توپ به ما می‌دهد و بعد از یارکشی، فوتبال بازی می‌کنیم و خودش به دفتر می‌رود و آخر زنگ می‌آید و توپ را جمع می‌کند و می‌رود.
ستایش، دانش‌آموز پایه چهارم یکی از مدارس غیردولتی دخترانه هم با بیان اینکه زنگ ورزش در مدرسه ما معنی ندارد، می‌گوید: فضای مدرسه ما آن‌قدر کوچک است که اصلاً جایی برای ورزش و تفریح وجود ندارد، در حالی که ما طبق برنامه دو زنگ ورزش در برنامه هفتگی داریم.
این دانش‌آموز ادامه می‌دهد: هرچند هفته یک‌بار اگر هوا خوب باشد دانش‌آموزان را به یک سالن ورزشی می‌برند که در آنجا هم هیچ کار خاصی انجام نمی‌دهیم، فقط یا بدمینتون بازی می‌کنیم و یا بازی وسطی؛ اصلاً کسی نیست که به ما آموزش خاصی در مورد ورزش دلخواهمان بدهد.
آقای صبوری، پدر یکی از دانش‌آموزان پایه پنجم هم می‌گوید: به نظر می‌رسد متأسفانه نگاه مسئولان آموزش و پرورش به زنگ ورزش به عنوان زنگ بازی دیده می‌شود و مسئولان مجری این کار در آموزش و پرورش با فلسفه واقعی ورزش و تربیت بدنی به‌درستی آشنا نیستند و به همین دلیل تفاوتی میان ورزش کردن هدفدار دانش‌آموزان و بازی کردن آن‌ها قائل نیستند.
وی گلایه می‌کند: حتی بسیاری از معلمان ورزش هم این زمان را بی‌اهمیت می‌دانند و یا آگاهی کاملی از فعالیت‌ها و رشته‌های ورزشی ندارند؛ چراکه برخی از این معلم‌ها اصلاً مربی ورزش نیستند و تخصص آن‌ها در دروس دیگر است، اما به دلیل کمبود معلم به جای معلم ورزش از آن‌ها استفاده می‌شود.
ساعت ورزش اهمیتی برای مدارس ندارد
مدیرگروه تربیت بدنی دانشگاه فرهنگیان نیز به ما می‌گوید: درخصوص زنگ ورزش در مدارس با دو ساعت شدن این زنگ کمبودی نداریم، اما با وجود افزودن به ساعت ورزش، مدارس اهمیتی به این زنگ نمی‌دهند.
امید جهانسوز با اشاره به اینکه ما در آموزش وپرورش نظارت کافی روی این موضوع نداریم که اگر درسی به نام تربیت بدنی و ورزش داریم این درس باید با تمام ویژگی‌ها به اجرا گذاشته شود، می‌گوید: درحال حاضر شاهدیم معلم‌ها و افرادی که هیچ آموزشی در زمینه تربیت بدنی و قابلیت‌های تربیت بدنی ندیده‌اند، درس ورزش و کلاس‌های تربیت بدنی را اداره می‌کنند؛ ما در این خصوص با رشد نیافتگی و نقصان بسیار عمیقی مواجه هستیم.
وی یکی از اصلی‌ترین موضوعات در درس تربیت بدنی و موضوع ورزش در مدارس را بحث سواد حرکتی می‌داند و تأکید می‌کند: سواد حرکتی در واقع نهادینه کردن مهارت‌های حرکتی پایه و بنیادی در کودکان است که آن‌ها را برای انجام حرکات پیچیده‌تر در دوران بزرگسالی آماده می‌کند؛ ولی اساساً به دلیل کمبود زمانی که مدارس با آن روبه‌رو هستند سواد حرکتی در مدارس چندان جدی گرفته نمی‌شود و متأسفانه درحال حاضر زنگ ورزش به زنگ تفریحی و کم‌مصرف تبدیل شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان با تأکید براینکه متأسفانه به زنگ ورزش در مدارس و پایه‌های تحصیلی دانش‌آموزان اهمیت چندانی داده نمی‌شود، می‌گوید: این موضوع به نگاه ما و مدیران ما در فرایند تعلیم و تربیت کشور مربوط می‌شود؛ الان تمام دنیا در حال حرکت به این سمت هستند که آموزش‌های ذهنی و شناختی را با استفاده از ابزار حرکت و ابزار فعالیت جسمانی و بدنی به دانش‌آموزان بدهند؛ حتی رشد ذهنی که اولیای تعلیم و تربیت خواهان آن هستند با ابزار حرکتی در حال انتقال به دانش‌آموزان است.
جهانسوز ادامه می‌دهد: واضح است جایگاه دروس تربیت بدنی و ورزش در مدارس باید به صورت پایه‌ای مدنظر قرار گیرد؛ بنابراین یکی از وظایف عمده در وزارت آموزش و پرورش مهیا کردن شرایط و امکانات لازم برای اجرای ورزش‌های پایه است.
ورزش در مقطع ابتدایی اساس کار است و می‌تواند استعدادهای برتر ورزشی را در این مقطع شناسایی کند و می‌توانیم اساس ورزش قهرمانی را دراین مقطع رقم بزنیم. نتیجه بی‌توجهی به این موضوع در پایه ابتدایی این می‌شود که شاهد بیشترین رشد نیافتگی در زمینه ورزش هستیم.
مدیرگروه تربیت بدنی دانشگاه فرهنگیان می‌افزاید: تربیت بدنی در آموزش و پرورش از عناصر بسیار مهم در عرصه پیشگیری از بروز اختلالات فیزیولوژیک و ساختاری بدنی و از طرفی عرصه بسیار مهمی در زمینه پیشگیری از اختلالات روحی و روانی و حتی پیشگیری از بروز اختلالات اجتماعی است.
جهانسوز با تأکید براینکه به تربیت بدنی در تعلیم و تربیت کشور اهمیتی چندانی داده نمی‌شود، می‌افزاید: ما فکر می‌کنیم اگر افراد ورزش می‌کنند تنها به دنبال رسیدن به قله قهرمانی هستند؛ درحالی که باید به این موضوع توجه کنیم که ورزش ابزاری برای رسیدن به جامعه سالم‌تر است و اینکه درمان و نیاز درمانی در آن کمرنگ‌تر باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان در توضیح اینکه آموزش و پرورش فکری به حال افزایش کیفیت زنگ‌های مهارتی مانند زنگ ورزش نمی‌کند، می‌گوید: دانش‌آموز برای فعالیت‌های حرکتی و ورزشی کمترین پشتیبان فکری را از نظر مدیریتی دارد و مدیران معدودی هستند که به دانش‌آموزان فرصت می‌دهند در فضای رشد جسمانی، قابلیت‌هایشان را به نمایش بگذارند و رشد کنند و از معلم‌ها و مدرسان شایسته استفاده و این فرصت را برای دانش‌آموزانشان فراهم کنند.
وی اضافه می‌کند: ما به رشد یافتگی کامل در زمینه آموزش و تربیت بدنی نرسیده‌ایم و هنوز آن دیدگاه و فلسفه شناختی در کشور ما حاکم است که فرد باید از نظر ذهنی رشد پیدا کند، در حالی که فلسفه حاکم بر تعلیم و تربیت در کشورهای پیشرفته مبتنی بر ساخت‌گرایی است. این ساخت‌گرایی تلفیقی است از همه آمیزه‌های ذهنی، عصبی، فیزیولوژی و حرکتی بدن که رشد انسان چندبُعدی و نه تک‌بُعدی را به ارمغان می‌آورد.
نظر شما