به گزارش خبرنگار قدس، لازمه اخذ مالیات دقیق و عادلانه این است که از یک نظام مالیاتی قوی و کارآمد برخوردار باشیم. شواهد نشان می‌دهد که تا الان نتوانسته ایم یک سیستم مالیات گیری صحیح را در کشور ایجاد کنیم. زیرا می‌بینیم که شغل‌های واسطه ای و پرسود در کشورمان پرطرفدار هستند و در عوض افراد تمایلی به سرمایه گذاری در کارهای تولیدی که هدف مالیات گیری هستند، ندارند.
کارهای تولیدی به راحتی برای مالیات گیری در دسترس هستند اما اقدامات پرسود سوداگرانه به علت عدم شفافیت از تیررس مالیات گیرندگان پنهان هستند. کارمندان و کارگران دولتی نیز به زعم کارشناسان در حوزه مالیاتی قربانی بی عدالتی شده اند. در حالی که مشاغل پردرآمد و خاص به انحای مختلف از پرداخت مالیات طفره می‌روند، کارمندان و کارگران دولتی که اتفاقاً درآمد زیادی هم ندارند، قبل از واریز حقوق شان مالیات می‌پردازند.
مشاغل خاص ملزم به نگهداشتن دفاتر مالی نیستند
آلبرت بغزیان استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در ارتباط با میزان مالیات دهی برخی مشاغل خاص و پردرآمد مانند طلافروشان که در سال 1401 سرانه پرداخت مالیات شان فقط 10 میلیون و 800 هزار تومان بوده است، در گفت وگو با خبرنگار قدس می گوید: همواره این سوال اساسی در اذهان عمومی وجود دارد که چرا برخی مشاغل خاص و پردرآمد مانند طلافروشان، آهن فروشان، آرایشگران زنانه و مشاورین املاک متناسب با درآمدشان مالیات نمی پردازند. اما یک کارمند با حقوق پایین باید قبل از واریز حقوق، مالیاتش کسر شود.
وی در ادامه می گوید: یکی از دلایلی که برخی مشاغل و واحدهای صنفی می‌توانند فرار مالیاتی داشته باشند، این است که آن‌ها موظف به نگهداری دفاتر مالی شان نیستند. از آنجائیکه آن‌ها ملزم به داشتن دفاتر رسمی نیستند، شاهد پرداخت مالیات اندک از سوی آن‌ها هستیم و فرار مالیاتی بالایی دارند.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان می کند: یک واحد صنفی مانند آرایشگر زنانه از شواهد می‌توان میزان درآمدش را تخمین زد. وقتی اعلام می‌شود که سرانه پرداخت مالیات آرایشگاه زنانه در سال 1401 فقط 2 میلیون و 400 هزار تومان بوده است، این نشان می‌دهد که چه بی عدالتی ای به لحاظ مالیات ستانی در کشور جریان دارد.
بغزیان می گوید: شرایط فعلی این فکر را به ذهن متبادر می‌کند که شاید برخی واحدهای صنفی مانند آرایشگران زنانه قدرت چانه زنی بالایی در مقابل سازمان امور مالیاتی دارند و به همین دلیل می‌توانند به این میزان اندک مالیات بپردازند.
مسئولیت مالیات دهی در کشور برعهده قشر کارمند
وی ادامه می دهد: در شرایط فعلی که مشاغل خاص و پردرآمد فرار مالیاتی بالایی دارند، مسئولیت مالیات دهی در کشور برعهده قشر کارمند افتاده است. به نحوی که می‌بینیم متوسط پرداخت مالیات یک کارمند با حقوق پایین به مراتب بیشتر از یک طلافروش، آهن فروش، وکیل، پزشک، مشاور املاک و... است و نباید کارمندان نسبت به مشاغل پردرآمد بیشتر مالیات دهند؛ این بی‌عدالتی در نظام مالیاتی با سرانه‌های عجیب و غریب مالیاتی اصناف خاص و پردرآمد نسبت به مالیات کارمندان باید اصلاح شود و این شرایط برای مردم قابل قبول نیست و باید به آن رسیدگی شود
جدا نبودن حساب‌های تجاری و غیرتجاری مشاغل خاص
بغزیان می گوید: یکی دیگر از مشکلاتی که در ارتباط با مالیات ستانی از برخی مشاغل خاص و پردرآمد وجود دارد، این است که حساب‌های تجاری و غیرتجاری آن‌ها از یکدیگر جدا نیست. بنابراین، سازمان امور مالیاتی نمی تواند آن‌ها را از هم تشخیص دهد و مالیات ستانی دقیقی داشته باشد.
وی تأکید می کند: لازم است راه اندازی کامل سامانه مودیان و استفاده صحیح از آن در دستور کار قرار بگیرد. اگر می‌خواهیم از مزیت‌های این سامانه به صورت حداکثری بهره مند شویم، باید اجرای صحیح قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی را در دستور کار قرار دهیم. وزارت اقتصاد باید بر میزان نظارت‌هایش بیفزاید و با احصاء میزان دقیق درآمد افراد به سمت مالیات ستانی مبتنی بر اطلاعات حرکت کنیم.
این کارشناس اقتصادی توضیح می دهد: اگر شرایط فعلی را سامان ندهیم، افراد انگیزه خود را برای کارهای تولیدی و محرک رشد اقتصادی از دست می‌دهند. به طوری که همگان تمایل پیدا می‌کنند در حوزه‌های غیرشفاف اقتصادی عمل کنند تا بتوانند فرار مالیاتی داشته باشند و سودهای کلان ببرند.
ضرورت مالیات ستانی هوشمند عادلانه و دقیق در کشور
مینا مهرنوش کارشناس فضای کسب و کار کشور نیز در خصوص لزوم مالیات ستانی عادلانه و دقیق در کشور ضمن اشاره به این موضوع که مالیات ستانی هوشمند، عادلانه و دقیق در کشور یک ضرورت است، به خبرنگار قدس می گوید: ابزارهای نوین مانند سامانه مودیان می‌توانند کمک بزرگی به بهبود نحوه مالیات ستانی در کشور بکنند و آن را به سمت عادلانه تر شدن پیش ببرند.
وی ادامه می دهد: این موضوع که باید از مشاغل مختلف متناسب با درآمدشان مالیات بگیریم، یک امر اساسی و درست است. افرادی که درآمد بیشتری دارند، قطعاً باید متناسب با درآمدشان، مالیات بیشتری هم بپردازند. این به معنای عدالت مالیاتی است.
این کارشناس فضای کسب و کار کشور ادامه می دهد: آمارهایی که در مورد پرداخت سرانه مالیات برخی مشاغل خاص مانند آرایشگران زنانه، طلافروشان و مشاورین املاک منتشر شده است، منصفانه به نظر نمی رسد و با درآمد این مشاغل همخوانی ندارد.
کسب درآمد از راه‌هایی که امکان شناخت مالیاتی ندارد
وی می افزاید: مثلاً، اینکه طلافروشان گفته شده است که در این سال 10 میلیون و 800 هزار تومان سرانه پرداختی داشته اند که با توجه به درآمد این مشاغل قابل قبول نیست.
مهرنوش می گوید: بخش عمده ای از درآمد این مشاغل از راه‌هایی است که امکان شناخت مالیاتی وجود ندارد و در نتیجه فرار مالیاتی رقم می‌خورد. قطعاً مشاغلی مانند طلافروشان، مشاورین املاک باید متناسب با درآمدشان مالیات بدهند و مالیاتی که طی سال 1401 پرداخته اند، منطقی نیست. مشاغل و اصناف خاص و پردرآمد متناسب با درآمدشان مالیات نمی پردازند اما آن‌ها خودشان به این مسئله باور ندارند که باید متناسب با درآمدشان مالیات بپردازند!
نوعی بی عدالتی در نظام مالیات ستانی کشور شاهد هستیم
مهرنوش می گوید: قطعاً نوعی بی عدالتی در نظام مالیات ستانی کشور شاهد هستیم. واحدهای تولیدی که در شرایط فعلی تحریمی در حال جهاد اقتصادی هستند، به خاطر در دسترس بودن و شفافیت مالی شان هدف مالیات ستانی دقیق قرار می‌گیرند.
وی می دهد: کارگران و کارمندان دولتی نیز در دسترس دولت هستند و قبل از اینکه حقوق شان واریز شود، مالیاتشان کسر می‌شود. اما برخی مشاغل پردرآمد به انحای مختلف فرار مالیاتی دارند که باید با آن مقابله کنیم.
این کارشناس حوزه کسب و کار کشور گفت: مردم یک باوری دارند و آن این است که مالیات‌های پرداختی صرف آن‌ها نمی شود و در جاهای دیگری هزینه می‌شود. این نوع نگاه به موضوع مالیات، باعث شده است که تمایلی به پرداخت مالیات نداشته باشند. در کنار استفاده از ابزارهایی مانند سامانه مودیان باید کارهای فرهنگی انجام دهیم و بتوانیم از طریق اقناع سازی مالیات دهندگان آن‌ها را به سمت مالیات دهی منصفانه سوق دهیم.
نظر شما