سینمای ایران این روزها، روزهای پررونق خود را در زمینه تولید آثار سینمایی سپری می‌کند و غالب فیلم‌ها برای نمایش در سی و سومین جشنواره فیلم فجر آماده می‌شوند. البته ناگفته نماند که فجر سی و سوم که چیزی حدود دو ماه تا آغاز آن باقی مانده است به لحاظ مضومنی و تنوع آثار به لحاظ سالهای گذشته تنوع قابل قبولی را در خود جای داده است.

در این گزارش سعی شده تا فیلمهای سینمایی در حال تولید را به لحاظ مضمونی بررسی کنیم.

*اجتماعی

با احتساب فیلم‌های آماده نمایش بیش از 90 فیلم سینمایی برای جشنواره فجر دورخیز کرده اند اما از این بین در بین 38 فیلم در دست تولید هستند که  31 فیلم مضمونی اجتماعی دارند که این روزها برخی آخرین مراحل آماده‌سازی و برخی دیگر هم مراحل آغازین فنی خود را سپری می‌کنند تا بتوانند خود را به ماراتن فجر سی‌وسوم برسانند.

فیلم سینمایی «هاری» ساخته امیراحمد انصاری و تهیه کنندگی علی شاه حاتمی و مهدی مددکار همانگونه که از نامش بر می آید یک مضمون اجتماعی یا به عبارتی یک فیلم شهری را در لایه های مختلف خود جای داده و این روزها آخرین مراحل تدوین خود را توسط مستانه مهاجر سپری می‌کند و کارگردان جاون این فیلم معتقد است که به خاطر مضمون شهری که «هاری» دارد می‌تواند در گیشه هم موفق باشد که باید دید خروجی آن به چه شکل است.

البته «هاری» تنها فیلم اجتماعی این جدول نیست و در این میان نام هایی از کارگردانان شناخته شده سینما مثل «مرگ ماهی» روح الله حجازی، «360 درجه» سام قریبیان، «عصر یخبندان» مصطفی کیایی، «اسب سفید پادشاه»، «چهارشنبه 19 آبان» وحید جلیلوند، «شیفت شب» نیکی کریمی، «چهارشنبه خون به پا می‌شود» حماسه پارسا، «آزادی مشروط» حسین مهکام، «رخ دیوانه» ابوالحسن داوودی که دوستی چند جوان در فضای مجازی و اتفاقاتی که پس از این دوستی برای آنها رخ میدهد را به تصویر میکشد.

البته این پایان کار نیست و قصه سینمای اجتماعی همچنان کارگردانان مورد علاقه خود را دارد به طوری که «مردی که اسب شد» امیرحسین ثقفی،‌ «مشرف به کوچه بی نام» هاتف علیمردانی، «بهمن» مرتضی فرشباف، «دلتاایکس» علیرضا امینی که به نوعی پای خود را در سینمای اجتماعی محکم بر زمین گذاشته است، «مادر قلب اتمی» علی احمدزاده، «خانه دختر» شهرام شاه حسینی، «دلم می‌خواد» بهمن فرمان آرا، «شانس عشق تصادف»‌ و «دریا کنار» آرش معیریان، «من دیه گو مارادونا هستم» بهرام توکلی، «اعترافات ذهن خطرناک من» که سومین ساخته هومن سیدی نیز در مقام کارگردان محسوب می‌شود، «شکاف» کیارش اسدی زاده که مشکلات کودک در خانواده را روایت می‌کند، «یحیی سکوت نکرد» کاوه ابراهیم پور و تهیه کنندگی تینا پاکروان، «نهنگ عنبر» سامان مقدم، «آدم باش» مجید جوانمرد البته پس 8 سال دوری از سینما و کمی چاشنی طنز، «چاقی» راما قویدل، «سراب» سعید چاری، «قندون جهیزیه» ساخته علی ملاقلی پور، «طعم شیرین خیال» کمال تبریزی، «این سیب هم برای تو» سیروس الوند، «تابو» خسرو معصومی، این روزها مراحل خود را برای آمادگی نمایش در فجر سی و سوم سپری میکنند.

با یک مقایسه سرانگشتی می‌توان فهمید که سینمای اجتماعی از مابقی ژانزها طرفدار بیشتری دارد و این حجم تولید آثار اجتماعی مصداق بارز این امر است.

*سیاسی و تاریخی

و اما ژانر سیاسی که این ژانر هم یکی از بخش های پرطرفدار سینمای ایران است و طی سالیان گذشته نشان داده که فیلم سیاسی هم مخاطبان زیادی را در دل خود جای داده است.

البته می‌توان از «روباه» افخمی به عنوان یک فیلم جاسوسی – امنیتی یاد کرد اما نباید این را از خاطر برد که بهروز افخمی و محمدپیرهادی که تهیه کنندگی این فیلم بر عهده دارد موضوع ترور شهدای هسته ای را نقطه مرکز قصه خود قرار دادند تا شاید بتوان از «روباه» یا با همان نام قبلی «تله» به عنوان اولین فیلم جدی درباره ترور دانشمندان هسته‌ای یاد کرد.

این در حالی است که ابوالقاسم طالبی نیز به تهیه کنندگی محمدرضا تخت کشیان این روزها «یتیم‌خانه ایران» را در شهرک سینمایی غزالی مقابل دوربین برده است که یک فیلم تاریخی با کمی چاشنی سیاسی درباره آغاز جنگ جهانی دوم در جهان و قحطی که در آن روزها به سراغ ملت ایران وارد شد را به تصویر می‌کشد که به نوعی هم می‌توان این فیلم را فیلمی بیگ پرداکشن نامید.

همچنین فیلم سینمایی «مزار شریف» هم یک اثر تاریخی و سیاسی محسوب می‌شود که به شهادت دیپلمات های ایرانی در حمله به سرکنسولگری ایران در مزار شریف میپردازد و این روزها مراحل صداگذاری و جلوه های بصری خود را طی می‌کند تا برای اولین بار در فجر سی و سوم به نمایش در بیاید.

البته عباس رافعی هم سوژه خوبی را برای ساخت انتخاب کرده و «آوازهای سرزمین من» را به تهیه کنندگی امیرحسین شریفی با موضوع داعش مقابل دوربین برده است و این روزها صداگذاری نهایی این فیلم در حال انجام است.

میتوان از «آوازهای سرزمین من» به عنوان اولین فیلم سینمایی با محوریت مستقیم تحرکات داعش نام برد.

*دفاع مقدس

در حال حاضر و در بین آثار سینمایی در دست تولید تنها نام دو اثر با مضمون مستقیم دفاع مقدس پیدا می‌شود و آن هم فیلمهای سینمایی «بهار در پائیز» صادق صادق دقیقی که تهیه کنندگی این فیلم را پروانه مرزبان بر عهده دارد و البته باید گفت که این فیلم در روزهای پایانی صداگذاری و میکس نهایی قرار دارد و روایتی از مبارزه یک کودک در جنگ را به تصویر می‌کشد.

همچنین فیلم سینمایی «حکایت عاشقی» ساخته احمدرمضان زاده و تهیه کنندگی مسعود جعفری جوزانی را نیز نباید در این جدول از خاطر برد.

این فیلم قصه عشق یک خبرنگار ایرانی به یکی از بازماندگان بمباران شیمیایی حلبچه است  و این روزها مراحل پایانی صداگذاری و میکس نهایی خود را طی می‌کند. «حکایت عاشقی» نوشته احمدرمضان زاده است و یک اثر دفاع مقدسی محسوب می‌شود که در مناطق حنوبی و غربی کشور با مدیریت فیلمبردای محمد آلادپوش مقابل دوربین رفته است.

البته جای سئوال دارد که چرا در جشنواره فیلم فجر که به نام انقلاب مزین است باید تنها شاهد نمایش دو فیلم دفاع مقدسی باشیم، البته این موضوع را نمی‌توان کم کاری کارگردانان دانست چون اغلب فیلمسازها علاقه زیادی به ژانر دفاع مقدس دارند و هر یک می‌خواهند سهمی در سینمای دفاع مقدس داشته باشند اما به علت هزینه سنگین ساخت فیلم دفاع مقدسی در طول یک سال با وضعیت حاکم بر اقتصاد سینما و ارگانهای حامی سینمای دفاع مقدس بیش از 3 یا 4 فیلم میسر نیست که باید مسئولین ذیربط و مدیران ارشد سینمایی کشور چاره ای بیندیشند تا سینمای دفاع مقدس در جشنواره فیلم فجر غریب نماند.

*کمدی

امسال هم یک فیلم کمدی در جشنواره سی و سوم را با نام «ایران برگر» خواهیم دید.

ایران برگر حاصل تلاش چند ماهه مسعود جعفری جوزانی است که میتوان از این فیلم به عنوان یک کمدی-اجتماعی پربازیگر نام برد و این فیلم نیز در حال حاضر توسط نیما جعفری جوزانی در حال تدوین است و داستان درباره حرص و طمع و تمایل افراد برای کسب قدرت در شرایط ویژه است و وضعیتی که خیلی از انسان‌ها در آن شرایط درونیات خود را نشان می‌دهند. این فیلم یک کمدی شلوغ است که داستانش در فضای معاصر روایت می‌شود که یک کمدی شلوغ به حساب می آید.

و اما در پایان با یک مقایسه سرانگشتی به این نتیجه خواهیم رسید که سینمای اجتماعی همواره دارای طرفداران بسیاری در میان قشر سینماگران است البته ژانرهای دیگر هم علاقه مندان خود را دارند و نباید سینماگران صرفا سینمای اجتماعی را در یابند و دیگرهای ژانرهای مهم مثل تاریخی و دفاع مقدس را رها کنند البته ساخت فیلم در این ژانرها آدم خود را می‌خواهد که سینمای ایران نیز از این افراد متخصص بی نصیب نیست.