مسعود دانشمند دبیر کل خانه اقتصاد ایران ضمن بازدید از غرفه قدس در بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری ها با اشاره به دلایل افزایش نرخ ارز در ماه های اخیر گفت: بررسی دلایل افزایش نرخ ارز مساله مهمی است که باید به صورت کارشناسی انجام شود هر چند که بسیاری از دلایل آن به عینه مشهود ومشخص است. افزایش قیمت ارز وابسته به مکانیزم عرضه وتقاضاست، یعنی هنگامی که در بازار برای خرید طلا یا ارز تقاضا ایجاد می شود به طور طبیعی قیمت آن افزایش می یابد.
وی دراین باره افزود: هر چند که برخی تصمیمات غیر کارشناسی نیز براین افزایش بی تاثیر نیست که از آن جمله می توان به کاهش نرخ سود بانکی که کارشناسی نشده بود اشاره کرد. خروج سرمایه ها از بانکها و روی آوردن به سمت بازارهای خرید طلا وارز از دلایل دیگر افزایش قیمت ارز است.
دانشمند در ادامه تصریح کرد: تقاضای واقعی ارز در بازار درخواستی است که برای انجام فعالیت های مهم و زیر ساختی یا واردات ضروری انجام می گیرد. هنگامی که دلار برای جبران سرمایه خریداری شود و مجددا برای افزایش سود فروخته شود بازار با تقاضای غیر واقعی مواجه می شود واین مساله بر افزایش قیمت ارز تاثیر می گذارد.
مسعود دانشمند با اشاره به نقش دولت به عنوان بزرگترین فروشنده ارز در کشور اشاره کرد دراین باره یادآور شد: دولت بزرگترین فروشنده ارز است و ارزی که از فروش نفت، گاز محصولات پتروشیمی، مس و...به دست می آورد مستقیم در دست دولت قرار دارد، یعنی چیزی افزون بر ۶۰ تا ۸۰ میلیارد دلار کل درآمد ارزی کشوردر دست دولت قرار دارد بنابراین خود دولت در افزایش قیمت ارز بسیار تاثیر گذار است.
دانشمند دراین باره خاطر نشان کرد: اگر دولت خواستار جلوگیری از افزایش قیمت ارز است باید مکانیزم های خاصی برای آن داشته باشد، کافیست مکانیزم عرضه وتقاضا کنترل شود؛ وقتی دولت به این مساله بی توجهی می کند تبعات آن افزایش قیمت ارز می شود، از سوی دیگر دولت به دلیل دست یابی به حجم ریالی مشخصی برای اداره کشور نیازمند پول بیشتری است از این رو زمانی که درآمد کافی ندارد یا درآمد مالیاتی اش محقق نمی شود طبیعی است افزایش قیمت ارز یکی از راه های بی دردسر دولت برای درآمد زایی خود است، هرچند که به تبعات آن توجه نمی کند.
مسعود دانشمند در ادامه با بیان اینکه سیاست های غلط دولت در فاصله گرفتن از سیاست تک نرخی شدن ارز تاثیر گذار است گفت: سیاست های دولت در راستای درآمد زایی ارزی بازار را دچار التهاب کرده ودر نهایت نمی توان به وعده های تک نرخی شدن ارز که هرازچندگاهی اعلام می شود اطمینان کرد. افزایش قیمت ارز از ۳۲۰۰ تا ۴۰۰۰ هزار تومان اقتصاد سالم را زیر سوال می برد و کشور را از رسیدن به شکوفایی اقتصادی دور می کند.
دانشمند در پاسخ به این سوال که آیا می توان برای ارز نرخ مشخصی اعلام کرد گفت: زمانی می توانیم به این مهم برسیم که دولت بتواند تمام نیازهای ارزی کشور را اعم از مسافرت؛ درمانی؛ تجاری و ...تامین کند. اگر دولت چنین کاری نکند همان چیزی به وجود می آید که امروز شاهد آن هستیم دو نرخی شدن وایجاد بازارهای ثانویه که خود بر التهاب بازار ارز می افزاید. در بسیاری از کشورها ارز تک نرخی نیست اما تفاوت چندانی به لحاظ قیمت بین صرافی و ارزی که توسط دولت داده می شود وجود ندارد در حالی که درایران دولت خود به این مساله دامن می زند و ارز در دو یا سه نرخ معامله می شود.
