خرم آباد-فلک الافلاک یا «دژ شاپور خواست» قلعه‌ای تاریخی در مرکز شهر خرم آباد در استان لرستان به عنوان یکی از چشم‌گیرترین آثار تاریخی و گردشگری این شهر و یادگار دوران ساسانیان است که این روز ها به نقل محافل و سوژه فضای مجازی مبنی بر تخریب این اثر قدیم قرار گرفته است.

«فلک افلاک»ایستاده در غبار

قدس آنلاین-گروه استان ها: هفته گذشته در این راستا برخی از پایگاه های اطلاع رسانی محلی در فضای مجازی که معتقد بودند میراث فرهنگی توجه ویژه ای به این بنای تاریخی ندارد به تشکیل پویش های متعدد متوسل شدند تا شاید بتوانند نظر دوستداران اثار تاریخی و همچنین مسئولان را به خود جلب کنند.

انتظارات مردمی

پایگاه های اطلاع رسانی محلی و همچنین بسیاری از خرم ابادی ها و حامیان میراث فرهنگی در خصوص قلعه فلک افلاک می گویند: نمونه مرمتی که در این اثر و در طی سال های گذشته انجام شده است، نه‌تنها مشکلی را برطرف نکرده بلکه باری هم بر دوش آن گذاشته است.

حامیان حفظ اثار تاریخی اظهار می کنند: قلعه فلک افلاک نم کشیده است.

حامیان حفظ اثار تاریخی اظهار می کنند قلعه فلک افلاک نم کشیده است و نیاز به بازسازی داردآن ها ریشه این مشکل را در همین اقدامات مرمتی می دانند و عنوان می کنند: برای مرمت بام قلعه فلک‌الافلاک از سه لایه ملات سیمان، عایق رطوبت (ایزوگام) و آجرفرش استفاده شده است که فرصت نفس‌کشیدن و تعریق را از دیوارها و سقف گرفته است و بخش عمده نم موجود در دیوارها به همین دلیل است.

مرمت فلک افلاک حالا بر دوش بسیاری از این افراد سنگینی می کند تا آنجا که ادعا می کنند: حجم مصالح به کار رفتته بر روی سقف، وزن سقف را بالا برده است. این درحالی است که در چنین بناهایی، سبکی سقف از مهم‌ترین مواردی است که برای مرمت در نظر می‌گیرند.

دوستداران میراث فرهنگی با اشاره به این موضوع که باید برای رصد ترک‌ دیوارهای قلعه، آن‌ها را با گچ پُر کرد و تاریخ اندازه‌گیری را بر روی آن نوشت می افزایند: این رصد و اندازه‌گیری از سال ۹۳ تاکنون انجام نشده و ترک‌ها به حال خود رها شده‌اند و حتی کاشی شاهد ترک، خودش ترک برداشته است.

درگاه های الکترونیکی محلی برای اثبات و تائید جفای وارده بر تن فلک الافلاک حتی به سخنان برخی از مسئولان استان استناد کرده و بر سخنان آیت‌الله سیداحمد میرعمادی در خطبه‌های نماز جمعه خرم‌آباد در مهرماه ۱۳۹۳ اشاره می کنند که با اشاره به وضعیت بنای تاریخی قلعه فلک‌الافلاک اظهار داشته است:«در حال حاضر شاهد هستیم که این قلعه تاریخی در حال تبدیل شدن به تلی از خاک است.»

ناآرامی در فلک افلاک

خبر نم کشیدن فلک افلاک و همچنین ترک برداشتن برخی دیوار های آن که تا تشکیل پویش مردمی برای حمایت از دژ ساسانی راه پیدا کرده است از دیدگاه مسئولان میراث فرهنگی تنها یک شایعه و خبر بی پایه و اساس است.

مسئولان میراث فرهنگی لرستان که به نظر می رسد انتشار این خبر به هیچ وجه به مذاق آن ها خوش نیامده از این مطلب به عنوان شایعه یاد می کنند و اعتقاد دارند که این خبر برای بر هم زدن آرامش مردم و مسئولان طراحی شده و حتی به همین مقدار هم اکتفا نکرده و حق شکایت بر علیه منتشر کنندگان این خبر را برای خود محفوظ می دانند.

دژ تاریخی استوار است

مدیرکل میراث فرهنگی لرستان در همین راستا اذعان می کند: شایعات مطرح شده در مورد ریزش این بنای تاریخی صحت ندارد.

علیرضا سلیمانی اظهار می کند: قلعه فلک الافلاک همچون سایر بناهای تاریخی که هر چند وقت یکبار نیاز به مرمت دارند، نیاز به یک مرمت معمولی دارد که بخشی از آن در یک سال اخیر انجام شده است.

وی ادامه می دهد: در سال های اخیر بخشی از کار مرمت قلعه انجام پذیرفت و لذا برای مرمت کامل آن نیازمند اعتبارات بیشتری هستیم که بزودی با تامین اعتبار، ادامه مرمت این بنای تاریخی پیگیری می شود.

سلیمانی در خصوص اخبار منتشره درباره نم کشیدن دیوار های این قلعه نیز پاسخ می دهد: متاسفانه برخی با بزرگ نمایی مشکلات قلعه قصد برهم زدن آرامش مردم و تخریب مسئولان را دارند که در این خصوص قطعاً از طریق مراجع قضایی با آنها برخورد قانونی خواهد شد.

وی اطمینان خاطر می دهد که ریزش بخشی از قلعه فلک الافلاک و نم کشیدن آن یک شایعه است و هیچ خطری قلعه را تهدید نمی کند و این اثر ارزشمند همچنان استوار و محکم ایستاده است.

وی تاکید می کند: هر بنای تاریخی به بازسازی و مرمت نیاز دارد اما این مرمت به معنای خرابی نیست.

دژ ساسانی در طول تاریخ

قلعه فلک‌الافلاک یا دژ شاپوری در دوره ساسانی کاربرد حکومتی و نظامی داشته و به لحاظ موقعیت استراتژیکی خود در قرن چهارم هجری قمری به عنوان مقر حکومت آل حسنویه و گنجور در زمان آل بویه درآمد در یک برهه نیز به خزانه حکومتی خاندان بدر تبدیل شد، پس‌ازآن نیز مقر حکومت اتابکان لر کوچک و والیان لرستان در دوره صفویه و قاجاریه بوده است و در دوران پهلوی اول و دوم نیز از این قلعه به‌عنوان پادگان نظامی و زندان سیاسی استفاده‌شده است؛ نام فلک الافلاک در دوره قاجار به آن اطلاق شده است.

این بنای کم نظیر مربوط به دوره ساسانی است و به شماره ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

برچسب‌ها