ادبیات دفاع مقدس با فراز و فرودهایی که طی سه دهه از عمرش داشته است، توفیقاتی را کسب کرده و نویسندگان را متوجه مضمونی مهم و ماندگار کرده است. مسئله جنگ، همواره از موضوعات وسوسه انگیز برای بسیاری از نویسندگان بوده است که آن را دستمایه داستان‌هایشان قرار دهند اما با وجود ظرفیت‌های بالایی که در این حوزه وجود دارد، ادبیات دفاع مقدس ما چقدر جهانی شده است و این اتفاق چطور باید محقق شود؟ یک نویسنده دفاع مقدس معتقد است که با سیاه نویسی، جهانی نمی‌شویم.

با سیاه‌نویسی، جهانی نمی‌شویم!

قدس آنلاین-احمد شاکری درباره اینکه ادبیات دفاع مقدس ما قابلیت جهانی شدن دارد، به خبرنگار ما می‌گوید: چرا ندارد!؟ در طول هزار و سیصد سال، شیعه با چه چیزی زنده بوده است؟ غیر از اینکه با عاشورا زنده بوده است. در عین حال که مصایب را می‌خوانیم اما سیاه‌نمایی نیست بلکه همه آن زیبایی است.

او می‌افزاید: موافق ادبیات شعاری نیستم بلکه موافق واقع‌گویی هستم ولی آنچه عده‌ای در داستان‌هایشان می‌نویسند واقع نیست، کذب است. حقیقت جنگ ما، حقیقتی نورانی است و ادبیات ما، ادبیاتی متعهد است. شعار ندادن هم به معنای سیاه نویسی نیست.

این منتقد ادبی تأکید می‌کند: مشکل ما با کسانی است که ارزش‌های معنوی جنگ را کتمان می‌کنند وگرنه با لایه‌های زیرین جنگ مشکلی نداریم، اثری که چشم‌انداز روشنی داشته باشد و در آن معنویت، ایمان و عدالت باشد می‌تواند به لایه‌های پنهان هم بپردازد.

ترجمه شدن، جهانی شدن نیست

نویسنده رمان «انجمن مخفی» خاطرنشان کرد: این‌ها جزو القائات شبه روشنفکرهاست و ته‌نشین شده در افکار نویسندگانی همچون مجید قیصری، محمدرضا بایرامی‌و احمد دهقان که معتقدند با ادبیاتی که حماسی باشد و شخصیت‌های معنوی داشته باشند، نمی‌توان جهانی شد، می‌گویند باید سیاه نویسی بکنیم. همین بلا را برخی فیلمسازان ما به بهانه جهانی شدن بر سر سینمای ایران آوردند. ضمن اینکه مگر آنها که چنین نوشته‌اند، جهانی شده اند؟ آثار کدامشان جهانی است؟

شاکری معتقد است: ترجمه شدن به معنای جهانی شدن نیست و می‌گوید: اینکه یک اثر چطور ترجمه شده و توسط چه نهادی، اهمیت دارد. کسانی که کتابشان با پول بیت المال ترجمه شده، آثارشان جهانی شده است؟ ترجمه اثر که به معنای جهانی شدن نیست. اگر من با پول شخصی خودم اثری را ترجمه کنم، آیا این اثر جهانی می‌شود!؟ ضمن اینکه، اثری که ترجمه شد و همه خواندند، آیا این اثر مورد پسند و تأیید مکتب و ارزش‌های ماست؟ مگر هرچه به آن اقبال داشته باشند، خوب است؟ ملاک که نظر جهان نیست! در منظر جهانی آثاری که نگاه دینی هم ندارند، تایید می‌شوند.

این نویسنده با انتقاد از عملکرد متولیان جشنواره انتخاب کتاب سال دفاع مقدس، عنوان می‌کند: جشنواره‌ها همیشه در ویترین هستند و همه دوست دارند که جشنواره راه بیندازند، اصلاً جشنواره تأسیس شده برای دیده شدن، بنابراین متولیان و مدیران فرهنگی بسیار راغب هستند که جشنواره راه بیندازند تا دیده بشوند در حالیکه بسیاری از کارهای بنیادین، کارهایی هستند که دیده نمی‌شوند.

او اضافه می‌کند: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در برنامه‌ریزی، تدوین سند و چشم انداز ادبیات و کتاب دفاع مقدس باید کارهای مهم تری را مد نظر قرار دهد، برگزاری جشنواره که کار اولویت داری نیست. باید از متولیان امر پرسید که در ساحت گسترده کتاب دفاع مقدس، چه سیاستگزاری‌هایی انجام و محقق شده است؟ پاسخ به این پرسش اهمیت دارد وگرنه جشنواره به هر شکلی می‌تواند برگزار می‌شود و کار ماندگاری در حوزه ادبیات نیست.

منبع: روزنامه قدس

برچسب‌ها