۱۶ خرداد ۱۳۹۷ - ۱۳:۵۰
کد خبر: 604132

در اردن چه می گذرد؟.

حسن هانی زاده

قدس آنلاین:تظاهرات گسترده مردم اردن در اعتراض به افزایش مالیاتها و قیمت نفت وگاز ابعاد سیاسی به خود گرفت تا جائی که کابینه اردن به ریاست "هانی الملقی " استعفای خود را تقدیم ملک عبدالله دوم پادشاه اردن کرد.

در اردن چه می گذرد؟.

این تظاهرات ابتدا جنبه اقتصادی و رفاهی داشت و مردم در اعتراض به افزایش ٤٥ درصدی قیمت حامل های انرژی وافزایش مالیاتها، در برابر ساختمانهای دولتی در شهرهای مختلف اردن تجمع کردند.
پادشاه اردن پس از استعفای کابینه، عمر الرزاز وزیر آموزش عالی را مامور
تشکیل کابینه جدید کرد اما گزارش ها نشان می دهد که اغلب اعضای پارلمان اردن موافق نخست وزیری عمر الرزاز نیستند.
تظاهرات مردمی به تدریج به سمت طرح مسائل سیاسی و درخواست از پادشاه برای انحلال پارلمان سوق داده شد تا جائی که فعالیت های اقتصادی و اجتماعی در اردن از اواخر هفته گذشته تقریبا متوقف شده است.
این تظاهرات بزرگترین تظاهرات پادشاهی اردن از سال ۱۹۸۹ تا کنون بوده که
اگر ادامه یابد نظام پادشاهی اردن را با یک چالش جدی مواجه خواهد ساخت.
اما صرف نظر از تظاهرات مردمی در اردن اکنون این سوال مطرح است که چه
قدرت هائی در پشت این تظاهرات گسترده مردمی قرار دارند.؟.
تجزیه و تحلیل رخدادهای اخیر منطقه نشان می دهد که آمریکا، عربستان، مصر، رژیم
صهیونیستی و امارات متحده در صدد ناامن کردن اردن برآمده اند.
دلیل این امر این است که عبدالله دوم پادشاه اردن اخیرا نسبت به انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس انتقاد کرده و بشدت با طرح"معامله قرن" که از سوی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان ارائه شده، مخالفت کرد.
به موجب این طرح تشکیلات خودگردان از بیت المقدس به عنوان پایتخت فلسطین چشم پوشی وبه شهر "ابو دیس" به عنوان پایتخت آینده دولت فلسطین اکتفا و در عین حال موضوع بازگشت آوارگان فلسطینی به اراضی اشغالی برای همیشه نادیده گرفته شود.
تا قبل از طرح معامله قرن، عربستان، امریکا وامارات متحده سالانه حدود ۶ میلیارد دلار کمک مالی در اختیار اردن قرار می داندند اما از سال گذشته
که اختلافات عربستان و مصر با قطر شدت گرفت این کمک ها قطع شد.
علت این امر این بود که اردن حاضر نشد روابط خود را با قطر و ترکیه قطع کند که این موضوع خشم عربستان، امارات و مصر را بر انگیخت.
از سوی دیگر شرکت پادشاه اردن در نشست اضطراری سران کشورهای عضو سازمان همکاری های اسلامی در استانبول  ترکیه برای بررسی حوادث اخیر فلسطین موجب شد تا عربستان به تحریک قبایل اردن برای طرح مسائل رفاهی بپردازد.
اگر چه مطالبات مردم اردن کاملا مشروع است اما حضور قبایل شرق اردن درمیان تظاهرات اهالی امان پایتخت اردن هیچگونه تردیدی باقی نمی گذارد که عربستان سعودی در پشت این تحریکات قرار دارد.
از آنجائی که حجم بدهی های خارجی اردن از ۴۰ میلیارد دلار تجاوز کرده و دولت اردن باید در یک فرایند زمانی ۵ ساله  این بدهی ها را به صفر
برساند و نیز افزایش نرخ بیکاری تا۲۰ درصد، لذا دولت اردن با یک بحران اقتصادی شدید در آینده مواجه خواهد شد.
تنها دو راه در برابر پادشاه اردن وجود دارد نخست پیوستن به طرح معامله قرن و چشم پوشی از بیت المقدس به عنوان پایتخت فلسطین یا دست و پنجه نرم کردن با بحران های نفس گیر اقتصادی.
به نظر می رسد حاکمیت پادشاهی اردن با یک خطر جدی مواجه است زیرا در طرح مشترک آمریکا، رژیم صهیونیستی، عربستان، امارات و مصر دگرگونی در ساختار حاکمیت اردن مورد توجه قرار دارد.
در این طرح پس از تغییر حاکمیت سیاسی در اردن، قرار است ساکنان فلسطین در یک فرایند زمانی ۱۰ ساله  از کرانه غربی و نوارغزه به اردن انتقال داده شوند
اما آیا انگلیس که هم پیمان سنتی اردن تلقی می شود اجازه خواهد داد کهنظام پادشاهی اردن پس از نزدیک به یکصد سال رابطه تنگاتنگ  با انگلیس
دچار فروپاشی شود؟.
قطعا این امر به قدرت نفوذ انگلیس بر آمریکا، شرکای اروپائی و منطقه ای خود دارد اما در "تونل های تاریک سیاسی" هیچ اتفاقی قابل پیش بینی نیست.

برچسب‌ها