فلسفه اسلامی
-
انتشار کتاب فلسفه اسلامی به زبان انگلیسی
کتاب فلسفه اسلامی به زبان انگلیسی با ویراستاری حجج اسلام محمدعلی شمالی و مهدی عبداللهی و با هدف معرفی و آموزش فلسفه اسلامی به دانشجویان انگلیسیزبان در کشور انگلستان به چاپ رسید.
-
نشست بررسی ارتباط وجودی خدا با جهان و انسان در انجمن علمی فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه فردوسی
انجمن علمی فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، نشست بررسی «ارتباط وجودی خدا با جهان و انسان چگونه است؟» ششمین نشست از سلسله نشستهای اثبات و تبیین مباحث اعتقادی به شیوهای نوین را برگزار میکند.
-
نگاهی به زندگی و خاطرات مرحوم آیتالله سیدحسن سعادت مصطفوی
حکیم خراسانی در شهر هزار حکیم
آیتالله سیدحسن سعادت مصطفوی، از علمای تهران، استادان برجسته فلسفه اسلامی و استاد تمام دانشگاه امام صادق(ع) ششم شهریورماه پس از تحمل یک دوره بیماری دارفانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت.
-
کتاب «فلسفه تمدن اسلامی؛ چیستی، مبانی و مراحل» منتشر شد
کتاب «فلسفه تمدن اسلامی؛ چیستی، مبانی و مراحل» اثر سید علیرضا واسعی است که در پژوهشکده اسلام تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۳۲۵ صفحه منتشر شد.
-
رابطه شهادتطلبی و عقلانیت
کارشناس فلسفه اسلامی گفت: فلسفه شهادت زمانی از لحاظ عقلانی معنا پیدا میکند که انسان زندگی خود را منحصر به زندگی در دنیا و مادیات نداند.
-
روایت عبد الحسین خسرو پناه از جلسات گفتوگوی شهید فخری زاده
حتماً باید شهید بشوم تا حرفم را باورکنید !
اندیشه/ محسن فاطمینژاد: با شهادت محسن فخریزاده، پیامی از طرف حجتالاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه منتشر شد که در آن از مباحثه درباره فلسفه و فیزیک با شهید محسن فخریزاده، معاون وزیر دفاع و رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع و استاد فیزیک هستهای دانشگاه امام حسین(ع) صحبت به عمل آمده بود.
-
روایتی از «بزرگترین دوره آموزشی آنلاین فلسفه اسلام در جهان» که رمضان امسال کار خود را آغاز کرد
تجربهای متفاوت از تبلیغ عقاید اسلامی
امسال ماه رمضان با همه سالها تفاوت داشت؛ کرونا نصف جمعیت جهان را خانهنشین کرده بود. ما هم در آفریقای جنوبی در قرنطینه بودیم. مرکز اسلامی هم برنامههایش تعطیل بود.
-
حجت الاسلام دکتر امیر آقاجانلو معتقد است «نظریه» همیشه بعد از «امر موجود» ساخته می شود
اول «علم اسلامی» بعد «فلسفه علم اسلامی»
مواجهه ما با مدرنیته چگونه باید باشد. اصلاً تلقی جامعه به خصوص جامعه حوزوی که رسالت نظریهپردازی تمدن اسلامی را برعهده دارد از مدرنیته چیست؟ اینها پرسشهایی است که در جستوجوی پاسخ آن با حجت الاسلام دکتر امیر آقاجانلو، دانشآموخته فلسفه دین در موردش به گفتوگو نشستیم.
-
در لیسبون- پرتغال؛
کنفرانس بینالمللی مطالعات عربی و اسلامی برگزار میشود
کنفرانس بینالمللی مطالعات عربی و اسلامی در روزهای ۱۶ و ۱۷ آوریل ۲۰۲۱ در لیسبون- پرتغال برگزار میشود.
-
نگاهی به آرای «مصطفی السباعی»
ندای سوسیالیسم اسلامی در دل اخوانالمسلمین!
السباعی همچون تمام مصلحان مسلمان آرزوی شکلگیری تمدنی اسلامی را در سر میپروراند. به همینخاطر به وحدت اسلامی نیز اهتمام بسیاری میورزید و تلاش برای ایجاد وحدت میان شیعه و سنی را واجب میدانست. او در این زمینه همکاریهایی هم با علامه شرفالدین داشت.
-
تأملی در نسبت فرهنگستان علوم اسلامی و فلسفه اسلامی
رویارویی با فلسفه
استاد میرباقری اختلاف فلاسفه را بهعنوان اهرمی در جهت ابطال و غیردینی بودن آرای فلاسفه اخذ مینماید، همان کاری که تفکیکیان سالهاست در صدد دستاویز قرار دادن آن هستند.
-
جریان شناسی ِ مواجهه عقل با دین
«فلسفه»؛ دوراهی بزرگ متفکران مسلمان
فلسفه دین در نگاه کلی با توجه به وامداریاش از الهیات در مقامی قرار دارد که بیشتر بحثهای گسسته و بسته شدهای نسبت به آن صورت گرفته، اینکه ابزار فلسفه در چیستی امر ِ دین چه تأثیرهایی دارد، هدف این نوشتار نخواهد بود. برعکس، این نوشتار پیرامون جزئیات ورود فلسفه به اندیشه اسلامی سخن میگوید. با توجه به آنکه آغاز فرقه گرایی در اسلام را میتوان همسنگ با تولید اندیشه از دستگاه فلسفه دانست و زایش تعابیر مختلف از آموزههای دینی از بحث ولایت تا احکام و جایگاه نقل گرایی و عقل گرایی را سوغات همین تداخل و امر بین امرین تلقی نمود.
-
سیری در اندیشه تقیالدین نبهانی و حزبالتحریرِ او
در جستجویِ خیالِ خامِ هدیهای به نام «خلافت»!
نبهانی معتقد است از آنجا که انجام تکالیف الهی بر همه مسلمین واجب است و بدون ایجاد خلافت اسلامی، زمینه برای اجرای بسیاری از احکام اسلامی مهیا نخواهد شد، پس ایجاد خلافت اسلامی نیز امری واجب و تکلیفی بزرگ بر دوش تمامی مسلمین جهان است.
-
نگاهی به پاسخ فلاسفه اسلامی به چیستی «فلسفه اخلاق»/ بخش نخست
اخلاق ملکۀ نفسانی است
سخن از هویت قضایای اخلاقی نیز بیگمان داخل در فلسفۀ اخلاق است، زیرا تعیین هویت این قضایا از حیث منشأ آنها و اخباری یا انشایی بودن و مسائلی ازایندست، ثمراتی دارند. مسائل دیگری نیز وجود دارند که در بحث حسن و قبح عقلی به آنها اشاره خواهد شد. تأمل در این مفهوم ما را به مسائل فلسفۀ اخلاق نزد فلاسفۀ مسلمان خواهد رساند. بر این اساس، اکنون میتوان فلسفۀ اخلاق را با مبانی فلسفۀ اسلامی چنین تعریف کرد: «بررسی قوانین مطلق فلسفی با روش برهان در مباحث اخلاقی که شامل مباحث منطقی قضایای اخلاقی (فرااخلاق)، چیستی و منشأ مفاهیم اخلاقی و هویت نیک و بد است.»
-
سلفیه جهادی؛ ذبح نیتهای پاک پای نگرشهای سطحی
محصور کردن اسلام در فریضه جهاد در کنار تنگنظری و خشکمغزی سبب شده تا دشمنان به راحتی بتوانند از سلفیهای جهادی در جهت منافع ضداسلامی خود بهره برداری کنند.
-
نگاهی اجمالی به طرح تمدنی «مالک بن نبی»
مالک بن نبی هرگونه الگوگیری از تمدن غرب را رد کرده و معتقد است اقتباس از تمدن غرب – و هر تمدن دیگری - نه مطلوب و نه حتی شدنی است. چراکه اساسا تمدن امری وارداتی نیست. تمدن باید از درون جوامع بجوشد.
-
یادداشت:
«سیدقطب»؛ متفکری جهادی، تکفیری و یا تمدنی؟!
سیدقطب در «معالم فیالطریق» می گوید: «اسلام تئوری نیست، برنامه است.» او میگوید اسلام برنامهای است برای زندگی. لذا صرفا در ذهن و دل مسلمانان موجودیت پیدا نمیکند، بلکه باید در متن جامعه عینیت یابد.
-
عبدالحسین خسروپناه در گفتوگو با قدس
دلایل فرهنگستان برای جهتداری علوم ناتمام است
اندیشه: اطلاق توحید و ربوبیت الهی مقتضی آن نیست که مجموع علوم تجربی با مدل فرهنگستان تولید شوند. بسیاری از عالمان اسلامی در گذشته و حال، فانی در توحید بودند و هرگز چنین تعریفی از علم دینی نداشتند و بهطورکلی به رد علم و تکنولوژی مدرن نپرداختند. اشکال مقایسۀ علوم طبیعی و مهندسی با معصیت و گناه به اینکه هر دو واقع میشوند و وقوعشان نشانۀ صحت آنها نیست، ناتمام است. هیچ ربطی بین این دو مقام نیست؛ علوم طبیعی، کشف طبیعت است و کشف، امری اختیاری نیست، هرچند مقدماتش اختیاری و تابع نیازهای بشری باشد، نیازهایی که میتواند برای مؤمن و کافر مشترک باشد. تکنولوژی نیز نوعی کشف و ساخت نیازمندانه است؛ صنایع، فعل اختیاری بشر و تابع انگیزهها و نیازهاست. برخی از صنایع مصداق گناه و عصیان است و به جهت اینکه در دایرۀ افعال ارادی انسان قرار دارد، حرمت شرعی دارند، هرچند توسط عدهای به وقوع بپیوندند. ساختن صنایعی مانند هواپیما گرچه ارادی است، ولی بر اساس قوانین تکوینی و نیازهای مشروع بشر ساخته شده و در این جهت میان مؤمن و کافر تمایزی نیست.
-
یادداشت
رشیدرضا و وهابیت؛ رابطهای لرزان
وهابیت در ظاهر خیلی از حرفهایی که مصلحان مسلمان میزدند را تکرار میکرد. میگفت اجتهاد باید دوباره احیا شود، باید برای فهم دین مستقیما به قرآن و سنت رجوع کرد و فهم فقها، متکلمین و فلاسفه را ملاک قرار نداد، خرافات را باید از اسلام زدود.
-
مروری بر اندیشه سیاسی «طه عبدالرحمن»
دفاع فلسفی از نظریه ولایت فقیه در بستر فکر اهل تسنن
اینکه متفکری سنّیمذهب، نظریه ولایتفقیه را در نظام سیاسی جامعه مطرح میکند و به لحاظ فلسفی آن را تئوریزه میکند، امری قابل توجه و تحسین است.
-
محمدی عراقی:
معرفت شناسی فلسفه اسلامی با معرفت شناسی قرآن فرق دارد
آیت الله محمدی عراقی در همایش قرآن و معرفت شناسی گفت: به عقیده من معرفت شناسی فلسفه اسلامی با معرفت شناسی قرآن فرق دارد. در قرآن کریم، علم حلال همه مشکلات نیست.
-
یادداشت:
اختلافات «جماعت اسلامی» و «دیوبندیه» در شبه قاره
ابوالاعلی مودودی با توجه به تحولی که در فهم مفاهیم اساسی قرآن پدید میآورد، تشکیل حکومت اسلامی را اصلیترین هدف دین میپندارد. او معتقد است که تمام انبیا سعی کردند انقلابی سیاسی برپا کنند. لذا تمام عبادات فردی را مقدمه و وسیلهای برای انقلابی سیاسی و برپایی حکومت دینی میداند.
-
هانری کربن و آینده فلسفه اسلامی
با این میراث چه باید کرد؟
میراث همواره در معرض اتهام است، فلسفه ایرانی-اسلامی یکی از همین مواردی است که همچون دیگر بخش مهم میراث بزرگ فکری ما، یعنی عرفان، پیوسته در معرض داوریهای موافقان و منتقدان وضعیت تمدنی کنونی قرار گرفته است.
-
نگاهی به شباهت های فلسفه کانت با فلسفه اسلامی
رؤیت کانت از عینک فلسفه اسلامی
فلسفه کانت مملو است از مطالبی که ما در فلسفه خودمان، با عنوان اصالت وجود و اصالت ماهیت، با آن درگیر بودهایم؛ یعنی همه این کارها را کانت در بحث ذهن و فاهمه و اینها باید جواب بدهد و انجام بدهد تا بحثش درست شود.
-
نصرالله حکمت:
تفکر یونانی و اسلامی فرق ماهوی دارند/ فلسفه اسلامی ریشه هویت ماست
استاد دانشگاه شهید بهشتی در نشست تعاملات فلسفی ایران و یونان گفت: اگر ما در جستجوی تفاوت بنیادین تفکر یونانی و اسلامی هستیم، باید بگویم من معتقدم تفاوت ماهوی با هم دارند.
-
ویژگی های ممتاز شیخ الرییس از زبان یحیی یثربی
قدس آنلاین: تحلیل ابن سینا در حدوث و قدم جهان، اثبات واجب، توحید واجب، علم الهی، جبر و اختیار، نبوت، معاد و دهها مسئله دیگر، از نظر دقت، بی نظیر است؛ به گونه ای که اگر هم اکنون بخواهیم در فلسفه اسلای، کار جدی و دقیقی انجام دهیم، باید این کار را از همان جا آغاز کنیم که ابن سینا از دست نهاد.
-
کارکردهای فلسفه برای کودکان
قدس آنلاین: پیشنهاد برنامۀ فلسفه برای کودکان این است که کودکان را به فضیلتهای عقلی و اخلاقی مزین کنیم تا آنها بتوانند خود در موقعیتهای خاص اخلاقی بهترین تصمیم ممکن را اتخاذ کنند.
-
نوشتاری از رضا داوری اردکانی؛
عصاره حکمت شرق / اهمیت سهروردی در فلسفه اسلامی
نوشتار پیش رو برگرفته از کتاب ما و تاریخ فلسفه اسلامی نوشته دکتر رضا داوری اردکانی است که در آن به نقش و اهمیت شیخ اشراق در فلسفه اسلامی پرداخته است.
-
بررسی دو آسیب در کمین فلسفه اسلامی
ضرورت عبور از مستشرقان
قدس آنلاین / دکتر نصرالله حکمت/ عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی : صحبت درباره آینده فلسفه اسلامی، بدون دانستن وضعیت گذشته و حال این فلسفه، میسر نخواهد بود.