قدس آنلاین – وحید اکرمی: به طور متوسط روزانه ۱۰۰-۵۰ موی موجود در سر انسان می‌ریزند. این ریزش مو طبیعی است و همان ریزشی است که در هنگام دوش گرفتن و برس زدن دیده می‌شود. این موها دوباره رشد خواهند کرد. در هر زمان کمتر از ۱۵٪ موها در مرحله استراحت هستند و بعد از گذشت ۳ تا ۴ ماه این موها می‌ریزند و به جای آن‌ها موهای جدیدی رشد می‌کنند. قطر مو 0.1 ميلي متر مي باشـد. مو بطور متوسط در روز 0.35 ميلي متر و در ماه 1 سانتي متر رشد مي كـــند. رشد مو در تابستان از زمستان بيشتر بوده و همچنين رشد مو در مردان انــدكي سريعتر از زنان ميباشد.
در سـر بچـه در هــر سانتي متر مربع سر 1100 پياز مو وجود دارد كـه ايـن تعـداد در سـن 25 ســالگي به 600 و در سن 30 الـي 50 سـالـگـي بـه 250 الـي 300 تـار مـو كـاهــــش مـييابد. از هر پياز مو در حدود 25 تار مو (پس از ريزش تـار مو قبلي) در طول حيات فرد رويش مي كند كه هر كدام از آنها سالها باقي مي ماند. علت آن كـه موهاي سر همواره در حال رشد مي بـاشـد امـا مثـلا مـوهـاي ابرو تا اندازه مشخص بلند ميگردد، در كنترل ژنتـيـكي آنهـا می باشد. مثلا در موي سر در آن واحد 85 درصد موها در حال رشد بوده و تنها 13 درصد مـوها در حال استراحت هستند. اما در ابرو تنها 10 درصد موها درحال رشد و 90 درصد موها در حال استراحت هستند.
ریزش غیر طبیعی مو
مشکل ریزش غیر طبیعی مو زمانی آغاز می‌شود که موهای ریزش یافته بیشتر و سریع تر از موهای رویش یافته جدید باشند و یا رشد موهای جدید ضعیف شود در این حالت بعد از مدتی از تعداد کل موها کاسته شده و فرد متوجه کاهش حجم موهایش می‌شود. لذا درعلم پزشکی زمانی می‌گویند، فرد دچار ریزش مو شده است که در طول روز بیش از ۵۰ تا ۱۰۰ تار موی او بریزد یا اگر حدود ۱۰۰ تار مو را گرفته و بکشند بیشتر از ۴ تا ۵ تار مو کنده شود و بریزد. عوامل مختلفی می‌توانند روی سیکل رویش مو اثر گذاشته و باعث ریزش موی دائم یا موقت شوند، شایعترین علت ریزش موی سر هم در آقایان و هم در خانم‌ها ریزش موی هورمونی– ژنتیکی یا آندروژنتیک (Androgenetic alopecia) می‌باشد، از دیگر عوامل می‌توان به سابقه تب بالا، بیماری‌های تیروئید، کم خونی، رژیم‌های غذایی خاص، زایمان و شیردهی، مصرف بعضی داروها، بیماریهای التهابی یا عفونی پوست سر، مواد شیمیایی، شیمی درمانی، استرس و غیره اشاره نمود.
اما پزشکان معتقدند که اختلالاتی همچون کم‌خونی، مشکلات غده تیروئید، عدم تعادل هورمونی و بیماری‌های مرتبط با سلامت عمومی بدن را می‌توان از طریق آزمایش روی تار مو تشخیص داد. بنابراین به دلیل ارتباط بین وضعیت سلامت مو با دیگر اعضا می‌توان آن را به عنوان شاخصی قوی برای کنترل سلامت کل بدن در نظر گرفت. به طور کلی میوه‌ها، سبزی‌های تازه و خام، ماهی تازه، روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون و روغن آفتابگردان و روغن ذرت از غذاهای بسیار مفیدی هستند که به رشد و سلامت موها کمک می‌کنند.

مهمترین عوامل ابتلا به طاسی
اختلالات هورمونی
به هم خوردن شرایط درونی و هورمونی بدن باعث ریزش موی شدید می‌شود این موارد شامل: دیابت کنترل نشده، بیماری تیروئید، کلیه، کبد، لوپوس، سندرم تخمدان پلی کیستیک و غیره می‌باشد. در این شرایط تا درمان کامل بیماری اصلی ریزش مو ادامه خواهد داشت. بنابراین یافتن علت اصلی ریزش مو مهمترین قدم در درمان آن می‌باشد. به طور مثال اگر مشکل تیروئیدی وجود داشته باشد، چه پرکار و چه کم‌کار، می‌تواند باعث ریزش مو شود که با حل مشکل تیروئید، این مشکل هم حل خواهد شد و همچنین شاید تعادل هورمون‌های زنانه یا مردانه مثل آندروژن‌ها به هم خورده باشد که باز هم می‌تواند از علل ریزش مو باشد که متعادل کردن این هورمون‌ها نیز به حل مشکل ریزش مو منجر خواهد شد. موهای پشت و بغل سر چون عموما فاقد گیرنده‌های هورمونی می‌باشند، ریزش پیدا نکرده و تا آخر عمر باقی می‌مانند.

عوامل تغذیه‌ ای
یکی از شایع‌ترین علل ریزش موها، عوامل تغذیه‌ای و به خصوص فقر آهن است، البته کمبود روی، سلنیوم، کلسیم، پروتئین و... نیز می‌توانند باعث ریزش مو شوند بدین صورت که بعد از مدتی تغذیه نامناسب بدن با کمبود ویتامین، پروتئین و آهن مواجه شده و هر کدام از این کمبودها می‌توانند باعث ریزش شدید مو شوند البته اثر آنها می‌تواند موقت باشد و در صورتی که کمبودها اصلاح شوند ریزش مو طبیعی می‌شود.

فاکتورهای شیمیایی
مواد شیمیایی که در رنگ کردن موها، فر کردن، صاف کردن و دکلره استفاده می‌شوند می‌توانند باعث خشک شدن و خورد شدن موها شده وریزش موقت ایجاد کنند در مواردی این ریزش موها دائم شده و موهای ریخته شده دوباره رشد نمی‌کنند، که در این موارد برای پوشش ناحیه کم مو باید از پیوند موی طبیعی استفاده نمود.

داروها
بعضی داروها نیز باعث ایجاد این مشکل می‌شوند، مثلا داروهایی مثل داروهای ضدانعقاد خون (وارفارین، هپارین)، داروهای ضدافسردگی و داروهای ضدنقرس. قطع این داروها به حل مشکل ریزش مو کمک می‌کنند اما در صورت حیاتی بودن مصرف این داروها حتی پیوند موی طبیعی نیز نمی‌تواند مفید باشد.

کم‌خونی
کم خونی، ناشی از سطوح پایین آهن یکی از شایع‌ترین دلایل ریزش مو است؛ موهای شما برای رشد سالم و نگاه پر زرق و برق به مقدار زیادی از ویتامین‌ها و موادمعدنی نیاز دارد؛ آهن یکی از موادمعدنی مهم برای مو است.از این رو، اگر سطح آهن در خون کم شود، پس از آن مو موادمغذی مورد نیاز خود را نمی‌تواند به دست بیاورد و در نتیجه این مشکل به ریزش مو منتهی می‌شود. لازم است که مقدار زیادی از غذاهای غنی از آهن مانند غلات سبوس‌دار، سبزیجات سبز تیره برگدار و غیره مصرف شود؛ وقتی که سطح آهن به حالت عادی بازگشت این مشکل باید کنترل شود.

ریزش موی کششی: ( Traction alopecia
این نوع ریزش مو ناشی از کشش مداوم ، فشار ویا استرس مکانیکی طولانی مدت برروی موهاست و ممکن است در افرادی که موهای سر خود را محکم به هم می بافند اتفاق بیفتد. ریزش موی کششی دائم است ولی به درمان کاشت مو به خوبی پاسخ می دهد.

ریزش موی ناحیه ای (آلوپسی آره آتا)
این نوع ریزش به صورت لکه های ریزش مو در پوست سر و گاها در ابروها و سایر نواحی دارای موی بدن دیده می شود . به نظر می رسد این بیماری ناشی از نوعی اختلال سیستم ایمنی باشد. در این بیماری ریزش مو می تواند به صورت دوره ای و عود کننده باشد. درمان در این موارد محدود به استفاده از کورتون های موضعی یا سیستمیک است ، در این موارد کاشت موی طبیعی ممنوع می باشد.

به نظر می رسد تنها مورد طبیعی ریزش مو عامل ژنتیکی باشد که هنوز درمان مشخصی برای آن یافت نشده است. اما در دیگر موارد که به صورت غیر طبیعی هم رخ می دهند، پیشگیری و عدم ابتلا به طاسی در اختیار خودمان است. فقط کافی است که دلایل ریزش موی سرمان را پیدا و با کمی همت و پشتکار از طاس شدن جلوگیری کنیم.