مالیات‌ستانی همواره یکی از مهم‌ترین و پرچالش‌ترین بخش‌هایی است که دولت‌ها با آن مواجه هستند. از یک طرف، دریافت مالیات حقه از همگان حق دولت است و از طرف دیگر، مردم نیز حق دارند در جریان محل هزینه‌کرد مالیات قرار بگیرند. سازمان امور مالیاتی سال جاری در راستای برقراری ارتباط با مالیات‌دهندگان به اجرای طرح نشان‌دار کردن مالیات توسط مودیان پرداخت.
در این طرح، این امکان به وجود آمد که مالیات‌دهندگان محل هزینه‌کرد ۱ درصد از مالیات خود را مشخص کنند. این طرح‌ها به نفع فضای مالیاتی کشور تمام شد و شاهد بهبود وضعیت مالیات‌دهی در کشور هستیم. بر اساس اطلاعاتی که سازمان امور مالیاتی منتشر کرده است، بخش زیادی از مالیات‌دهندگان در این طرح شرکت کرده‌اند و بیش از ۱۳۰۰ پروژه از محل اجرای این طرح به صورت کامل تأمین اعتبار شده‌اند.
طی سالیان طولانی ما به مالیات به عنوان یک امر تفننی و تزیینی نگاه کرده‌ایم. طی این سال‌ها برایمان مهم نبوده است که چقدر از درآمدهای مالیاتی دولت وصول می‌شود. اما طی سال‌های اخیر تلاش کرده‌ایم از تکیه بر درآمدهای نفتی در بودجه‌ریزی کم کنیم. به موازات این امر تلاش شده است، مالیات‌ستانی حقه از همگان در دستور کار قرار بگیرد.
واقعیت این است که در تمامی کشورها نوعی مقاومت برای پرداخت مالیات وجود دارد. به ویژه در کشور ما که تا الان تمرکزی بر مالیات‌ستانی دقیق نداشته‌ایم، مالیات‌دهی به عنوان یک وظیفه شهروندی مطرح نیست. به همین دلیل نیاز به فرهنگ‌سازی در این بخش داریم.
پیشنهاد دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۴ این بود که ۴۲ درصد از درآمدها از مالیات تأمین شود
محمد بیات، نماینده خمین در مجلس در گفت و گو با خبرنگار قدس در خصوص طرح مشارکت دادن مردم در تعیین محل مصرف مالیات و اثرگذاری آن بر ارتقای فرهنگ مالیات‌دهی کشور سخن گفته است که در ادامه می‌خوانید.
بیات در ارتباط با این موضوع که در شرایط فعلی با توجه به این که در لایحه بودجه ۱۴۰۴ پیشنهاد دولت این بوده است که ۴۲ درصد از درآمدهای دولت از محل مالیات تأمین شود، اجرای طرح‌هایی مانند مشارکت دادن مردم در محل مصرف مالیات‌ها چه اهمیتی دارد، تصریح کرد: در زمینه مالیات‌ستانی مسائلی در کشور وجود دارد. کارمندان جزو اقشاری هستند که به سهولت در دسترس هستند و می‌توانیم به مالیات‌ستانی از آن‌ها مبادرت کنیم. اما برای مالیات‌گیری از دیگر اقشار باید سیاست‌هایی را به اجرا بگذاریم.
وی ادامه داد: برای ارتقای فرهنگ مالیاتی در کشور بهترین روش همین است که از نشان‌دار کردن مالیات توسط مودیان بهره ببریم. در این بستر، مردم در تعیین محل مصرف مالیات‌ها مشارکت داده می‌شوند و این امر به بهبود ارتباط‌گیری مودیان با سازمان امور مالیاتی منجر می‌شود و روند مالیات‌ستانی را در کشور تسهیل می‌کند.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: تعیین تکلیف مالیات بر عایدی سرمایه نیز مزیت‌های زیادی برای کشور دارد. هر چه سریع‌تر این موضوع تعیین تکلیف شود، به نفع کشور است و به مالیات‌ستانی از فعالیت‌های غیرمولد کمک می‌کند.
امکان اختصاص درآمدهای مالیاتی شهرهای بزرگ به مناطق کم‌برخوردار و محروم توسط مردم
بیات در خصوص این که آیا بازخورد مثبتی از طرح نشان‌دار کردن مالیات در حوزه انتخابیه خودشان دریافت کرده‌اند یا خیر تصریح کرد: به طور کلی، از آنجائیکه در حوزه انتخابیه بنده یعنی شهرستان خمین به لحاظ صنعت ضعیف است، میزان پرداخت مالیات اندک بوده است. البته فرار مالیاتی وجود ندارد. در این شهرستان بیشتر مالیات‌دهندگان بانک‌ها هستند که میزان زیان‌دهی بالایی داشته‌اند. اما به طور کلی، طرح نشان‌دار کردن مالیات در کشور نتایج مثبت و خوبی داشت.
وی ادامه داد: از آنجائیکه امکان اختصاص درآمدهای مالیاتی شهرهای بزرگ به شهرهای کوچک و کم‌برخوردار وجود دارد، اجرای طرح نشان‌دار کردن مالیات به نفع مناطق محروم است. در این طرح، امکان پیش بردن طرح‌های عمرانی و زیربنایی در شهرهای کوچک وجود دارد. به همین دلیل، طرح به نفع مناطق کمتر برخوردار و شهرهای کوچک مانند حوزه انتخابیه بنده است.
این نماینده مجلس گفت: بیش از ۳۵۰ هزار نفر از مودیان در طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها شرکت کرده‌اند و به ۲ هزار پروژه از محل اجرای این طرح اعتبار تخصیص داده شده است، این رویکرد مهم مالیاتی بیانگر تحقق ظرفیت مترقی مشارکت مردم در نظام مالیاتی است که در نهایت با شفافیت ایجاد شده و تعیین سرنوشت و نحوه مصرف مالیات توسط خود مودیان به تحقق عدالت مالیاتی نیز منجر خواهد شد.
نظر شما