اما بهای تعادلی نفت در هر بشکه باید چند دلار باشد تا هم منافع تولید و صادرکنندگان نفت را تأمین کند و هم مصرف کنندگان از خرید آن احساس رضایت کنند؟
به باور برخی از مدیران و کارشناسان نفتی ایران، قیمت مناسب نفت در بازارهای جهانی بین ۷۰ تا ۸۰ دلار برای هر بشکه است و این قیمت می‌تواند منافع همه کشورها و همچنین امنیت انرژی نفت را تأمین کند.
مهندس بیژن زنگنه، وزیر نفت چندی پیش و در حاشیه مجمع کشورهای صادر کننده گاز در جمع رسانه‌های جمعی، قیمت منصفانه هر بشکه نفت خام را 70 دلار خواند و گفت: اکنون اکثریت اوپک معتقدند که این رقم مناسبی برای بهای نفت است.
تعادل عرضه و تقاضا
امیرحسین زمانی نیا، معاون وزیر نفت در امور بین‌الملل در این باره به قدس می‌گوید: در ماه‌های آینده عرضه و تقاضای نفت در بازارهای جهانی متعادل‌تر می‌شود و با وقوع این اتفاق، قیمت نفت هم مناسب می‌شود؛ یعنی به قیمت ۷۰ تا ۷۵ دلار در هر بشکه می‌رسد.
دکتر محمد جواد عاصمی پور، قائم مقام مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران در دولت سابق نیز از برآورد مهندس زنگنه و وزارت نفت در این زمینه دفاع می‌کند و به قدس می‌گوید: قیمت پایین نفت به ضرر همه کشورها اعم از صادرکننده و مصرف کننده نفت است. در واقع هیچ کشوری از پایین بودن قیمت نفت نفع نمی‌برد، بنابراین قیمت نفت باید به سطح مناسبی برسد.
وی با تأکید بر اینکه تأمین امنیت انرژی نفت با قیمت پایین آن در بازارهای جهانی ممکن نیست، می‌افزاید: کشورهای تولید و صادرکننده نفت با قیمت های پایین نمی‌توانند روی این صنعت سرمایه گذاری کنند و این امر در صورت تداوم، تأمین امنیت انرژی را با خطر مواجه می‌کند.
وی در پاسخ به این پرسش که چه منطقی پشت نفت بشکه‌ای ۷۰ تا ۸۰ دلاری است؟ می‌گوید: این قیمتی متعادل است که بازار می‌تواند آن را تحمل کند. در واقع این همان بهایی است که از یک دهه قبل کارشناسان مطرح می‌کردند، چرا که این قیمت بازار نفت را متعادل نگه می‌دارد و از ایجاد نوسانات شدید قیمت آن جلوگیری می‌کند.
عاصمی پور در همین زمینه می‌افزاید: قیمت نفت در بازارهای جهانی تحت تأثیر عوامل گوناگونی از جمله میزان رشد اقتصادی کشورها و سیاست‌های دو سازمان بین المللی OPEC -صادر کننده نفت- و OECD - خریدار نفت - قرار دارد. در واقع هر یک از این دو سازمان سعی در تغییر قیمت به نفع خود دارد که در این میان چانه زنی درست هریک از طرفین تأثیر گذار است. با این وجود وقتی همه مؤلفه‌ها را در نظر بگیریم و نقش محوری قیمت نفت در سیاست های رونق اقتصادی، تشویق سرمایه گذاری‌ها و امنیت ملی و بین‌المللی را بدرستی ارزیابی کنیم، درخواهیم یافت که دیر یا زود همه کشورهای دنیا به این نتیجه می‌رسند که باید از حریم قیمت بهینه حمایت کنند، چرا که این موضوع به نفع همه آن‌هاست.
وی می‌گوید: اگر کشورها در بعضی مسایل سیاسی و منطقه‌ای با هم مخاصمه دارند نباید در حفظ قیمت نفت روی ۷۰ تا ۸۰ دلار با هم دشمنی کنند. این قیمتی است که دنیا باید روی آن بایستد و حافظ این قیمت باشد.
نفت بشکه‌ای ۹۰ دلار مناسب است
با این وجود قیمت ۷۰ تا ۸۰ دلار برای هر بشکه نفت چندان خوشایند مجلس شورای اسلامی نیست. به عبارت بهتر، برخی از اعضای کمیسیون انرژی حداقل قیمت تعادلی برای نفت را بشکه‌ای ۹۰ تا ۱۰۰ دلار می‌دانند.
محمد سعید انصاری، عضو کمیسیون انرژی و نماینده مردم آبادان یکی از این افراد است. او اگرچه معتقد است، وزیر نفت در بیان رقم تعادلی قیمت نفت حتماً همه جوانب قضیه را در نظر گرفته است، اما می‌گوید: تولید نفت هزینه زیادی دارد، از این رو کشورهای صادر کننده در فروش آن باید به گونه‌ای عمل کنند که علاوه بر جبران هزینه‌ها بتوانند روی صنعت نفتشان سرمایه گذاری کنند تا امنیت انرژی تأمین شود. وی در همین زمینه می‌افزاید: خیلی از کشورها چون با اکتشاف و استخراج نفت سروکار ندارند، نمی‌توانند هزینه بالای تولید را به خوبی درک کنند، به همین دلیل معتقدم ۷۰ دلار برای هر بشکه کم است، یعنی دست کم باید ۹۰ دلار باشد.
حسین نجابت، عضو دیگر کمیسیون انرژی هم چنین نگاهی دارد و می‌گوید: یک زمان از قیمت واقعی نفت صحبت می‌شود که در این شرایط قیمت آن روی ۱۰۰ دلار در هر بشکه است، اما قیمت تابع بازار عرضه و تقاضاست که در وضعیت موجود با توجه به توطئه عربستان و آمریکا، قیمت‌ها وضعیت متفاوتی دارند.
قیمت پایین نفت باعث خوشحالی کشورهای مصرف کننده انرژی نفت است، اما در یک شرایط تعادلی باید نیاز کشورها را سنجید و دید که تا چه مقدار حاضرند هزینه کنند که این یک مؤلفه مهم در قیمت نفت است. وی در همین زمینه می‌افزاید: با توجه به هزینه‌های اکتشاف و استخراج نفت، اگر یک کمی عقلانیت در کشورهای صادرکننده حاکم باشد، قیمت نفت باید روی ۱۰۰ دلار باشد و این جای هیچ تردیدی نیست.
نماینده مردم تهران در خاتمه می‌گوید: من نمی‌دانم آقای زنگنه، وزیر محترم نفت، با چه معیاری محاسبه کردند و به این نتیجه رسیدند که قیمت ۷۰ دلار در بشکه برای تولید کنندگان و مصرف کنندگان مناسب است. به هر حال قیمت واقعی نفت بالای ۱۰۰ دلار است، اما قیمت بازار بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.
نظر شما