دیدار مقام معظم رهبری با جامعه قرآنی دربردارنده نکات ارزشمندی بود که جامعه جوان در بحبوحه تهاجم فرهنگی و ارزشی شدن برخی معیارهای غربی باید از آن  برای جلوگیری از فساد استفاده نموده تا باآگاهی به راهبردهای طاغوت ها که آمریکا سردمداراصلی آن در عصر حاضر است بتوان به راه ها و شیوه های مورد نظر غرب در استحاله فرهنگی جامعه اسلامی رسید. قدس آنلاین در گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین عبدالصالح شمس اللهی استاد حوزه ودانشگاه به بیان موضوعات مهم درباب مبارزه با طاغوت زمان آمریکا و ابزارهای لازم برای این مبارزه پرداخته است.
یکی از مباحثی که مقام معظم رهبری در دیدار امروز بر آن تاکید کردند روشنگری کارشناسان مذهبی و نخبگان دینی در نسل جوان برای شناخت طاغوت های زمان است این مساله از چه جهت اهمیت دارد؟
بگذارید من قبل از اینکه جواب سوال شما را بدهم به یک پیشینه ای در این باره اشاره کنم. در بین شخصیت های دینی و نیز مردم متدین دو دیدگاه وجو دارد که یکی دیدگاه راکد و متوقف و یک دیدگاه پویااست؛ در دیدگاه راکد افراد دائما درگیر مسائل گذشته و طاغوتهای گذشته اند و آنها را مورد نقد و لعن قرار میدهند و اصلا کاری به مسائل روز و طاغوتهای روز ندارند؛ اینها کسانی هستند که مصداق انسان بد را شناخته اند ولی معیار بدی را نشناخته اند به خاطر همین نمیتوانند نسبت به طاغوتهای روز واکنش نشان بدهند و حتی گاه با همین دیدگاه ابزاری میشوند برای طاغوتهای روز که به واسطه اینها اهداف خود را پیش میبرند به قول مقام معظم رهبری گاهی انسان با ده واسطه بدون آنکه بداند ابزار دشمن میشود. در مقابل آن تفکر پویائیست که معیار را درک کرده اند و در همه زمانها جریانها و افراد را به معیار ها تطبیق میدهند و در صورتی که معیار طاغوت را داشته باشند به مبارزه با آن میپردازند؛ که آن معیار به فرموده امام شرک و کفر است؛ فرمودند ما میگوئیم تا شرک و کفر هست مبارزه هست و تا مبارزه هست ما هستیم.
بنابراین با بیان این مقدمه باید گفت جریان طاغوت جریانی است که به دنبال به بردگی کشیدن انسانها برای منافع خود هستند. آنها در واقع انسان را ابزاری میدانند که تمام شرافتشان  در این است که در اختیار منافع و لذات آنها باشند و در واقع درست مثل دستمال کاغذی به انسان نگاه میکنند. کدام انسان؟ همان انسانی که حرمتش از خانه کعبه بالا تر است همان انسانی که اشرف مخلوقات و خلیفة الله است.
این استعمار طاغوتی در همه ادوار بوده است در زمان موسی کلیم الله بنی اسرائیل بردگان سنگ کش  بودند که زندگیشان صرف مردگان از فراعنه میشد و در زندگیشان برای مردگی فراعنه خانه میساختند و حتی خودشان اجازه داشتن قبری نداشتند و به قول دکتر شریعتی در آری اینچنین بود برادر جنازه های آنها در در لابه لای سنگهای اهرام مصر دفن میشد.
در زمان جاهلیت در دوره بنی امیه و بنی العباس در دوره رنسانس در اروپا و ... خلاصه در همه اعصار و قرون در تمام نقاط زمین انسانهای قدرتمند به فکر دربند کشیدن ضعفا بودند.
باید به این نکته توجه کنیم که مبارزه با طاغوتها کار مشکل و سختی است، آنها با تمام وجود به میدان آمده اند و حاضر نیستند دنیای زیبای خود را از دست دهند به همین علت کسانی میتوانند با آنها مبارزه کنند که از لحاظ باوری و فکری غنای لازم را داشته باشند و به این یقین رسیده باشند که باید با طاغوت سر کش به مبارزه پرداخت.
این علم و باور و یقین چگونه حاصل میشود؟
اگر به تاریخ مراجعه کنیم در هرکجا زمینه بر اندازی طاغوتها و آزادی انسان فراهم شده است پای اندیشمندان دینی اعم از علما و روحانیان مثل شهید مطهری و ایت الله طالقانی  و یا روشنفکران دینی مثل دکترعلی شریعتی در میان است. به عنوان مثال در زمانی که طاغوت های جهانی در حال غارت نفت ایران بودند این آیت الله کاشانی بود که توانست مردم را پشتیبان نهضت ملی شدن صنعت نفت کند و یقین بدانید اگر این مرد الهی نبود مصدق هیچوقت نمیتوانست این حرکت عظیم را انجام دهد کما اینکه زمانی که از آیت الله کاشانی جدا شد به حصر و خانه نشینی گرفتار شد.
به نظر شما اگر روشنگری ها و تبیین صحیح جریان دشمن شناسی و طاغوت ستیزی کسانی مثل مقام معظم رهبری در مسجد هدایت مشهد و یا شهید مطهری در دانشگاه تهران و یا مرحوم دستغیب در شیراز و آیت الله طالقانی در تهران و یا دکتر شریعتی در حسینیه هدایت و راس همه امام راحل در کل کشور نبود آیا به هیچ وجه امکان داشت حکومت طاغوت از میان برداشته شود؟!
حتی در لایه عام تر کسی مثل شهید بزرگوار کافی با سخنرانی هایش و تبیین جریانهای تاریخی مثل طالوت و جالوت  جامعه را به بلایی که طاغوتهای زمان بر سر مردم می آوردند آگاه میکرد. لذا دستگاه طاغوت نتوانست تحمل کند و ایشان را ترور کرد.
متاسفانه در بین روحانیان و دین شناسان قشری هم هستند که به طاغوتهای گذشته مشغولند و به مسائل روز کاری ندارند مثل تشیع انگلیسی اینها کسانی هستند که با طاغوتهای گذشته مخالفند ولی سر سفره طاغوتهای زمان نشسته اند کما اینکه یزید را لعنت میکنند و از طرفی با اوباما دیدار میکنند و از دستگاه حمایتی بریتانیا پول میگیرند اینها را داخل در روحانیت ندانید؛ اینها گرگ راهند و اسیر دنیا. عالمان آگاه همیشه به تحلیل و تبیین تاریخ و قرآن و حدیث و تطبیق به مسائل روزها روشنگری پرداخته اند و از همین رهگذر برای مبارزه ایجاد انگیزه می نمودند.
چگونه میتوان با تمسک به معارف قرآنی مسیر وحدت مسلمین را احیا کرد راهکارهای حفظ وحدت از دیدگاه قرآن را بیان بفرمایید؟
فکر میکنم انسان شناسی قرآنی رکن کار است  متاسفانه نگاه سیاه به کسانی که اعتقاد ما را قبول ندارند اول اختلاف است .انسان شناسی قرآنی بحثی است که اگر مورد بررسی قرار گیرد جامعه بشری متحد میشود و دایره از اسلام فراتر میرود. انسان در نگاه قرآنی موجود مورد تکریمیست و این تکریم به نص آیه لقد کرمنا بنی آدم از طرف خدا به انسان داده شده است و چیزی را که خدا عطا کرده کسی حق سلب ندارد مگر آنکه فرد خود این قابلیت را از دست بدهد و کاری خلاف انسانیت بکند در مورد او هم تا حد امکان اسلام فکر هدایت است و اگر دیگر امکان نداشت از دایره آدمیت او  را خارج میکند . همین یک آیه برای اتحاد عالم بشری کفایت میکند چه برسد جامعه مسلمین. اگر همه انسانها ارزشمندند پس ارزشمندها میتوانند کنار هم زندگی کنند.
لازمه این اتحاد این است که زبان ادب را پیش بگیریم. شما نگاه کنید ما در آیات قرآن این دستور را داریم که وَلاَ تَسُبُّواْ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ فَيَسُبُّواْ اللّهَ عَدْوًا بِغَيْرِ عِلْمٍ . به اعتقادات کسانی که غیر خدا را میپرستند توهین نکنید تا آنها از روی جهالت به خدا توهین نکنند. این دستور در مقابل مسلمانان نیست در مقابل بت پرستان است یعنی خدا حتی توهین به اعتقادات یک بت پرست را نمیپسندد پس اگر ما میخواهیم عالمی متحد و دوست داشته باشیم باید ادب اختلاف را مراعات کنیم. البته این موضوع بحث مفصلی دارد که این مجال برای آن کم است ولی مهمترین رکنش همین دو تا بود که عرض کردم لحاظت کرامت انسان و توجه به ادب اختلاف.
بی تردید در دو دیدار اخیر مقام معظم رهبری با علما و روحانیون و اینک با قرآنی های کشور معظم له بر مساله جوانان هدایت و روشنگری آنها تاکید کرده اند اهمیت این موضوع را تبیین نموده و لطفا راهکارهایی که روحانیت و جامعه قرآنی باید با تمسک به آن مسیر ایمان به خدا و عدم ترس از دشمن را در نسل جوان ایجاد کند بفرمایید.
یک شعاری در بین جوانان هست و آن این است که من میتوانم سوال نکنم ولی نمیتوانم سوال نداشته باشم . روح جوان روح کاوشگر و کنجکاویست و فکر جوان دائم در حال تولید سوال است. در مباحث معرفت شناسی میگویند شک مقدمه یقین است و تا کسی برایش سوالی پیش نیاید نمیتواند به یقین برسد؛ اگر قرار باشد به این سوال ها جواب داده نشود انسان دائم در شک میماند و یقینا پاسخهای غلطی برای سوال خود میتراشد. به خاطر همین باید اندیشمندان دینی در مقام تبیین و توضیح واقعیات دینی بر بیایند و جامعه را نسبت به دین پویا آگاه کنند برای این کار دو موضوع مهم مطرح است بحث محتوا و بحث تکنیک.
در باب محتوا باید چه کاری انجام داد؟
باید محتوای غنی بر پایه قرآن و سنت و عقل از متون استخراج شود و در اختیار جوانان قرار بگیرد متاسفانه امروزه میبینیم گاه صاحبان تریبون مطالب ماورائی و گاه صوفیانه و خیالی  را به عنوان دین در تریبونها مطرح میکنند که بعد از مدتی دین را تبدیل به یکسری مفاهیم غیر واقعی و ذهنی میکند که در زندگی هیچ تاثیری ندارد به عنوان نمونه در یکی از منبرها شنیدم که میگفتند آیه من یتق الله را در مغازه نصب کنید روزی را زیاد میکند بعد از پایان جلسه به آقای منبری عرض کردم به مردم بگو به آیه من یتق الله عمل کن تا زندگیت برکت پیدا کند لا اقل من این مفاهیمی که در عمل تاثیر ندارند درک نمیکنم من نمیفهمم قرآنی که به آن عمل نمیشود چگونه وجود فیزیکیش برکت می آورد. خود خدا در قرآن فرموده من ربا را محو و نابود میکنم حال چگونه قرآن میخواهد در مغازه ای که ربا در آن داخل شده برکت بیاورد من واقعا این چیزها را نمیفهمم.
تریبونها باید پر باشد از پاسخهای غنی به شبهات و سوالات جوانان. منبری که به دانش شما اضافه نکند 2 ریال نمی ارزد. منبری که با خواب و رویا و کرامات و کلمات صوفیانه پر شده باشد ارزشی ندارد. منبری مورد احترام است که دردی از انسان دوا کند شبهه ای را پاسخ دهد منشی از دین به آدم بیاموزد در یکی از جنبه های اخلاق، اعتقادات و یا احکام انسان را گامی به جلو ببرد.
در باب تکنیک چه دستورالعمل وراهکارهایی مفید فایده برای جوانان است؟
امروزه تکنیکهای زیادی برای انتقال مفهوم وجود دارد در دنیای امروز اگر کسی محتوا داشته باشد و لی تکنیک و تکنولوژی انتقال نداشته باشد انسانی گنگ است . برای اینکه جامعه اندیشمند و دینی ما بتواند مفاهیم را منتقل کند باید ابزارهایی مثل رسانه، هنر، اینترنت، سینما و تمام تکنولوژی های نوین را به خدمت بگیرد در این روزگاری که فقط یک هالیوود سالانه بیش از 900 فیلم میسازد ما نمیتوانیم به منبر اکتفا کنیم گرچه منبر این رسانه اصیل هنوز برای کارهای بنیادین بسیار کار آمد است.
در تکنیک انتقال مفاهیم باید زیبایی شناسی ، روانشناسی ،جامعه شناسی، زمان شناسی، پیشینه تاریخی، آداب و رسوم و مولفه های فرهنگی و بسیاری از چیزها مورد توجه قرار بگیرد تا تولیدات بتواند مفاهیم روشنگر را منتقل کند.
امروزه به نظرم بین این دو جدائی افتاده دارندگان محتوا تریبون و تکنیک ندارند لذا در گوشه خانه ها و حجره خاک میکنند و صاحبان تکنیک و تکنولوژی هم با فهم غلط خود از دین به جهل در جامعه دامن میزنند.