بسیاری از مردم، بویژه روستاییان و در موضوع مورد بحث ما، ساکنان مناطق روستایی شرق و شمال شرق کشور، از میزان اهمیت و تأثیر عملکرد وزارت خارجه در زندگی روزمره خود آگاهی چندانی ندارند.
حقیقت آن است که زندگی در استان‌های مرزی در مواردی بشدت با نوع تعامل این وزارتخانه و تنظیم روابط با کشور همسایه گره خورده است. در چنین مواقعی اگر وزارتخانه دلسوزانه و به موقع وارد عمل نشود، ممکن است حقوق میلیون‌ها شهروند ایرانی بر اثر بی‌تفاوتی مسؤولان و کارشناسان مربوطه در تهران ضایع شود و ضرر و زیانی تاریخی برای دهه‌ها و حتی قرن‌های متمادی گریبانگیر ساکنان این مناطق و در نهایت کل کشور شود.
در سال‌های اخیر روابط دو کشور ایران و افغانستان بسیار برادرانه و گرم بوده است. یکی از نقاط تاریک در روابط دو کشور اما، از سالیان دور، چگونگی دریافت حقابه ایران از سد کجکی و رسیدن آب به دریاچه هامون صابری و شهرستان زابل در ایران بوده و هست. به علت تنظیم نشدن یک قرارداد روشن در هنگام تأسیس این سد، مبنی بر سهم زمین‌های زراعی واقع شده در پایین دست این سد، سال‌هاست کشاورزان ایرانی در حومه دریاچه هامون و شهرستان زابل، وضعیت بسیار اسفناکی دارند و با کمال تأسف وزارت خارجه هم با وجود داشتن اهرم‌های مناسب، قدم نهایی را برای حل این مشکل تاریخی برنمی‌دارد. نتیجه آن شده که صدها هزار نفر از اتباع کشورمان همه ساله با قحطی و کم‌آبی ساختگی ناشی از مسدود شدن ورودی آب در بالا دست مواجه و مجبور به کوچ شده‌اند. صدها روستا در این منطقه خالی از سکنه و به خانه اشباح بدل شده‌اند و هزاران هکتار از مرغوب‌ترین زمین‌های کشاورزی کشور به بیابان و اراضی بایر تبدیل شده و هیچ کس اقدامی عملی نمی‌کند.
با کمال تأسف و با وجود این تجربه تلخ، افغانستان با کمک هندوستان سد پردردسر دیگری را این بار در بالادست رودخانه «هریررود» به نام سد «سلما» ساخته و بتازگی آن را آبگیری
کرده است.
آبگیری سد سلما از یک طرف بشدت بر میزان آب ورودی به سددوستی و در نتیجه منابع تأمین آب شرب و کشاورزی شهر مشهد و استان خراسان رضوی تأثیر سوءگذاشته و از طرف دیگر موجب قحطسالی‌ها و کم آبی‌های مشابه منطقه زابل برای صدها هزار کشاورز در منطقه شمال شرق خراسان می‌شود.
با کمال تأسف این بار هم مسؤولان وزارت خارجه فقط تماشاگرند. هیچ تلاشی نشده تا حق زارعان این مناطق به طرف افغانستانی یادآوری شود و قرارداد محکمی برای تأمین حقوق آنان در همین ابتدای کار بسته شود.
حالا که مسؤولان بالادستی در وزارت مورد نظر سرگرم انبوه فعالیت‌های دیگرند، خوب است، دست کم مسؤولان محلی که متوجه حساسیت بالای این رویداد هستند، خود پیشقدم شوند و برای بروز نکردن مشکلات وسیع و فجیع‌تر در آینده نزدیک، کاری کنند تا حق و حقوق روستانشینان مظلوم تایباد و تربت‌جام و صالح آباد و سرخس و... نیز در این میان فراموش نشود و چند سال بعد دوباره فاجعه‌ای مانند آنچه در زابل شاهدش هستیم، در خراسان نیز به وقوع نپیوندد.