به گزارش قدس آنلاین از خرم آباد، تولید محصولات کشاورزی به­ویژه کشت دیم، همبستگی بالایی با مقدار نزولات جوی و برخی عوامل اقلیمی دارد. خشکسالی از جمله پرهزینه­ترین حوادثی است که اثرات زیان­بار اقتصادی را بر بخش­های اقتصادی و کشاورزی  کشور بخصوص استان لرستان وارد می­سازد. به­همین دلیل اهمیت خدمات هواشناسی در کمک به بهبود راندمان کشاورزی بارزتر می­شود. در مواقع خشکسالی با تغییر شرایط محیطی، وضعیت تولید به­شدت تحت تاثیر عوامل جوی قرار گرفته و موجب کاهش محصول می­شود.

 آثار زیانبار خشکسالی  بر اقتصاد لرستان

در سال های اخیر محیط زیست استان های زاگرس نشین با انواع و اقسام مشکلات طبیعی و غیر طبیعی روبرو بوده اند و در این بین آسیب های بسیاری را نیز متحمل شده اند به طوریکه خشکسالی به تنهایی آثار ویرانگری را در این منطقه به جای گذاشته است.

مدیر کل امور اراضی استان لرستان گفت:کل آب مصرفی ایران ۹۰ میلیارد مترمکعب در سال است که ۸۵ میلیارد مترمکعب آن وارد چرخه کشاورزی می شود و ۶۵ درصد این مقدار به علت شیوه های غلط آبیاری هدر می رود به عبارت دیگر بازده آبیاری در ایران ۳۲ درصد است.

 مرادی با بیان اینکه طبق آخرین آمار سازمان خوار و بار جهانی(فائو) کل تولیدات کشاورزی ایران ۶۵ میلیون تن معادل ۸۵ میلیارد متر مکعب آب(مجازی) است، اظهار داشت: بر اساس نقشه های جامع خشکسالی از ۶۰۹ دشت موجود در کشور ۳۳ درصد آن ها از جمله برخی از دشت های استان لرستان درگیر خشکسالی شده اند.

مدیر کل امور اراضی استان لرستان  با اشاره به اینکه کل مساحت اراضی کشاورزی شهرستان خرم آباد 191 هزار  572  هکتار، معادل ۲۵ درصد اراضی زراعی استان است گفت: از این مساحت،19هزار 297 هکتار آبی و172 هزار و  275 هکتار دیگر دیم می‌باشد که  سالانه154 هزار و 145 هکتار  از آن زیر کشت محصولات کشاورزی می‌رود. مرادی خاطر نشان کرد: در سال گذشته این شهرستان با تولید 309هزار و 205 تن محصولات زراعی، یعنی۷/۱۶ درصد تولید محصولات زراعی استان، هم‌چنین با دو هزار و394  هکتار سطح باغات مثمر با تولید سالانه ۲۸۰۰۰ تن یعنی معادل ۵/۱۲ درصد تولید باغات استان است.

سموم پاسخگوی آفات نیست

وی یاد آور شد: استان لرستان با دارا بودن ۶۵۰ هزار واحد دامی که  با تولید ۲۵ هزار تن محصولات دامی را به خود اختصاص داده بود که در اثر خشکسالی و کمبود منابع آبی این تولیدات کاهش چشم گیری داشته است.

مرادی عنوان کرد: البته باید خاطر نشان کرد که کشاورزی استان لرستان نیازمند تحول اساسی در بحث تغییر الگوی کشت می باشد که تا کنون به آن توجه نگردیده است.
وی در ادامه تصریح کرد: همچنین خشکسالی باعث طغیان و بروز اپیدمی های خطرناک آفات و بیماری همچون زوال بلوط و طغیان سن گندم در استان شده است ،که در این وضعیت جهت کنترل اوضاع از سموم سنتتیک استفاده می شود که کاربرد این سموم علاوه بر ایجاد نسل ها و نژاد های مقاوم در آفات و بیماری ها باعث آلودگی بیشتر منابع آبی ناچیز باقی مانده در محیط و خطرات زیست محیطی بیشتری می شود.
مدیر کل امور اراضی استان لرستان  گفت:از طرف دیگر خشکسالی حتی بر روی دامپروی استان لرستان تاثیر منفی گذاشته و باعث کاهش قیمت تموم شده دام شده است و همین امر مشکلات اقتصادی زیادی را برای دامداران به بار آورده است.

تاثیر خشکسالی بر روی بافت خاک منطقه

 وی با اشاره به اینکه خشکسالی در استان لرستان باعث مشکلات عدیده ای شده است افزود:خاک به دلیل وابستگی بخش کشاورزی به آن اولین بخشی است که تحت تاثیر پیامد های خشکسالی قرار می گیرد.

مدیر کل امور اراضی استان لرستان تصریح کرد: بافت خاک و ریز دانه های خاک بدلیل کاهش رطوبت و افت منابع آب های زیر زمینی منقبض و فشرده شده، و از حالت اولیه خود که عمدتاً به صورت مکعبی است، خارج و به شکل چهاروجهی های نیمه متراکم تا متراکم در می آید.

مرادی عنوان نمود: در دانه های خاک، حجم فضا های خالی آن ها از حدود ۴۸ درصد به ۲۶ درصد کاهش پیدا می کند که در نتیجه نشست زمین و فرسایش بادی را در سال آینده در صورت عدم مدیریت منابع آبی در پی دارد.

راهکار های مدیریت خشکسالی در استان لرستان:

- انجام عملیات های سازه ای مانند سد و آبند های خاکی به ‌منظور تسریع در نفوذپذیری آب و کاهش اثرات خشکسالی

- ارائه خدمات و تسهیلات زیربنایی و حمایت از نهادهای تأمین‌کننده اعتبارات خرد برای روستاییان

- تدوین برنامه جامع تغییر الگوی کشت و انتخاب گونه‌های مناسب به‌منظور سازگار نمودن فعالیت‌های کشاورزی با شرایط آب و هوایی و منابع آبی استان و جلوگیری از کشت گیاهان آبدوست در دشت های استان لرستان