به گزارش قدس آنلاین از یزد ، دکتر حسین افراسیابی در نشستی با موضوع فضای مجازی و فرهنگ در دانشگاه یزد با اشاره به ظاهر ساده فضای مجازی اما پیچیدگی‌های درونی آن اظهارداشت : فرهنگ، نظام معنایی و شیوه مشترکی است که تعیین‌کننده شیوه زندگی افراد است و در بستر تعاملات اجتماعی شکل می‌گیرد.

وی فرهنگ و فضای مجازی را مفاهیم سهل و ممتنعی در جهان معاصر دانسته و افزود:سهل است از جهت آن که بخش جدایی ناپذیر از زندگی انسان محسوب میشود و شاید نتوان این دورا از یکدیگر مجزا دانست.

دکتر افراسیابی تاثیر فضای مجازی بر فرهنگ را در سده اخیر چشمگیر دانست و گفت:امروزه استفاده از فضای مجازی، باعث فراگیر شدن تعاملات و ارتباطات ما در جهان شده است و ورود به عصر اطلاعات، ورود به عصری است که از آن به عنوان عصر مجازی یاد می‌کنند.

وی تغییرات حاصل از فضای مجازی در بحث فرهنگ پذیری را به سه شکل نهادزدایی، جامعه پذیری معکوس و هویت فرهنگی نام برد و افزود: نهادزدایی در فرهنگ‌های مختلف صورت گرفته و در دوره‌های قبل از سوی خانواده به فرد منتقل می‌شد در حالی که امروزه فضای مجازی براین نهادها غلبه داشته است.

تبدیل فرهنگ به یک پدیده فرامکانی

وی در تشریح جامعه پذیری معکوس گفت: فرهنگ نه تنها پدیده‌ای فرامکانی شده بلکه روندی معکوس در پیش گرفته است به گونه ای که امروزه این فضای مجازی است که به جای خانواده، جامعه پذیرشدن فرزندان را برعهده گرفته است.

دکتر افراسیابی دربیان هویت فرهنگی تصریح کرد: به دلیل آنکه فرهنگ به یک پدیده فرامکانی تبدیل شده،هویت فرهنگی در قالب مکان مشخص صورت نمی‌گیرد بلکه از فرهنگ‌های دیگر تاثیر می‌پذیرد.

وی سپس به سه نوع فرهنگ،‌ کار،‌فراغت و سرگرمی‌خواهی اشاره کرد و گفت: فرهنگ کار ویژه جوامع سنتی بوده و دغدغه اصلی آنان را شامل می‌شده است، فرهنگ فراغت مختص جوامع مدرن و فرهنگ سرگرمی خواهی که مربوط به جوامع امروزی است.

به گفته وی فضای مجازی دو مسئله غوغای فرهنگی و مرگ فرهنگی را به دنبال دارد.

اصلی‌ترین عامل پیچیدگی فرهنگ فضای مجازی است

دکتر علی روحانی دیگرعضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی، سخنران دیگر این نشست ضمن مقایسه فرهنگ در جوامع سنتی و جوامع امروز گفت: فرهنگ در دنیای سنتی فرهنگی بسیار خشک است که معمولا تحرک در آن دیده نمی‌شود اما در فرهنگ امروزی این ساختار به یک ساختار نرم تغییر شکل داده و دارای ویژگی‌های خاصی است که اصلی‌ترین آن سیال بودن فرهنگ است.

وی افزود: ویژگی اصلی فرهنگ در جامعه سنتی، ساختار محکم و مقاوم در برابر تغییرات اجتماعی بوده است.

روحانی فرهنگ را همانند یک ساختمان اجتماعی دانست و افزود:امروزه با ورود به عصر جدید، فرهنگ حالت سنتی و مقاوم خود را از دست داده و شکلی سیال و پویا به خودگرفته است واین فرایند پیچیدگی فرهنگی در سیاست و سبک زندگی، هویت و... تغییرات فراوانی را به وجود آورده است.

وی اتخاذ سیاست‌های سیال از سوی دولت‌ها، جنبش‌های اجتماعی جدید و بحران‌های منطقه ای را از نتایج پیچیده شدن مبحث فرهنگ دانست و تصریح کرد: تنوع سبک‌های زندگی و هویت‌بخشی و هویت‌سازی فرهنگی جنبه دیگری است که باعث شده بسیاری از افراد سبک‌های خاص خود را خلق کنند.

با دید جامعه‌شناختی فضای مجازی را ارزیابی کنیم

وی خاطرنشان ساخت : فضای مجازی این امکان رابه تک تک شهروندان می‌دهد تا بتوانند هرچه بیشتر در زمینه فرهنگ نقش داشته باشند لذا این مسئله باعث شده پیچیدگی فرهنگی شدیدتر شود که این امر فضا را سیال‌تر خواهد کرد.

روحانی فرهنگ را دارای چند سبک دانست و گفت:4سبک فرهنگی شامل فرهنگ و سیاست، فرهنگ و سبک زندگی، فرهنگ و زنان، علم و فرهنگ که فضای مجازی، جامعه‌پذیری علمی را نیز دستخوش تغییر قرار داده است.

وی اصلی ترین عامل پیچیدگی فرهنگ را فضای مجازی دانست و افزود: با ورود فضای مجازی به زندگی و اجتماع، ممکن است در شناخت فرهنگ و ارزش‌ها دچار تردید شویم.

وی در پایان سخنان خود عامل غرق نشدن در فضای مجازی را قرارگرفتن در مرکز آن دانست و تصریح کرد: باید با دید جامعه‌شناختی به ارزیابی فضای مجازی بپردازیم.

پرسش و پاسخ و نمایش کلیپی با موضوع تهدیدات احتمالی فضای مجازی پایان بخش این نشست بود.