قدس آنلاین- تکتم بهاردوست: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی سابقه‌ای طولانی در برگزاری نشست‌ها و کارگاه‌های داستان دارد. داستان‌نویسانی که اواخر دهه ٧٠ به این اداره رفت‌وآمد می‌کردند جلسات سه‌شنبه سید سعید موسوی را به‌خوبی به‌یادمی‌آورند که پاتوق خوبی برای داستان‌نویسان جوان آن دوره بود. بعدها در دهه ٨٠، مشهد به همت اداره ارشاد، صاحب یک جایزه ادبی وزین به نام «داستان‌های ایرانی» شد که دو دوره استانی و دو دوره کشوری را تجربه کرد و خاطرات خوب آن هنوز همراه داستان‌نویسان مشهدی است.
پس از این مدت، با اینکه برنامه‌های چندی از سوی این اداره برگزار شد، هیچ‌یک نتوانست بازتاب گسترده جشنواره داستان‌های ایرانی را در سطح کشور داشته باشد. از آبان‌ماه سال گذشته، شورای سیاست‌گذاری ادبیات داستانی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی با هشت عضو شکل گرفت، هشت عضوی که نه طی فرایند رأی‌گیری بلکه به‌صورت انتصابی به کار در این شورا گمارده شدند.
از این رو، چنین فرایندی مورد انتقاد برخی از اهالی ادبیات قرار گرفت. با این انگیزه با ملیحه بذری سرپرست دفتر شعر و ادب اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی درخصوص عملکرد این انجمنها به گفت‌وگو نشسته‌ایم که می‌خوانید:
قدس آنلاین: لطفاً از ایده شکل‌گیری انجمن ادبی از ابتدای شکل‌گیری تا امروز بگویید؟
بذری:انجمنهای ادبی پیشینه خیلی قدیمی دارد درواقع این پیشینه به دوران عبدالرحمان جامی و به قرن نهم هجری برمی گردد در دوران معاصر هم این خراسان بوده که از سالهای خیلی قبل در این زمینه پیشتاز بوده است که از آن قبیل می توان به انجمنهای ادبی کشور نظیر نگارنده، فرخ و بعدها هم که با یک اختلاف بیست ساله انجمن قهرمان که در مشهد تشکیل شده اشاره کرد.
اما اگر بخواهم از معتبرترین انجمن ادبی کشور نام ببریم باید از انجمن ادبی دکتر محمود فرخ نام ببریم که هر جمعه به مدت چهل سال و تا زمان حیات ایشان در مشهد برگزار می‌شده که بزرگان ادبیات کشور در آن شرکت می‌کردند و در واقع درآن زمان یکی از جاذبه‌های گردشگری مشهد محسوب می‌شد.
قدس آنلاین: نقش انجمنهای ادبی در رسیدن به اهداف فرهنگی چیست؟
بذری: خوشبختانه در حال حاضر انجمنهای ادبی در خراسان و در حوزه‌های شعر و نقد ادبی فعالیت بسیار خوبی دارند و تعدادشان هم در کشور بی رقیب است و در واقع باید بگویم که خراسان جزو معدود استانهایی است که انجمنهای ادبی بیشتری در آن وجود دارند و مشغول فعالیت هستند.
قدس آنلاین:در این میان رسانه‌ها چه نقشی در گسترش و معرفی هر چه بیشتر این انجمنها دارند؟
بذری: معرفی انجمنهای فاخر، سابقه دار و بزرگ توسط رسانه‌ها و ترغیب مردم برای ثبت انجمنهای ادبی به خصوص توسط رسانه‌ها می‌تواند خیلی در این زمینه موثر باشد.
از سال گذشته که دکتر صالحی در وزارت ارشاد مشغول به کار شدند طرحی را با نام انجمنهای ادبی کشور ارائه دادند که توسط بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در حال انجام است در کنار این سامانه‌ای هم در گوگل به نام انجمنهای ادبی کشور تعریف شده است که انجمنهای شعر، ادبیات داستانی و نقد و همچنین اتباع خارجی که مایل هستند در این زمینه فعالیت کنند هم هیچ محدودیتی برایشان وجود ندارد و می‌توانند در این انجمن ثبت نام کنند و کد شناسایی بگیرند.
خوشبختانه از این انجمنها حمایت‌های زیادی می‌شود و جلسات سالانه‌ای برای این‌ها تشکل می‌شود و البته قول هایی هم بابت کمک های مالی هم به صورت سالانه داده شده که امیدوارم بزودی عملی شود.
در این سامانه تا به امروز ۱۳۵انجمن ادبی ثبت شده است که از این تعداد ۶۰انجمن به تایید رسیده‌اند و بقیه هم مشغول گذراندن مراحل تایید هستند. از این تعداد انجمن ۴۵انجمن به مشهد تعلق دارند وبیش از ۹۰ انجمن دیگرهم به شهرستان‌ها مربوط میشوند که در سامانه به ثبت رسیده‌اند.
حتما می‌دانید که سالانه هم یک گردهمایی همزمان با نمایشگاه تهران برای کل انجمنهای ادبی برگزار می‌شود و به انجمنهای ادبی فعال جایزه شعر ملک الشعرای بهار اهدا می‌شود.
قدس آنلاین: در حال حاضر چه کاری برای تثبیت بیشتر این انجمنها در مشهد انجام شده است؟
بذری: یکی از کارهایی که در این زمینه در یک ماه آینده انجام خواهد شد برگزاری جلسه انجمنهای ادبی خراسان در مشهد با حضور معاون وزیر است.
اتفاق دیگری هم که در حال انجام است این که شهرداری مشهد دستور خرید منزل مسکونی استاد محمد فرخی در خیابان چمران را صادر کرده تا به نام خانه انجمنهای ادبی خراسان نامگذاری شود. که امیدوارم این اتفاق همزمان با برگزاری جلسه انجمنهای ادبی توسط شهرداری انجام شود.
اتفاق دیگری که بعد از این قضیه پیگیر آن هستیم و مکاتباتی را با وزیر ارشاد انجام داده‌ایم و موافقت‌های اولیه را هم گرفته‌ایم مبنی براین که چون بنا بر این است که بعد از ثبت انجمنهای کشور، خانه انجمنهای ادبی کشور تاسیس شود ما خواسته‌ایم که دفتر خانه انجمنهای ادبی کشور به مشهد بیاید که بنا بر دلایلی موافقت نشد ولی این قول به ما داده شده است که دبیر خانه این دفتر در خراسان مستقر شود و خراسان بزرگ به ما محول شود که به نظرم این اتفاق خیلی مبارکی خواهد بود.
قدس آنلاین: فعالیت این انجمنها در حال حاضر به چه شکلی است؟
بذری: انجمنهای ادبی ما در زمینه فرهنگی فعالیتهایی مانند مثنوی خوانی، شعر خوانی، نقد شعر، نقد ادبی، داستان نویسی و حافظ خوانی و...است که این جلسات به صورت هفتگی برگزار می‌شود
قدس آنلاین: با توجه به پتانسیل و موقعیت مشهد و سابقه ادبی که دارد این انجمنها توانسته‌اند به اهدافی که مدنظر قرار دارد، برسند؟
بذری: پتانسیل مشهد به لحاظ بروز و ظهور شاعران و فرهیختگان و نویسندگان تراز اول خیلی بالا است و البته در وضعیت حال حاضر هم در ادبیات کشوری خیلی موثر اند و اکثر نویسندگان و بزرگان جلساتی را ثبت کرده‌اند که مبتدیان و علاقه مندان این رشته‌ها به اعتبار آن‌ها در این جلسات شرکت می‌کنند و اتفاقات خوبی هم در این زمینه افتاده و می‌افتد. درواقع همین شاعرانی که شما هر روز نامشان را می‌شنوید و شاهد موفقیتشان در حوزه‌های مختلف هستید از دل همین انجمنها برخواسته اند.
اگر این انجمنهای ادبی خوب کار کنند حتما آینده خوبی را پیش رو خواهند داشت. نویسندهای مشهدی، نویسنده‌های شهرستانی را حمایت کنند تا چرخ حوزه نقد و شعر خوانی و داستان نویسی در شهرستان هم فعال‌تر بشود و این تبادل بوجود بیاید تا ما بتوانیم کارهای بهتری را برای این انجمنها انجام بدهیم.
قدس آنلاین: چه چشم اندازی را برای اینده فعالیت این انجمنها متصور هستید؟
بذری: به آینده این انجمنها امیدواریم ولی این امیدواری مستلزم این است که خود مسولین انجمنها هم با ماهمکاری کنند و شما هم به عنوان رسانه‌ها در این خصوص ما را همراهی کنید و در اطلاع رسانی در خصوص فعالیت انجمنها فعال باشید.
نظر شما