درحالی‌که وضعیت «فرونشست زمین» در بسیاری از مناطق کشورمان به وضعیت بحرانی رسیده است، رسیدن فرونشست‌ها به استان مازندران خبری است که از اهمیت بالایی برخوردار است.

فرونشست‌ها به استان مازندران رسید

به گفته عبدالله درزی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، با توجه به کمبود آب در شرق استان مازندران و افت زیاد سطح آب زیرزمینی در این منطقه، نگرانی‌های مربوط به فرونشست زمین در این منطقه بسیار بیشتر از سایر مناطق است. براساس گزارش منتشر شده از سوی خبرگزاری مهر، محمدعلی هادیان، عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی مازندران نیز با اشاره به اینکه بحران آب در مازندران فقط به صورت خشکسالی نیست، می‌گوید: سیلاب نیز با خشکسالی در حال وقوع است؛ به طوری که در یک حوضه آبخیز، هم مسئله سیلاب و هم بحران خشکسالی را در یک سال آبی داریم. هادیان با بیان اینکه چرا سدهای کشور و به طور خاص مازندران، نمی‌توانند در حل بحران آب به مدیریت کمک کنند؟! وقتی به موازات سدسازی‌ها و توسعه آن، بحران آب هم بیشتر شد و طی ۱۵-۱۰ سال اخیر وضعیت نه تنها بهتر نشد، بلکه بدتر هم شد، می افزاید: این گزینه‌ها راه حل‌های مناسبی نیست؛ مگر می‌شود با مصرف یک نسخه دارویی، بیمار بیمارتر شود و به استفاده از آن نسخه ادامه داد! موضوع فرونشست ارتباط مستقیم با سفره‌های آب زیرزمینی یا آبخوان‌ها دارد؛ در سال‌های گذشته با تحقیق در بخش‌هایی از حوضه نکارود حدود ۱/۸ متر اُفت آب در سفره‌های زیرزمینی مشاهده شد.
پیش از این نیز یک مدیر زمین‌شناسی منطقه شمال شرق از قرار گرفتن ۶ دشت از ۳۷ دشت استان خراسان رضوی در فهرست دشت‌های فوق بحرانی خبر داده و گفته بود: ازبرخی از این دشت‌ها سازه‌های مهمی چون خط راه آهن و لوله انتقال نفت عبور می‌کند. به گفته شریفی مدیر وقت اداره زمین‌شناسی شمال شرق، دشت مشهد، کاشمر، بردسکن، خواف، جوین و بجستان در «وضعیت فوق بحرانی» قرار دارند و دشت نیشابور نیز در حالی که آثار فرونشست زمین در آن ایجاد شده، سازه‌های مهمی چون خط راه آهن تهران-مشهد و خط انتقال نفت از کنار روستای بشرو که در شرق نیشابور واقع شده، عبور می‌کند. دشت خواف به عنوان جوان‌ترین دشت این استان فرونشست زمین به مساحت ۱۷ کیلومتر را تجربه کرده است.
تزریق آب‌های مازاد روی سطح زمین به سفره‌های زیرزمینی و استفاده صحیح و کارآمد از منابع آبی، بخشی از راهکارهای پیشنهادی به منظور جلوگیری از افزایش بحران فرونشست‌هاست. در کنار این موارد باید با اصلاح روش‌های آبیاری، مانند استفاده از روش‌های قطره‌ای یا بارانی یا اصلاح کاشت محصولاتی که به آبیاری کمی نیاز دارند، از این بحران کاست.
ممنوعیت استفاده بیش از حد از حوضه‌های آب‌های زیرزمینی و تصفیه آب‌های شهری و استفاده دوباره از آن در کارخانه‌ها را نیز باید به صورت ویژه در دستور کار همه نهادهای متولی امر قرار داد. البته کاهش صنایعی که برای اداره آن‌ها به حجم بالایی از آب نیاز است و حفر چاه‌هایی که بتوانند آب‌های مازاد روی سطح زمین را در خود ذخیره کنند و کانال‌های انتقال آب به سفره‌های زیر زمینی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

خبرنگار: شمس الدین نجفی

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.