درست نمی دانم که اولین بار چه کسی تقویم تاریخ را باب کرد. اینکه مثلا امروز که سه شنبه 22 فروردین 1402 و 20 رمضان است درست یکی دو ساعت بعد تر یا قبل تر از این لحظه تو که زیر باد کولر نشسته ای و خوشی یکی  مثلا در 50 سال پیش  قیام کرده یا 100 سال پیش یک شهر از دست رفته یا 1400 سال پیش تر جانی زخمی در بستر بیماری افتاده و ساعتی نمانده که رستگار شود. درست نمی‌دانم این زیرو رو کردن تاریخ و بیرون کشیدن وقایع را اولین بار چه کسی باب کرده اما من یکی هر صبح پیچ رادیو توی مغزم می چرخد و موزیکی رعب آور در ذهنم پخش می شود و پشت بندش اضطراب همه وجودم را می گیرد که امروز چه روزی بوده؟ چند جان در این تاریخ از دست رفته است. کدام خانه ویران شده یا کدام قصر آباد شده است و اینجوری از پس این سوال‌ها روزم شروع می شود و درست مثل آن مثل قدیمی که می گویند خون خون را می کشد بعضی وقایع هستند که قدرتشان از همه تقویم ها و تاریخ ها بیشتر است و می توانند تو را از حالا بکشند توی تاریخ و با خود ببرند یا حتی بیشتر روزت را  و رزوگارت را هم تحت تاثیر قرار بدهند. برای فهمیدن این حال این عقب و جلو شدن در تاریخ لازم نیست خیلی فاز عاطفی داشته باشی. کافی ست قسمتی از آن واقعه یا آن شخص به گوشه ای از جانت گره خورده باشد. این را، این حال را ما بچه شیعه ها خوب می فهمیم. برای همین روز بیست رمضان در هر سالی چه سیاه باشد چه گل و بلبل در هر فصلی چه بهار باشد چه سیاه زمستان، برای ما سیاه است. نه یک سیاه معمولی از آن سیاه ها که ته اش سرخ است. سرخی که به حرم یک مرد در دل تاریخ گره خورده است. حرم مطهر امام علی (ع)  در سرزمینی ست  که در روایت ها  درباره اش گفته اند: هر درهم بخشش در کوفه، معادل صد درهم در جای دیگر و هر رکعت نماز، معادل صد رکعت در جای دیگر است و هرکس بخواهد از آب بهشت وضو بگیرد و از آب بهشت بنوشد و با آب بهشت غسل و شست‌وشو کند، از آب فرات استفاده کند. اگر می خواهی درباره این حرم این شهر بیشتر بدانی ادامه ماجرا را با ما همراه باش.

تشییع شبانه و قبری پنهان تا صد سال

همانطور که می دانید حرم مطهر امام علی (ع) در شهر نجف در کشور عراق کنونی قرار دارد. معلوم است که در زمان شهادت ایشان این محل چنین اسم و رسمی نداشته است و بنا بر روایات بر اساس وصیت حضرت علی (ع)، فرزندان ایشان  امام حسن (ع)، امام حسین (ع) و محمد بن حنفیه به همراه عبدالله بن جعفر (همسرحضرت زینب(س)) بدن مطهر ایشان را مخفیانه در شب تشییع کردند و در زمین مرتفعی در پشت کوفه مدفون ساختند که به نام‌های "نجف"، "ظهر الکوفه"، "الغری" و... خوانده شده است. مدفن ایشان حدود صد سال مخفی بود.به گفته روایات پس از افول قدرت امویان زمینه برای آشکار شدن قبر ایشان فراهم شد. با این وجود زمان دقیق آشکار شدن مدفن ایشان مشخص نیست. براساس تعدادی از این روایات، برخی از ائمه (ع)، از جمله امام زین‌العابدین (ع) و امام جعفر صادق (ع)، مخفیانه به زیارت قبر جد بزرگوارشان امام علی (ع) در نجف آمده یا محل قبر را به برخی از خواص اصحاب خود، نشان داده‌اند؛ تا اینکه در زمان‌ هارون‌الرشید، قبر مطهر آن حضرت آشکار شد. به هر حال همگان اتفاق نظر دارند که  آشکار شدن قبر امام علی(ع) توسط امام صادق(ع) انجام شده است.

بنای حرم چگونه ساخته شد؟

ابن طاووس در کتاب «فرحة الغری» روایتی از زیارت امام صادق(ع) از قبر امام علی(ع) نقل کرده است که در آن عنوان شده امام صادق(ع) مبلغی را به یکی از اصحاب خود به نام صفوان جمال برای بازسازی قبر امیرالمؤمنین پرداخت کرده اند.  فرطوسی معتقد است که این روایت مربوط به زمان دیدار امام صادق (ع) با منصور دوانقی است که احتمالا در سال ۱۴۳ق بوده است و عنوان کرده است که مقدار بازسازی و حدود بنا مشخص نیست. بر اساس برخی از روایت‌های تاریخی نخستین بار هارون الرشید، دستور داد تا بنایی بر قبرامام علی(ع) ساخته شود؛ اما در مورد چگونگی این بنا اختلاف وجود دارد. این اتفاق مربوط به سال 710 قمری است و پس از آن عنوان شده است که در سال 236 قمری متوکل عباسی همانطور ‌که به تخریب حرم امام حسین(ع) پرداخت عمارت نجف را نیز نابود کرد. پس از آن بناهای مختلفی بر روی این قبر در زمان‌های مختلف ساخته شد. عضدالدوله دیلمی و شاه صفی از افرادی بودند که بناهای باشکوهی برای آرامگاه علی (ع) بنا کردند. حرم امام علی(ع) در عصر کنونی بنای بزرگی با  چند ایوان، یک صحن بزرگ و یک روضه و ضریح است. بنای حرم بعد از سقوط دولت بعث در عراق  و حضور ایرانیان در حال پیشرفت و بزرگ شدن است. در سال‌های اخیر، صحن حضرت فاطمه(س) در قسمت غربی حرم، ساخته شده است  که فضای کلی حرم را تا ۱۴۰ هزار متر مربع گسترش می‌دهد. بسیاری از فقها و علمای شیعه در این بنا دفن شده‌اند.

فضیلت زیارت حرم امیر المومنین(ع)

براساس روایتی از امام صادق(ع) هنگامی که  زائر حرم امیرالمومنین(ع) دعا می‌کند، درهای آسمان به سویش باز می شود. صفوان جمال همچنین در خصوص فضیلت زیارت امام علی (ع) روایتی را از امام صادق (ع) نقل کرده است : با امام صادق(ع) به کوفه رسیدیم؛ امام فرمود: اینجا حرم جدم امیرالمؤمنین(ع) است. سپس به سوی آن حرکت کرد و به من فرمود: قدم‌هایت را کوتاه بردار و سرت را پایین بیانداز؛ زیرا برای هر قدمی، برای تو صد هزار حسنه نوشته می‌شود و صد هزار کار بد از تو پاک می‌گردد و صد هزار درجه بالا برده می‌شود و صد هزار خواسته‌ات برآورده می‌شود و پاداش صدیق و شهید برای تو ثبت می‌گردد. علاوه بر این روایت، روایات متعدد دیگری نیز نقل شده است که چند نمونه از آنها به شرح ذیل است:

پیامبر(ص) : کسی که من یا علی(ع) را زنده یا مرده، زیارت کند، خداوند نیز او را روز قیامت ملاقات می‌کند و گناهانش را می‌آمرزد.

پیامبر(ص) : کسی که من و علی(ع) و فرزندانش را در حیات یا بعد از از دنیا رفتن زیارت کند، ضمانت می‌کنم که روز قیامت او را از سختی‌ها و مشکلات رها کنم و او را همراه خود و در مقام خود قرار خواهم داد.

مریم شفیعی