ازدیگر سو به نظر میرسد که تحرک دربازار مسکن فعلا فقط درقیمت اجاره بها رخ داده که خود یکی از تبعات افزایش قیمتها دربخش املاک است هرچند که هنوز خرید و فروش چندانی انجام نمیشود اما حبابی درحال شکل گیری دراین بازار است که به نظر هرچه به سمت پایان سال حرکت کنیم این حباب بیشتر خواهد شد.

دراین راستا یک کارشناس مسکن پیش‌بینی کرد تا اواخر امسال رکود بخش مسکن ادامه یابد و احتمالا سال آینده شاهد جهش قیمت‌ها باشیم.

*** رکود همراه با افزایش قیمت

احمد تولا دبیر انجمن انبوه‌سازان اصفهان اظهار کرد: به احتمال زیاد سال آینده با انباشت تقاضا مواجه می‌شویم. اگر این انباشت تقاضا پاسخ داده شود قیمت‌ها هم کنترل می‌شود. در غیر این صورت به جهش قیمت منجر خواهد شد.

وی افزود: بحث رکود مسکن ناشی از شکل ادواری این بخش است که هر چند سال یک بار شاهد رکود و مجددا رونق در این بازار هستیم. ولی این بار موضوع مقداری پیچیده‌تر شده که به وضعیت اقتصاد در ابعاد داخلی و بین‌المللی مربوط می‌شود.

این کارشناس مسکن با اشاره به مسکن مهر خاطرنشان کرد: مسکن مهر نقاط مثبت و منفی داشت و نمی‌شود یکجانبه آن را رد کرد. ولی عمده مشکل مسکن مهر تزریق پول زیاد به این بخش، پایین بودن کیفیت‌ها، نامناسب بودن مکان‌ها که غالبا در محل‌های دور و پرت هستند، نبود زیرساخت‌هایی همچون اشتغال، مراکز درمانی، تجاری، تحصیلی، سیستم‌های آب و برق و گاز و واگذاری ساخت آنها به افراد غیرمتخصص بوده است.

تولا تصریح کرد: برخی تعاونی ها که وظیفه‌ی اجرای پروژه های مسکن مهر را به عهده داشتند حتی یک بار در عمرشان خانه نساخته بودند و بخش اعظمی از آنها هنوز نتوانستند خانه‌ها را تحویل دهند. لذا دولت تدبیر و امید اعتقاد داشت مسکن مهر روند خوبی نداشته است. با این حال دولت باید اجبارا به تعهدات قبلی عمل کند که کمابیش عمل کرده و مسکن مهر تقریبا رو به اتمام است.

این کارشناس مسکن گفت: تا وقتی نتوانیم اقتصاد مقاومتی یا دور از نفت را در کشور استوار کنیم به طور متوالی وضعیت رکود و تورم در بخش‌های مختلف از جمله مسکن ادامه خواهد داشت. معمولا دولت‌ها وقتی با تورم سرسام‌آور مواجه می‌شوند، برای فرار از تورم به سمت رکود می‌روند و بازار را دچار تنگی نقدینگی می‌کنند و می‌گویند به تورم فائق آمدیم؛ در حالی که از یک بیماری به نام تورم به بیماری دیگری به نام رکود پناه برده‌اند. سپس ناچارا نقدینگی تزریق می‌شود و این سیکل معیوب ادامه می‌یابد.

وی با بیان این‌که تنها راه فرار از این سیکل، رسیدن به تولید داخلی در تمام ابعاد برای ایجاد ثروت است، تصریح کرد: رونق صنعت، کشاورزی، گردشگری و سایر بخش‌ها می‌تواند امکان درآمدزایی جامعه را افزایش دهد. اگر این اتفاق رخ دهد و نقدینگی به شکل پایدار و نه به شکل تورمی و دلالی ایجاد شود می‌توان به رونق بخش مسکن هم امیدوار بود.

دراین راستا همچنین یک کارشناس دیگر گفت :در ایران تقاضا برای مسکن دائما بیش از عرضه است، به همین دلیل مردم نمی توانند خانه بخرند و به سمت اجاره می‌روند که به افزایش دائمی اجاره‌بها منجر می‌شود.

هادی نظرپور اظهار کرد: در کشورهای اروپایی با توجه به رشد منفی جمعیت، تقاضا برای مسکن، پایین است و بخش خصوصی هم چندان در این بخش فعال نیست. بنابراین افراد برای خرید خانه به بانک‌ها مراجعه می‌کنند و بانک حدود 80 درصد قیمت خانه را وام می‌دهند و افراد متناسب با درآمدشان خانه‌دار می‌شوند.

وی افزود: در ایران مکانیزم حباب، رکود، رونق و مجددا حباب شرایطی است که به طور دائم بر بخش مسکن حاکم می‌شود. این حباب معمولا از تورم تبعیت نمی‌کند و قیمت‌ها دو سه برابر تورم افزایش می‌یابند که به رکود منجر می‌شود. بنابراین دولت می‌تواند با کنکاش عوامل ایجاد این حباب، مکانیزمی ایجاد کند که قیمت‌ها واقعی شوند.

نظرپور یادآور شد: بخش مسکن در شرایط ایده‌آل می‌تواند حدود 2 هزار شغل ایجاد کند اما در حال حاضر در رکود به سر می‌برد. تزریق تسهیلات از جمله راهکارهایی است که می‌تواند این بخش را از رکود خارج کند.

به گفته وی برای ایجاد تعادل می‌توان یک چشم‌انداز بلندمدت 20 ساله ترسیم کرد. پرداخت تسهیلات متناسب با وضعیت اقتصادی افراد و قیمت خانه‌ها از جمله راهکارهای خانه‌دار شدن افراد است.

این کارشناس مسکن ادامه داد: با توجه به این‌که پولی که در بخش مسکن جابه‌جا می‌شود بیش از بودجه عمرانی کشور است، ظرفیت این بخش برای ایجاد تولید و اشتغال هم بالاتر از بودجه‌های عمرانی است. لذا اگر بتوان رغبت سرمایه‌گذاری در این بخش را افزایش داد سایر شغل‌ها هم به تناسب رونق می‌گیرند.

نظرپور سوق دادن جمعیت کلان‌شهرها به سوی شهرهای اقماری را از راهکارهای خانه‌دار شدن اقشار ضعیف و کاهش فشار از کلان‌شهرها عنوان و تصریح کرد: متاسفانه پروژه‌هایی که در شهرهای اقماری همچون پرند، هشتگرد، پردیس ساخته شده دچار مشکلات حمل و نقل و زیرساخت هستند، لذا تقاضا برای اسکان در آن نقاط کمتر است.

***سکان بازار مسکن در دست دلالان

دراین حال یک عضو کمیسیون عمران مجلس، با انتقاد از نابسامانی بازار مسکن،گفت:اعطای تسهیلات مسکن به انبوه‌سازان تنها راه حل جلوگیری از رشد نقدینگی و جهش قیمتی مسکن در بازار است.

منصور آرامی با انتقاد از نابسامانی بازار مسکن، گفت:اعطای وام مسکن 80 میلیون تومانی به مردم با پیش شرط سپرده گذاری 40 میلیونی نزد بانک‌ها نه تنها نمی تواند به خانه دار شدن افراد کمک کند بلکه به افزایش نقدینگی در جامعه و جهش قیمتی مسکن نیز منجر می شود.

نماینده مردم بندرعباس، قشم، حاجی آباد، ابوموسی و بندرخمیر درمجلس شورای اسلامی،با تاکید بر نظارت بر بازارمسکن جهت جلوگیری از جولان دلالان و واسطه ها در آن، افزود: درحال حاضر سکان اداره بازار مسکن در دست افرادی می چرخد که تنها به جیب خود می اندیشند.

این نماینده مردم در مجلس نهم، با بیان اینکه افزایش عرضه مسکن از یک سو به کاهش قیمت آن و از سوی دیگر به رفع نیاز مردم منجر می شود، تصریح کرد: در حال حاضر سیاستی که از سوی دولت برای سامان بخشیدن به بازار مسکن با ارایه وام و تسهیلات دنبال می شود تنها به بیشتر شدن نقدینگی و رشد تقاضا منجر می شود.

وی با اشاره به تقاضاهای انباشته شدن برای خرید مسکن، گفت: سالانه تعداد زیادی از افرادی که ازدواج می کنند که توانایی خرید مسکن را ندارد که این موضوع هرساله به انباشت تقاضاهای خرید مسکن افزوده می شود.

آرامی با تاکید بر اینکه ایجاد توان مالی در مردم برای خرید مسکن با اعطای تسهیلات به آنان می تواند با نظارت دقیق بر بازار امری پسندیده باشد،گفت: درحال حاضر اعطای تسهیلات مسکن تنها به رشد تقاضا و افزایش نقدینگی منجر شده که نتیجه‌ای جز نابسامانی بیشتر بازار مسکن را به دنبال نداشته است.

این نماینده مردم درمجلس نهم،با تاکید برضرورت ایجاد شرایط ساخت وساز درکشور،تصریح کرد: انبوه سازی درکشور علاوه برایجاد اشتغال به کاهش نیاز مردم به مسکن نیز منجر می شود.

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی،یادآور شد:کمبود مسکن درکشور باید با اعطای تسهیلات به انبوه‌سازان جهت جلوگیری از افزایش نقدینگی درکشور جبران شود.

***ضرورت تفکیک احتکار کننده از تولیدکننده مسکن

درهمین حال یک عضو کمیسیون عمران مجلس، با تاکید بر ضرورت حرکت دولت در مدار خانه‌دار کردن مردم، گفت: اخذ مالیات از خانه‌های خالی نباید به بی انگیزه‌شدن انبوه سازان نسبت به تولید مسکن منجر شود.

مهرداد بائوج لاهوتی درگفت وگو با خانه ملت، با تاکید بر ضرورت حرکت دولت در مدار خانه دار کردن مردم، گفت: دولت باید با ارایه تسهیلات کارآمد و با شرایطی متناسب با توان مالی مردم مشکل مسکن را در کشور یک بار برای همیشه حل کند.

نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه دریافت مالیات از واحدهای خالی یکی از راهکارهای کسب درآمد برای دولت و همچنین کمک به اسکان مردم است،تصریح کرد: درحالی که مردم از تصمیمات دولت درخصوص دریافت مالیات از مسکن خالی اطمینان حاصل کنند،شاهد احتکار مسکن و رشد قیمتی آن نخواهیم بود.

این نماینده مردم در مجلس نهم، با بیان اینکه کاهش عرضه مسکن در حال حاضر عامل رشد قیمت آن و ناتوانی اقشار ضعیف و متوسط جامعه در خرید بوده است، گفت: سالانه یک تا یک میلیون و 500نیاز به مسکن در کشور داریم که با عرضه 800 هزار مسکن در سال همخوانی ندارد.

وی با تاکید بر اینکه درحال حاضر معیارهای درستی برای تشخیص واحدهای خالی مسکن در کشور وجود ندارد، افزود: یکی از علت‌های ناموفق بودن سیاست های دولت در اخذ مالیات از خانه‌های خالی نبود معیاری مشخص جهت شناسایی واحدهای خالی ازسکنه و واحدهای خالی اما در نوبت اجاره یا فروش است.

این نماینده مردم درمجلس نهم، با اشاره به مشکلات انبوه‌سازان در فروش واحدهای خود، گفت:درحال حاضر بسیاری از انبوه‌سازان به علت شرایط کشور و کاهش توان مالی مردم موفق به فروش یا اجاره واحدهای تولیدی خود نشده اند به همین دلیل نمی توان با اخذ مالیات از این نوع واحدهای خالی موافقت کرد؛چراکه موافقت با این موضوع یعنی نابودی تولید.

عضوکمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: دولت باید سیاستی مشخص در خصوص سرو سامان دادن به بازار مسکن و کاهش تقاضاهای انباشته شده مردم در این حوزه داشته باشد.

***با وام 80 میلیونی، مردم خانه‌دار نمی‌شوند

درهمین حال رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد که امکان خرید مسکن با وام 80 میلیون تومانی فراهم نیست و تنها با این میزان پول، مردم می توانند به صورت مشارکتی خانه دار شوند.

ارسلان فتحی پور اظهار کرد: افراد برای دریافت وام مسکن 80 میلیون تومانی باید 13/5 میلیون تومان سپرده گذاری کنند که تامین این میزان پول نیز از عهده برخی از خانواده ها خارج است.

وی افزود: از طرف دیگر با وضعیت فعلی، مردم نمی توانند با 80 میلیون تومان خانه بخرند چون در حال حاضر برای رهن خانه 80 متری ، 80 میلیون تومان پول احتیاج است. بر این اساس با قاطعیت می توان گفت که با این میزان پول موضوع خانه دار مردم منتفی است و مشکل مسکن برطرف نمی شود.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه با بیان اینکه مردم تنها به صورت مشارکتی می توانند خانه دار شوند گفت: اگر تمهیداتی فراهم شود تا مردم بتواند با این میزان وام به صورت مشارکتی اقدام به خرید خانه کنند شاید بتوان تا حدی مشکل مسکن را رفع کرد.

فتحی پور، اقتصاد ایران را به مثابه قطاری که در سربالایی و سرپایینی می رود تشبیه کرد و گفت:‌ باید تسهیلات مناسب به سازنده مسکن و خریدار خانه بدهند تا ضمن افزایش ساخت و ساز مردم نیز بتوانند از نعمت خانه دار شدن بهره مند شوند.

وی با تاکید بر اینکه با وام 80 میلیون تومانی تغییری در بازار مسکن ایجاد نمی شود گفت: در حال حاضرمصالح ساختمانی زیادی در انبارها دپو شده است بنابراین نباید امیدی به تغییر در بازار مسکن داشت.