زندگی اجتماعی به‌گونه‌ای است که همواره این احتمال وجود دارد انسان‌ها از یکدیگر دلگیر شوند، میان آنان مشاجره صورت پذیرد، احساس کنند کسی حق آن‌ها را ضایع کرده و یا این آدمی خواسته یا ناخواسته پای خود را در کفش دیگران کند. یک روز کسی از دست و زبان ما می‌رنجد، روز دیگر ما از کسی می‌رنجیم و این رفت و آمدها تا زمانی‌که زندگی جاری است ادامه دارد. در اینکه این مسئله یک واقعیت غیرقابل انکار است شکی نیست، اما نکته مهم شیوه مواجهه با پیچ‌وخم‌ها و پستی و بلندی‌های زندگی است.
عده‌ای زود از کوره در می‌روند و هرگونه ناملایمتی را به بدترین شکل پاسخ می‌دهند و عده‌ای با سعه صدر مسائل را حل کرده و از دیگران و اشتباهات آنان درمی‌گذرند. برخی توقع دارند محیط اجتماعی هرگونه اشتباه آن‌ها را نادیده بگیرد ولی زمانی که خود در چنین مقامی قرار می‌گیرند کوچک‌ترین گذشتی از خود نشان نمی‌دهند. گاهی ما انسان‌ها در مقایسه با دیگران، جنبه‌های مثبت خویش را بیش از آنچه واقعیت دارد، در نظر می‌گیریم و عیوب خود را کمتر از آنچه هست، می‌بینیم؛ در نتیجه به جنبه‌های مثبت دیگران کمتر توجه می‌کنیم. این مسئله روابط اجتماعی و به‌خصوص روابط خانوادگی ما را مخدوش می‌کند. گذشت کردن ثمرات قابل توجهی دارد؛ موجب طولانی شدن عمر شخص بخشنده می‌شود، وجدان آدمی را آرام می‌کند، خانه دل از کینه و انتقام به عنوان مهلک‌ترین بیماری خالی می‌شود، روح عفوکننده بزرگ و بزرگوار می‌شود، محبوبیتش میان گروه‌های مختلف مردم افزایش می‌یابد و درنهایت این روحیه گذشت از بدی‌های دیگران به عنوان یک فرهنگ و ارزش عالی انسانی به همسر، فرزندان، اطرافیان و… منتقل می‌شود.
شیرینی گذشت را تجربه کنید
شاید این امور کوچک، به ظاهر ساده و کم‌اهمیت باشد، ولی مجموع آن، حالات روحی شما را متحول می‌کند و سبب ایجاد آرامش و دستیابی به سطح جدیدی از مراودات اجتماعی می‌شود. شیرینی گذشت کردن و نادیده گرفتن را به جای تلخی انتقام‌جویی و کینه‌توزی تجربه کنید و انرژی خود را به جای آنکه صرف پاسخ‌گویی به دیگران کنید برای رشد و پیشرفت خود ذخیره کنید. این روزها بسیاری افراد را می‌بینیم که فراموش کرده‌اند چگونه آرامش داشته باشند. آنان همواره عصبی‌اند و به نظر می‌رسد احساس می‌کنند همیشه چیزی وجود دارد که آن‌ها باید انجام دهند. همه ما در طول روز و در زندگی جاری خود چرخه‌ای از «فعالیت – آرامش» را داریم و اگر به صورت مستمر و دائمی قسمت آرامش را نادیده بگیریم، دیر یا زود بیمار، عصبی، پرخاشگر، بهانه‌جو و نامعتدل خواهیم شد که سبب می‌شود زندگی بسیار سخت یا با صرف انرژی فراوان داشته باشیم.
زیباترین جلوه کرامت اخلاقی
گذشت به عنوان یک خصوصیت مثبت انسانی، زیباترین جلوه‌های کرامت اخلاقی را به تصویر می‌کشد. این مسئله در مناسبات اجتماعی و به‌ویژه در زندگی مشترک، حضور مؤثری دارد. زن و شوهر بیش از هر مجموعه انسانی دیگر باید درقبال هم روحیه بزرگ‌منشی و کرامت داشته باشند. یکی از نشانه‌های بزرگ‌منشی؛ عفو؛ گذشت و مدارا نسبت به هم است. زندگی مشترک به‌گونه‌ای است که زن و شوهر به‌طور طبیعی در رفتار و گفتار هم دقیق می‌شوند و به عیوب هم پی می‌برند اما نباید این مسئله به بازگو کردن عیوب هم و سرزنش یکدیگر منجر شود، چراکه در این صورت، شادکامی از صحنه زندگی بیرون رانده شده و جوی آکنده از بدبینی و دشمنی بر فضای زندگی حاکم می‌شود. مدارا و گذشت، ما را ملزم می‌کند درمورد همسرمان به جای عیب‌جویی، عیب‌پوشی را برگزینیم و در مواردی، تغافل را سرلوحه مناسبات خود قرار دهیم، یعنی وانمود کنیم از اشتباه طرف مقابل بی‌اطلاع هستیم. چقدر زیباست در جایی که انسان توانایی تلافی کردن و انتقام گرفتن را دارد با کرامت، از اشتباه دیگران بگذرد و خدای مهربان را گواه عمل خویش قرار دهد و این اوج قدرت انسان است. سؤال اساسی این است انسانی که از اشتباهات و قصور مردم در حق خویش گذشت نمی‌کند چگونه توقع دارد خدای مهربان زشتی‌های عمل او را بپوشاند، گناهانش را نادیده بگیرد و او را بیامرزد؟
امام علی(ع) می‌فرمایند: «بگذارید و بگذرید، ببینید و دل مبندید، چشم بیندازید و دل مبازید که دیر یا زود باید گذاشت و گذشت».
نظر شما