یکی از مشکلات مهم دانشگاه‌ها در سال‌های اخیر موضوع کمبود اعتبارات مربوط به تغذیه دانشجویی است. دانشگاه‌ها در این سال‌ها به دلیل استمرار تورم و افزایش هزینه‌ها از محل خرید حل خرید مواد اولیه و حقوق و دستمزد نیروی انسانی برای تهیه غذای دانشجویی، هر سال مبلغ بیشتری نسبت به سال‌های قبل برای غذای دانشجویی اختصاص می‌دهد.

همین موضوع سبب شده که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در بخشی از یک گزارش کارشناسی به موضوع «تغذیه دانشجویی» بپردازند.

در این گزارش عنوان شده است که حدود ۱۷ درصد از منابع دانشگاه‌ها صرف غذای دانشجویی می‌شود که این عدد در دانشگاه‌های دنیا به طور معمول کم‌تر از ۱۰ درصد است.

بر اساس گزارش صندوق رفاه دانشجویی؛ کل اعتبار در نظر گرفته‌شده در سال ۱۴۰۳ برای تغذیه دانشجویان وزارت علوم و وزارت بهداشت به ترتیب حدود ۶ هزار میلیارد تومان از منابع عمومی دولت در اختیار مؤسسات قرار گرفته و یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان نیز از منابع اختصاصی آن‌ها به این محل اختصاص یافته است که در مجموع ۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای غذای دانشجو هزینه اختصاص داده شده است.

۱۶۰۰ میلیارد تومان از سهم آموزش، پژوهش و امور فرهنگی دانشگاه‌ها صرف غذای دانشجویی می‌شود

این در حالی است که محاسبات صندوق رفاه دانشجویان نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۳ مبلغ مورد نیاز جهت تأمین هزینه کل تغذیه دانشجویان وزارت علوم و وزارت بهداشت حدود ۹ هزار و ۱۲۰ میلیارد تومان بوده که با کسر اعتبارات در نظر گرفته شده (۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان)، مبلغی در حدود ۱۶۲۰ میلیارد تومان بیش از میزان اعتباراتی که از محل بودجه اختصاصی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی به این امر اختصاص یافته، کسری وجود دارد.

بنابراین مؤسسات باید از منابع در اختیار خود اقدام به پرداخت این هزینه‌ها کنند. این بدین معناست که دانشگاه‌ها و مؤسسات ملزم به تأمین اعتبار باقی‌مانده به هر نحو ممکن هستند. به عبارت دیگر؛ مبلغ باقی‌مانده (۱۶۰۰ میلیارد تومان) از سایر منابعی که صرف آموزش، پژوهش، امور فرهنگی و ... می‌شود، باید تامین شود.

کاهش هزینه‌های غذای دانشجویی با ایجاد آشپزخانه‌های صنعتی

هزینه‌های صرف‌شده برای تهیه غذای دانشجویان بسته به کیفیت آشپزخانه‌هایی که اقدام به تهیه غذا می‌کنند، می‌تواند متفاوت باشد. در تقسیم‌بندی موجود آشپزخانه‌ها در سه سطح سنتی، نیمه صنعتی و صنعتی قرار می‌گیرند.

برآورد صندوق‌های رفاه دانشجویی وزارت علوم و بهداشت نشان می‌دهد که بهره‌وری آشپزخانه‌های صنعتی ۳۰ درصد نسبت به آشپرخانه‌های نیمه صنعتی و ۵۰ درصد نسبت به آشپزخانه‌های صنعتی بیشتر است.

در ارزیابی دیگری نیز مشخص شده است که هزینه تمام‌شده طبخ سه وعده غذا (صبحانه، ناهار و شام) برای آشپزخانه‌های صنعتی حدود ۱۲۰ هزار تومان بوده که این هزینه در آشپرخانه‌های تقریباً نیمه صنعتی حدود ۲۲۰ هزار تومان محاسبه شده است.

در آمار ارائه‌شده از سوی صندوق رفاه دانشجویی وزارت علوم ۶ آشپزخانه سنتی و ۳۵۸ آشپرخانه نیمه‌صنعتی در حال فعالیت هستند. بر اساس برآوردها تبدیل کردن این آشپزخانه‌ها به نوع صنعتی (اگرچه هزینه‌ای را تنها برای یک‌بار تحمیل می‌کند) نیازمند ۱۹۲ میلیارد تومان اعتبار است؛ اما این اقدام در بلندمدت می‌تواند منجر به افزایش بهره‌وری و کاهش هدررفت منابع از این محل شود.