به‌گزارش قدس آنلاین، وزارت جهاد از کشت قراردادی به‌عنوان راهکار نهایی جهت افزایش سطح زیر کشت، جلوگیری از فساد محصولات و جلوگیری از وارد شدن زیان به‌کشاورزان و همچنین مقابله با واسطه‌گری و دلالی در این بخش یاد کرده و تاکید دارد این شیوه یک برنامه راهبردی در بخش کشاورزی محسوب می‌شود.
طرحی که کارشناسان درخصوص مزایای آن بسیار گفته و نوشته‌اند و تاکید دارند که این مدل از کشت سبب می‌شود کشاورزی ما از شیوه سنتی به‌صنعتی تغییر شکل دهد تا دیگر شاهد انباشت و از بین رفتن محصولات بر سرزمین و یا کنار جاده‌ها نیستیم.
پژوهش‌هایی که در این رابطه انجام شده نشان می‌دهد که کشاورزی قراردادی ابزاری برای ساماندهی و حمایت از تولیدات کشاورزی به‌ویژه کشاورزان خرد است به‌طوری که همواره خریدار با عرضه نهاده‌ها و ارائه مشاوره فنی از کشاورزان حمایت می‌کند و به‌صورت کلی بازار فروش این محصولات مشخص است و کشاورز دغدغه یافتن بازار را ندارد. تحقیقات نشان داده که درآمد متوسط کشاورزی قراردادی ۱۱ درصد از کشاورزی غیرقراردادی بیشتر بوده، از طرفی هزینه تولید در هکتار هم ۱۳ درصد در کشاورزی قراردادی پایین‌تر است و در مجموع سود یک کشاورزی قراردادی حتی تا ۵۰ درصد افزایش می‌یابد. به‌همین علت گفته می‌شود بهترین شیوه که کشاورز می‌تواند در آن ورود پیدا کند کشت قراردادی است، زیرا قبل از کشت قیمت، هزینه‌ها و زمینه فروش مشخص می‌شود.
با وجود اینکه چند سالی است این نوع کشت مطرح و در برنامه توسعه هفتم هم تاکید شده که ۲۰ درصد از تولیدات کشاورزی با مدل کشت قراردادی انجام شود. اما؛ خبرها از این حکایت دارد که این مدل کشت هنوز در کشاورزی ایران جا نیفتاده است.
سید مظفر عبدالله، عضو انجمن صنایع کنسرو ایران در آخرین اظهار نظری که در این رابطه داشته، این جمله را گفته و تاکید کرده که«اکنون ۳۵ درصد کشاورزی کالیفرنیا و ۷۰ درصد کشاورزی روسیه در قالب کشت قراردادی اجرا می‌شود، بنابراین کشت قرادادی می‌تواند در افزایش بهره‌وری کشاورزی تاثیر به‌سزایی داشته باشد.
وی تنها راه برون رفت از وضعیت فعلی کشاورزی سنتی را کشت قراردادی دانست و ابراز کرد: با اینکه در دنیا کارهای زیادی در این خصوص انجام شده؛ اما در کشور ما هنوز این روش جا نیفتاده است.
عبدالله نخستین دستاورد این نوع کشت را افزایش بهره‌وری یعنی زمین کمتر و راندمان بالاتر دانست و اظهار کرد: متاسفانه در کشور ما، اغلب کشاورزی قراردادی با قرارداد کشاورزان اشتباه گرفته می‌شود، در حالی‌که این مفهوم بسیار وسیع‌تر و پیچیده‌تر است و نیاز به‌برنامه‌ریزی و مدیریت دقیق دارد». اما چرا هنوز این نوع کشت در ایران با اقبال مواجه نشده و تاکنون موفق نبوده است؟
کارشناسان اقتصاد کشاورزی بر این مسئله اتفاق نظر دارند که تأمین نشدن نقدینگی لازم و ارائه نشدن مشوق کافی به‌تولیدکنندگانِ این طرح از جمله دلایل اجرایی نشدن کامل برنامه‌های کشت قراردادی است.
ساداتی‌نژاد، وزیر اسبق جهادکشاورزی پیش از این گفته بود که برای اجرای کشاورزی قراردادی ۳۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی لازم است و این درحالی است که دولت‌ها همیشه با مشکل تامین اعتبار روبه‌رو هستند. حتی آن‌گونه که مشخص است دولت چهاردهم برای سال آینده با کسری حدود ۷۰۰ هزار میلیاردی تومانی مواجه است و همین کسری احتمال این مسئله را بیشتر می‌کند که در سال آینده هم خیلی نباید منتظر جهشی در میزان تولیدات قراردادی باشیم به‌خصوص که اساس اجرای کشت به‌شیوه قراردادی ضمن برنامه‌ریزی درست و اصولی و انجام پژوهش در نقاط مختلف کشور که چه استان‌هایی برای چه نوع کشتی باید اختصاص یابند و به‌چه میزان؛ در اختیار گذاشتن کود، سم، بذر، آموزش و خدمات فنی به‌کشاورزان قبل از آغاز کشت باید مورد توجه قرار گیرد. اما مشاهده می‌کنیم که تاکنون چنین نبوده، بنابراین به‌عقیده کارشناسان طرحی که در کشور تحت عنوان کشاورزی قراردادی اجرا می‌شود در واقع هنوز در حد خرید توافقی است و نه قراردادی.
البته اخیرا معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده که «تسهیلات لازم و همچنین حمایت از اجرا و توسعه کشت قراردادی توسط بخش خصوصی انجام می‌شود». اما؛ باید دید که این وعده‌ها تا چه حد به‌عمل نزدیک می‌شود.
نظر شما